Topraksız tarımda en fazla dikkat edilmesi gereken iki ana konu; besin çözeltisinin hazırlanması ve sulamanın düzenlenmesidir.
Besin çözeltisinin hazırlanması: Besin çözeltisi hazırlığında yapılması gereken ilk işlem sulama suyunun tahlil edilmesidir. Suyun EC(tuz) ve pH değeri ile sodyum, kalsiyum, magnezyum, sülfat, bikarbonat ve bor içeriğinin bilinmesi gerekir. Bazı durumlarda suyun kalsiyum, magnezyum içeriği yüksek olabilir. Besin çözeltisi hazırlanırken bu oranlara dikkat edilmeli, eksik kalan miktarı karşılayacak kadar gübre ilave edilmelidir.
İyi bir bitki gelişimi için besin çözeltisinin EC ve pH değerinin belirli sınırlarda tutulması gerekir. Bu değerler EC metre ve pH metre adı verilen aletlerle ölçülür. EC değeri istenilen değerin üzerinde ise su, altında ise gübre ilave edilir. Çözeltinin ph değerini düşürmek için nitrik asit veya fosforik asit kullanılır.
EC Metre:
pH değeri 5,0-7,0 olan sular besin çözeltisi hazırlamada rahatlıkla kullanılabilir. Besin çözeltilerinin EC değerleri ise şöyledir:
Bazı besin maddelerinin EC değeri:
Besin çözeltisinin hazırlanması iki farklı şekilde olur:
a. Gerekli gübreler ayrı ayrı eritildikten sonra doğrudan bitkiye verilecek suya karıştırılır.
b. Fazla miktarda gübre eritilip tank dışında stok çözelti hazırlanır. Daha sonra belli miktarda alınarak sulama suyuna karıştırılır.
Stok çözelti hazırlanacak ise kalsiyumlu gübrenin fosfat ve sülfatlı gübrelerle karıştırılmamasına dikkat edilmelidir; aksi halde kalsiyum, fosfat ve sülfat ile çökelti oluşturarak sulama sisteminin tıkanmasına neden olur.
Bitkilerin beslenmesinde kullanılacak gübreler çok çeşitlidir. Besin çözeltisi hazırlanmasında kullanılan makro elementler şunlardır:
Makro Elementler:
Besin solüsyonunda kullanılan makro elementlerin yaygın kaynakları ise aşağıda ki tablo da verilmiştir.
Makro elementlerin yaygın kaynakları:
Makro besin elementlerinin besin eriyiğindeki optimum ve sınır konsantrasyonları (mg/l) ise şöyledir:
Makro besin elementlerinin optimum ve sınır konsantrasyonları:
Besin çözeltisi hazırlanmasında kullanılan makro ve mikro elementler şunlardır;
Mikro Elementler:
Besin solüsyonunda kullanılan mikro elementlerin yaygın kaynakları ise aşağıda ki tablo da verilmiştir.
Makro elementlerin yaygın kaynakları:
Mikro besin elementlerinin besin eriyiğindeki optimum ve sınır konsantrasyonları (mg/l) ise şöyledir:
Makro besin elementlerinin optimum ve sınır konsantrasyonları:
Bitkilerin su tüketiminin arttığı dönemlerde gübrelerin günlük kullanılacak miktarının su tankına konulması zaman aldığı için stok çözeltisi hazırlanması daha uygun olur. Stok çözelti gübrelerin daha küçük kaplarda eritilerek hazırlanan gübre karışımıdır.
- Stok çözelti şöyle hazırlanır:
- 100 litrelik bidonlar yarıya kadar su ile doldurulur.
- Belirlenen gübreler birer birer konularak karıştırılır.
- Gübrelerin eritme işlemi bitince bidonlar su ile 100 litreye tamamlanır.
Stok çözelti kapları:
Bitkilere verilecek sulama suyunun 1 tonuna, 5 litre A, 5 litre B stok çözeltisinden konur. Sulamaya başlamadan önce çözeltinin pH değeri ölçülür. Eğer pH değeri 6 değilse bunu ayarlamak için nitrik asit ilave edilir. Besin çözeltisi sıcaklığı 20-30 C° arasında olmalıdır. 35 C° üzerinde olması istenmez. Bu nedenle yaz aylarında besin çözelti sıcaklığına dikkat edilmelidir. Deponun çukurda olması bu açıdan avantaj sağlar.
Besin çözeltisinin uygulanması (sulanması): Bitkilerin sulanması toprakta yapılan yetiştiriciliğe göre farklılık gösterir. Bitkilere sık sulama yapılacağı için verilecek su miktarının da az olması gerekir. Bitkilerin daha az suya ihtiyaç duydukları sabah ve akşamüzeri sulama aralıkları daha uzun olur. Ancak öğlen sıcaklarında sulamalar daha kısa süre ile yapılmalıdır. Ortamda su birikimi
olmaması için verilen suyun yaklaşık % 20’si geri döndürülmelidir. Açık sistemde bu gerçekleşir; ancak gübre ve su kaybına neden olur.
Besin çözelti ünitesi:
Özellikle sıcak aylarda sulama sayısının çok olması nedeniyle gece de 1-2 sulama yapılması gerekir. Bu da sürekli iş gücünü ortaya çıkarır. Bu nedenle sulamanın otomatik olarak yapılması en doğru yoldur. Piyasada bu amaca uygun basit zaman ayarlayıcılar bulunmaktadır.
Sera içinde sistemik şematik olarak yerleştirilmesi:
Anlatılan bu sulama şekillerine göre en uygun sulama şekli, damla sulama sistemidir. Topraksız tarımda kullanılacak damlama sulama borularının bir deliğinden bir saatte damlayan su miktarı yaklaşık 1–3 litre olmalıdır.
Lütfen yorum bırakın.