Enginarda hasat zamanı çeşit ve iklime bağlı olarak kış ve ilkbahardır. Enginarda olgunluk tanımında kullanılan en önemli ölçüt, başın fazla büyümemesi ve kartlaşmamasıdır. Ayrıca başı taşıyan sap kısmının da sertleşmemiş olması hafif esnek olması bir başka olgunluk ölçütüdür. Diğer bir ölçüt ise brakte yaprakların kapalı olması açılmaması taze olgunluk için önemlidir. Aşırı olgunlukta ise başlar kartlaşır, tabla ve brakteler selülozlaşır, lifli yapı oluşur. Brakte yapraklar açılır başın yenme değerinde büyük kayıplar oluşur.
Hasada gelmiş enginarlar:
Enginarda olgunluk, kullanım amacı ve kullanım şekline göre değişir Taze tüketim ve konserve yapımına göre olgunluk dönemleri farklıdır. Çiçek tablası konserve edilecek olan çeşitlerde (Bayrampaşa) tablanın tam iriliğini alması beklenirken taze olarak tüketilecek enginarlarda brakte yapraklarının sertleşmesi beklenmeden yapılacak hasat şekli esas alınır.
Enginar İçin Hasat Zamanı
Enginarda hasat zamanı, meydana gelen başların henüz açılmadığı sıkı bir biçimde kapalı olduğu dönemdir. Başlar yeterince irileşmiş olmalı, yavaş yavaş açılmaya başlamadan önce hasat edilmelidir. Enginar başları çeşit ve iklim özelliğine bağlı olarak yeterli iriliğe ulaşınca hasat edilir. Ege Bölgesinde, Sakız çeşidinde genelde iklim şartlarına bağlı olarak aralık-ocak aylarında hasada başlanır. Marmara Bölgesinde, Bayrampaşa çeşidi ise nisanmayıs aylarında hasat edilir. Erkenci özellik gösteren Sakız enginar çeşidine yapılan bazı kültürel işlemlerin (GA uygulaması, tepe alma) erkenciliği artırdığı ve kasım ayında hasat yapılabildiği belirlenmiştir.
Enginarda hasat:
Enginarın sebze olarak değerlendirilen kısmı, olgunlaşmamış çiçek tablası ve bunun üzerindeki brakte yapraklarıdır. Baş üzerinde bulunan brakte yapraklarının etli kısımları tüketilir. Başın dış kısımlarındaki brakte yapraklarının uç kısımları liflendiği için etli dip kısımları tüketilirken başın iç kısmındaki taze brakte yapraklarının tamamı tüketilebilir.
Enginarda yenilen kısmın hazırlanması:
Enginar Hasadının Yapılışı
Enginar başları yeterli iriliği alınca hasat başlar. Hasat başların, 15-20 cm altından sap ile birlikte keskin bir bıçak ile kesilmek suretiyle yapılır. Hasat zamanından önce baş enginarlar 15 cm’lik sap ile birlikte kesilir. Baş enginarların altındaki kol enginarlar gelişir ve hasat edilir. Kol enginarlar baş enginarlar kadar iri olmaz. Hasat yaparken bu göz önüne alınmalıdır.
Enginar hasadının yapılışı:
Hasat sabah erken saatlerde yapılmalıdır. Hasat edilen başlar ürünün iyi korunabileceği tahta, karton kutu veya sepetlerde pazara sunulur.
Hasadı yapılmış enginar sebzelerinin bir araya toplanması:
Enginar’a Uygulanan Hasat Sonrası İşlemler
Enginar başları hasat edildikten sonra kesinlikle su ile temas ettirilmemelidir. Hasat edilen başlar, hiçbir önlem alınmadan açıkta bekletilirlerse kısa sürede tazeliğini kaybeder, solar ve pörsür. Eğer hasat edilen başlar hemen pazarlanamayacaksa serin ve nemli bir ortamda muhafaza edilmelidir.
Enginarların sınıflandırılması:
Enginar başları, soğuk hava depolarında 0°C sıcaklıkta ve % 90-98 nemde 3-6 hafta muhafaza edilebilir. Enginar başları veya tablaları dondurulmuş ve konserve olarak uzun süreli bekletilebilir.
Ayrıca yapraklı olarak hasat edilen başlar, kamyonet kasalarına yığma olarak ters ve düz istiflenerek de pazara sunulabilir. Ancak bu yakın pazarlar için uygulanır. Uzak pazarlara ise iyi ambalaj malzemesi ile sevk edilir. Hasat edilen başlar ambalaj evinde sapları 10-15 cm kalacak şekilde düzgünce kesilir. Extra, I.sınıf ve II. sınıf boylaması yapıldıktan sonra ambalajlanarak pazarlanması daha yararlı olur.
Enginarların ambalajlanması:
Enginarda verim, genellikle baş adedi olarak ifade edilir. Çünkü kg yerine adet olarak pazarlama yapılır. Yetiştirilme bölümünde anlatıldığı gibi bir dekar alana 100×60-70 cm mesafeler ile dikim yapıldığında yaklaşık 1650 adet bitki dikilir. Her enginar ocağında genelde iki sürgün bırakılır. Her sürgünden bir adet ana baş, 2-3 adet yan kol enginar alındığı düşünülürse bir ocaktan 2-6 adet, bir dekar alandan ise 3300-8000 adet enginar başı elde edilir. Son yıllarda üretime giren ve bütün baş halinde konserve edilen çeşitlerde yapılan üretimlerde bitki başına 25-30 adet baş elde edilebilir.
Lütfen yorum bırakın.