Ateşli Katy (Kalanchoe) Yetiştiriciliği

Kalanchoe Crassulaceae familyasından bir bitki türüdür. Biyolijide Kalanchoe ve Bryophyllum olmak üzere iki sınıfa ayrılır.

Değişik renkte Kalanchoelar:

Ateşli Katy (Kalanchoe) Bitkisinin Tanımı ve Önemi

Bu sukkulentler Afrika ve Asya’nın tropik bölgelerinde yer alır. Çoğu türleri Madagaskar’da bulunur.

Kalanchoeların parlak kırmızı, sarı, pembe, turuncu kümeler hâlinde çiçekleri vardır. Aydınlık, güneşli ve havadar ortamı tercih ederler. Fazla suya hassastır.

Yaprakları etli, parlak yeşil, uzunca ve ovaldir.

Kalanchoe çiçeği ve Yaprak yapısı:

Kalanchoe’nın bitkiler âlemindeki yeri aşağıdaki gibidir:

Alem : Plantae
Şube : Magnoliophyta
Sınıf : Rosopsida
Familya : Crassulaceae
Cins : Kalanchoe
Tür : Kalanchoe blossfeldiana
Türkçe Adı : Ateşli katy

Farklı Kalanchoe çeşitlerinin toplu görünüşü:

Ateşli Katy (Kalanchoe) Çeşitleri

En fazla bilinen ve üretimi yapılan Kalanchoe blossfeldiana’dır.

Kalanchoelarda farklı çiçek yapıları:

Kalanchoe blossfeldiana, Ateşli Katy Çeşidi
Evler için uzun süre çiçek veren güzel bir bitkidir. Kalın kümeler hâlindeki kırmızı turuncu rengi çiçekleri uzun süre dayanır.

Kalanchoe blossfeldiana:

Bitki kompakt görünümlüdür. Aşırı boylu varyetelerinde çiçekler akşam kapanır. Boylu varyetelerde gece gündüz çiçekler açıktır.

Kısa gün bitkisidir. Bütün yıl çiçek açmaya zorlanabilir. Bunun için 4 hafta süreyle 24 saatin 14 saati karanlıkta bırakılır. Bu uygulamada en uygun sıcaklık 15 C° ve ağustos ayı ortasıdır.

Kalanchoe daigremontiana, Ateşli Katy Çeşidi
Çok enteresan sukulent türü bir bitkidir. Bakımı kolay, su isteği ise azdır. Aydınlık ortam ve geçirgen toprakta sorunsuz bir şekilde hızla gelişir.

Kalanchoe daigremontiana:

Uzun yapraklarının kenarlarında sıralanmış damla şeklindeki minicik yavrulan yapraktan dökülüp toprağa düşerek ana bitkinin tıpatıp benzeri yeni filizler oluşturur. Bitkinin üremesi bu tomurcuklar sayesinde olur.

Yaprakta oluşan minik yavrular:

Kalanchoe beharensis, Ateşli Katy Çeşidi
Kadife yapraklı Kalanchoe adı ile bilinir. İri, üçgen biçimindeki yapraklarının kenarları oyalı ve üzerleri ince tüylerle kaplıdır. Yaprakları dallarının ucunda topluca bulunur.

Kalanchoe beharensis:

Kalanchoe pumila, Ateşli Katy Çeşidi
Pembeden menekşe rengine kadar değişen çiçekleri vardır. Oldukça yaygın bir türdür.

Kalanchoe pumila:

Kalanchoe tomentose, Ateşli Katy Çeşidi
Bu türe panda bitkisi de denir. Gri-yeşil yapraklan gümüşi tüylerle kaplıdır. Yaprak uçları da kahverengi olur. Çok tutulan ve yaygın bir türdür.

Kalanchoe tomentose:

Bryophyllum Sınıfına Ait Ateşli Katy (Kalanchoe) Çeşitleri

Kalanchoe arborescens:

Kalanchoe delagonensis ve Kalanchoe eriophylla:

Kalanchoe marmorata ve Kalanchoe thyrsiflora:

Kalanchoe manginii ve Kalanchoe minia:

Ateşli Katy (Kalanchoe) Üretimi

Üretimi tohum ve çelikle yapılır.

Tohumla Üretim
Tohumları herhangi bir tohum kompostuna mart-nisan aylarında ekilir. Çimlenme süresince ortam sıcaklığı 18 – 21 C° dolaylarında tutulduğu takdirde, tohumlar 10-14 günde çimlenir.

Tohumdan çimlenmiş Kalanchoelar:

Çelikle Üretim
Çelikle üretimde tepe çelikleri ve yaprak çelikleri uygulanır.

Çelik alınacak anaç bitki:

Tepe çelikleri sürgün uçlarından 7,5-10 cm uzunluğunda mayıs-ağustos aylan arasında alınır.

Tepe çeliği ve Çeliklerin köklendirme ortamına dikilmesi:

Alınan çelikler 2 gün kurutulduktan sonra hacim olarak eşit miktarlarda turba ve kum karışımına dikilir. Köklendirme ortamının sıcaklığı 20 C° olmalıdır.

Köklenmiş tepe çeliği:

Kalanchoelarda yaprak çelikleri, yaprak sapı ve yaprak ayasından oluşur. Alınan bu yaprak parçası köklendirme ortamına dikilir. Yaprak sapı ne kadar kısa olursa yeni bitkilerin oluşması da o kadar çabuk olur.

Yaprak çeliğinin alınması ve Çeliklerin dikilmesi:

Yaprak sapının dibinden bir veya daha fazla sayıda yeni bitkiler meydana gelir.

Köklenmiş yaprak çeliği:

Ateşli Katy (Kalanchoe) Bitkisinin Ekolojik İstekleri

Kalanchoe bitkisinin yetiştiriciliğinin iyi bir şekilde yapılabilmesi için ekolojik isteklerinin bitki gelişimine uygun olarak düzenlenmesi gerekmektedir. Bu düzenlemeler için de öncelikle bitki istekleri iyi bilinmelidir.

Sıcaklık
Yazın normal sıcaklık, kışın ise 12 – 15 C° sıcaklığa gereksinim duyar. Kısa süreli 5 C° sıcaklığa dayanıklılık gösterir. Ancak yapraklarını döker.

Sera ortamında Kalanchoelar:

Orantılı Nem
Kuru havaya dayanıklıdır. Optimum ihtiyaç duyduğu nem miktarı %60-70’dir.

Sera ortamında Kalanchoelar:

Işık
Işıklı veya yarı gölgeli bir yer uygundur. Tam güneş altında çiçekler daha parlak olur. Bu nedenle bol ışıklı bir yer tercih edilirse daha yerinde olur. Ancak yakıcı güneş ışığından korunmalıdır.

Ortam ışığının uygun seviyede tutulması:

Ateşli Katy (Kalanchoe) Üretiminde Kültürel İşlemler

Saksı Değiştirme
Her yıl şubat-mart ayları içerisinde saksı değiştirme işlemi yapılır.

Saksı değiştirmede kullanılan saksı toprağı hafif geçirgen kumlu ve çürümüş yaprak içeren bahçe toprağıdır. Son zamanlarda cocos ve cocos perlit karışımı harçlar saksı değiştirmede kullanılmaktadır.

Saksısı değişecek bitki, yeni saksı ve harç:

Diğer bitkilerde olduğu gibi sol elin avuç içi saksı toprağını tutar ve saksı ters çevrilerek kenarı sert bir yere hafifçe vurulur. Bu sayede bitkinin kök yumağının saksı kenarından kolayca çıkması sağlanır.

Bundan sonraki işlem yeni saksının dikim için hazırlanmasıdır. Yeni saksı eski saksıdan 1-2 numara büyük olmalıdır. Saksının dip kısmında mutlaka drenaj delikleri bulunmalıdır.

Bitkinin saksıdan çıkarılması:

Yeni saksıya dikim sırasında bitki sol el ile saksı ortasına gelecek şekilde ve istenilen yükseklikte tutulur. Sağ elle kök yumağı ile saksı arasında kalan boşluğa yeni hazırlanan harç doldurulur. Boşluk kalmaması için harç çepeçevre parmakla bastırılır. Daha sonra saksı tabanı üzerinde birkaç kez yere vurularak harcın iyice oturması sağlanır. Saksı tümüyle toprakla doldurulmamalı sulama payı olarak saksı kenarı üst düzeyi ile toprak yüzeyi arasında 1,5 cm dolayında bir boşluk bırakılmalıdır.

Bitkinin yeni saksıya dikilmesi:

Saksı değiştirme işlemi bittikten sonra Kalanchoe önce toprak tümüyle nemli duruma gelinceye kadar sulanır. Daha sonra düzenli olarak sulanmalı ve sık sık su püskürtmelidir.

Yeni saksısına dikilmiş bitki ve sulanması:

Gübreleme
Mayıs-ağustos ayları arası haftada bir kez 1 g/1 kompoze gübre verilir. Çiçekler görülmeye başladığında potasyumca zengin gübreler verilmelidir. Kışın bu süre daha az olmalıdır.

Sulama
Su gereksinimi az olan bir bitkidir. Yazın bitkiye verilecek su, saksı orta derecede nemli kalacak şekilde ayarlanmalıdır. Bitkiler gereğinden çok suya duyarlı oldukları gibi saksı toprağının kuru olmadığında da zararlanırlar. Ocak-şubat aylarında gerçekleşen çiçeklenmeden sonra 4-5 haftalık bir dinlenme dönemi söz konusu olduğundan, bu dönem içerisinde sulama en aza indirilmelidir.

Budama
Fazla önem taşımaz. Toplu formda bitki elde etmek için saksı değiştirmeden sonra kuvvetlice budama yapılmalıdır. Aynı zamanda çiçeklenmesini bitiren sürgün uçları budanırsa bitki sürekli gelişme gösterir.

Ateşli Katy (Kalanchoe) Hastalık ve Zararlıları

Önemli hastalıkları ödem, kök çürüklüğü, çökerten, küllenme ve kurşuni küf; zararlıları ise tripsler, yaprak bitleri ve unlu bitlerdir. Fizyolojik bozukluk ise çiçek zararıdır.

Ateşli Katy (Kalanchoe) Hastalıkları

Ödem: En belirgin özelliği yaprakların alt yüzünde görülen toplu iğne başı büyüklüğünde kabarcıklar veya mantarlaşmış şişkinliklerdir. Bazen yaprağın alt yüzünün tamamında görülebilir.

Çökerten: Kalanchoeların kökleri yetersiz sulamaya çok duyarlıdır. Çok kuru veya çok ıslak olması sorunlara neden olur.

Çökerten:

Siyah kök çürüklüğü: Bitkilerde gerilmeler, yaşlı yapraklardan başlayan kloroz ve çoğunlukla solgunluk belirtileri görülür. Köklerde çürümeler olur. Kabuk tabakası genellikle açık kahverengi, bazı hâllerde siyah renk alır.

Mücadelesinde saksı toprağının patogen ile bulaşık olmamasına dikkat edilmeli ve saksı toprağı çok nemli bırakılmamalıdır.

Siyah kök çürüklüğü:

Külleme: Bitkinin yaprak, yaprak sapı, çiçek, çiçek sapı ve gövdesinde görülür. Genellikle yaprakların üst yüzü pudra veya un serpilmiş gibi tozla kaplanır. Bu tozun rengi kurşuni kahverengiden beyaza kadar değişir. Yaprak parlaklığını ve yumuşaklığını yitirir, sert bir yapı alır. Hasta bitkilerde büyüme ve çiçeklenme olmaz.

Külleme:

Kurşuni küf: Yaprak, gövde ve çiçeklerde etkilidir. Fazla nemli ortamlarda bu bitki kısımlarının üstlerini gri küf tabakası kaplar. Bulaşmalar çiçeklerde küçük koyu renkli lekeler hâlinde görülür.

Kurşuni küf:

Uzun süre devam eden %85’in üzerindeki orantılı nem ve özellikle 15 – 25 C° sıcaklıklarda hastalığın yayılması için en uygun ortamdır. Mücadelesinde sıcaklık ve nem oranlarını uygun düzeyde tutmak gerekir. Hastalık parazit olduğu için bitkiyi yaralayan ve zarar veren her türlü faktörden kaçınılmalıdır.

Bu hastalık öncelikle yüksek orantılı nem ve yüksek toprak sıcaklığı gibi bozukluğa neden olan etmenlerin ortadan kaldırılması ve iyileştirilmesiyle birlikte önlenebilir. Etkilenen bitkiler hava akımına izin verecek yerlere konulmalı, sulama daha seyrek yapılmalıdır.

Ateşli Katy (Kalanchoe) Zararlıları

Yaprak bitleri: Yaprak bitleri bitkileri sokup bitki öz suyunu emerek yaşar. Emme sırasında salgıladıkları toksik ve tahriş edici maddelerle yaprak kıvrılması veya şişkinlik gibi anormal oluşumlara neden olurlar. Yaprak sararır ve kurur. Virüs hastalıklarını taşıyarak önemli zararlara yol açarlar.

Unlu bitler: Kabuklu bitlerle bitkilerde benzer zararlar gösterir.

Yapraklarda unlu bitler:

Tripsler: Çiçek tripsi en fazla zarar yapar. Ancak yapraklarda da zarar görülür. Zararları ciddidir. Çiçeklerde ve yapraklarda şekil bozukluğuna neden olur.

Tripsler:

Ateşli Katy (Kalanchoe) Fizyolojik Bozuklukları

Çiçek hasarı: Birçok faktör çiçek hasarına neden olabilir. Sürekli yüksek bağıl nem en önemli etkendir. Özellikle çiçeklenme döneminde görülen kalsiyum azlığı da çiçek hasarına neden olabilir.

Çiçek hasarı:

Stres: Birçok nedeni olabilir. Su, ışık, sıcaklık durumlarındaki değişiklik strese neden olabilir. Büyüme durur ve yapraklar yoğun kırmızı uca döner.

Yapraklarda stres belirtisi: