Durağı: Yegah perdesidir.
Seyri: İnicidir.
Şerefnüma Makamı Dizisi: Yerindeki Hicaz ailesini meydana getiren Hümayun, Hicaz, Uzzal, Zirgüleli Hicaz makamlarının dizilerine Hüseyni Aşiran perdesindeki Beyati ve Yegah perdesindeki Rast veya Acemli Rast makamı dizilerinin eklenmesinden meydana gelmiştir. Yegah perdesindeki Acemli Rast dizisi daha çok kullanılmıştır.
Şerefnüma Makamı Dizisi:
Güçlüsü: Hakim olan Hicaz cinsine göre, Neva veya Hüseyni perdelerinden bir güçlü olur. Bununla beraber, Hicaz makamının güçlüsü olan Neva perdesi, güçlü olarak daha çok kullanılmıştır. Genellikle öteki Hicaz cinslerinin güçlüleri asma karar perdesi olarak kullanılır.
Asma Karar Perdeleri: Giriş seyrinde Hicaz ailesi makamları hakim durumdadır. Bu bakımdan Hicaz ailesini meydana getiren makamların asma kararları, Şerefnüma makamında da geçerlidir. Makamın yarım kararı, genellikle Neva perdesinde Rast çeşnisiyle yapıldığına göre, Hüseyni perdesinde Uşşaklı veya Hicazlı, Neva perdesindesindeki Buselikli asma kararlar kullanılır. Yine Hicaz ailesinin ortak asma karar perdeleri olan Nim Hicaz ve Dik Kürdi perdelerine çeşnisiz, Rast perdesinde ise Nikriz çeşnisi ile asma kararlar yapılır. Dügah perdesi Hicaz ailesinin karar perdesi olarak, Şerenüma makamında çok önemli bir asma karar perdesidir. Bu perdede Hicaz çeşnisiyle asma karar yapılır ve Hicaz dizileri sonra erdirilir. Hüseyni Aşiran perdesindeki Beyati ve Yegah perdesindeki Rast dizilerine geçilince Dügah perdesinde Buselikli veya Rastlı, Irak perdesinde tam veya eksik Segah ve Ferahnak beşlisiyle, yahut Segah üçlüsüyle Hüseyni Aşiran perdesinde de fazla olmamak şartıyla Uşşak çeşnili asma kararlar yapılır.
Donanımı: Hicaz makamı gibidir. Si için bakiye bemolü, fa ve doiçin bakiye diyezi donanıma yazılır. Diğer dizilere geçildiğinde gerekli değişiklikler eser içinde gösterilir.
Perdelerin Klasik Türk Müziği’ndeki isimleri: Yegahda Rast dizisi; Yegah, Hüseyni Aşiran, Irak, Rast, Dügah, Buselik, Çargah veya Nim Hicaz, Neva. Hüseyni Aşiranda Beyati dizisi: Hüseyni Aşiran, Irak, Rast, Dügah, Buselik, Çargah, Neva, Hüseyni. Yerinde Hicaz dizileri; Dügah, Dik Kürdi, Nim Hicaz, Neva, Hüseyni, Eviç veya Acem, Gerdaniye, Muhayyerdir.
Yedeni: Portenin altındaki bakiye diyezli do Kaba Nim Hicaz perdesidir.
Genişlemesi: Şerenüma makamı yapısı bakımından oldukça geniş bir seyir alanında sahip olup aynı zamanda çok dizili bir makam olduğu için ayrıca genişletilmemiştir. Fakat öncelikle saz eserleri için genişlemesi gerekirse, tiz taraftan Hicaz ailesi gibi genişletilebilir.
Seyir: Genellikle Hicaz makamından ve Neva perdesi civarından seyre başlanır. Hicaz ailesini meydana getiren dizi ve çeşnilerde karışık gezinildikten sonra, güçlü Neva perdesinde yarım karar yapılır. Bu arada gerekli yerlerde gereken asma kararlar da gösterilir. Yine karışık gezinilerek Dügah perdesine kadar inilir ve bu perdede Hicaz ailesi makamları sonra erdirilir. Sonra Hüseyni Aşiran perdesindeki Beyati dizisinde çok fazla olmamak şartıyla gezinilir ve Yegah perdesindeki Rast veya Acemli Rast dizisine geçilir. Daha çok Acemli Rast dizisi kullanılarak, bu dizide de karışık gezinildikten sonra Yegah perdesinde Rast çeşnili yedenli tam karar yapılır.
Şerefnüma Makamı’na Örnek Bir Eser
Lütfen yorum bırakın.