Bamya İçin Hasat Zamanı
Bamya üretimini sınırlayan en önemli işlem hasattır. Sebzeler arasında hasadı en zor olan sebze bamyadır. Çünkü meyve, meyve sapı ve yapraklardaki tüyler hasat sırasında toplayıcıları çok rahatsız eder. Eğer hiçbir önlem alınmadan çıplak elle hasat yapılırsa tüyler aşırı oranda kaşınmaya neden olur. Bu nedenle toplayıcılar, eldiven kullanırlar ya da ellerine bez sararlar.
Hasada gelmiş bamya meyvesi:
Çeşitlere bağlı olarak tohum ekiminden ortalama 40-60 gün sonra çiçeklenme başlar. Çiçeklenme, yine çeşitlere göre farklı nodyumlarda başlar. Örneğin Amasya bamyasında 25-30. nodyumlarda, Sultani Bamyasında 10-14. nodyumlarda, Ağlasun Bamyasında 10-11. nodyumlarda ilk çiçeklenme başlar.
Bamya meyvesinin hasadı, kullanım amacına ve çeşit özelliğine göre çiçeklenmeden 1 veya 3-4 gün sonra yapılır. Meyve hasat zamanın belirlenmesinde kullanılan diğer bir ölçüt ise meyvenin normal çeşit iriliğinin 1/3’üne ulaştığı zamandır. Çünkü çoğu tüketici, minik bamyaları yeğlemektedir. Üstelik hasatta gecikilirse bamya sertleşir. İçindeki tohumları ağza gelecek biçimde irileşir ve bamya yemeklik değerini yitirmiş olur.
Bu irilik çeşitlere göre değişmekle beraber genellikle 1.5-4.0’ cm arasındadır. Özellikle yerli çeşitlerimizde, sofralık veya konserveliklerde bu uzunluk 2-5 cm’dir. Hasat geciktiği zaman meyveler, selülozik yapı kazanır. Tohumlar belirgin hale gelir ve yemeklik değerini kaybeder.
Bamya Hasadının Yapılışı
Bamya hasadı sürekli ve düzenli bir şekilde yapılmalıdır. Hasat edildikçe bitkide yeni çiçek ve meyve oluşumu teşvik edilir. Bitki üzerinde tohumluk için olgunlaşmaya bırakılan meyveler, bitki gelişimini de engeller. Bölge ve çeşitlere bağlı olarak bamya bitkisinin hasat süresi 1.5 – 4 ay devam eder.
Ekimden ortalama 60 gün sonra başlayan hasat, her gün ya da gün aşırı yapılır. Bamya hasadı oldukça zor ve zahmetli bir iştir. Bunun sebebi meyvelerin küçük olmasının yanında sap, yaprak ve meyvelerdeki tüylerin dibinde kaşındırıcı bezelerin bulunmasıdır. Bu yüzden bamya hasadında toplayıcılar ellerine bir bez sarar veya eldiven takarlar.
Bamya hasadı:
Hasat, meyvelerin aşağıya doğru çekilmesi suretiyle yapılır. İyi çalışan bir işçi günde 10-15 kg bamya toplayabilir. Amasya çiçek bamyası gibi küçük meyveli çeşitlerde bu sayı daha da az olur. Bamya üretiminde en büyük iş gücünü hasat işlemi alır. Ayrıca daha önce sözü edilen tüyler, bamya hasadında toplayıcı bulmayı zorlaştırır veya çok pahalıya toplayıcı bulunmasına neden olur.
Hasat edilmiş farklı bamya çeşitleri:
Bamya çok verimli bir bitkidir. Her toplamadan sonra yeni meyveleri olgunlaşır. Bu nedenle bitkinin hasadında gecikilmemelidir.
Bamya’ya Uygulanan Hasat Sonrası İşlemler
Sabahın erken saatlerinde toplanan bamyalar bir yere istif edilir. Daha sonra ayıklama ve boylama işlemine geçilir.
Hasat edilmiş bamyaların bir yerde toplanması:
Bamyalar, üzerlerine yapışan kurumuş çiçeklerinden temizlenir. Çiçekler sebze üzerinden kolaylıkla çekilerek alınabilir. Bu sırada gözden kaçmış ve ticari değeri düşürecek kadar büyümüş bamyalar kenara bırakılır. Konservelik ve yemeklik olarak bamyalar ayrılır.
Bamya sebzesi üzerinden çiçeklerin temizlenmesi:
Hasat edilen meyveler, zaman geçirmeden küçük torba, çuval veya kasalarda pazara sunulur. Pazarlama geciktiği zaman meyvelerde kararmalar oluşur ve pazar değeri düşer. Bamya meyveleri 7 – 10°C sıcaklık ve %90 – 95 nemdeki kontrollü depolarda 8 – 10 gün süre ile depolanabilmektedir.
İyi bir çeşit, uygun yetiştirme ve bakım koşullarında üretim yapıldığı zaman 500-800 kg/da verim elde edilebilir. Bazı yabancı bamya çeşitlerinin daha iri meyveli toplanması nedeniyle son yıllardaki dekar verimi 4000 kg’a kadar çıkmıştır.
Ülkemizde üreticilerimizin bamyadan aldıkları verimler, ortalama olarak 500-750 kg arasında değişir. Ancak yeni ıslah edilen Akköy- 41 ve Kabaklı-11 Sultani bamya çeşitleri iyi yetiştirme ve hasat şartlarında 1/ton/dekarın üzerine çıkar. Söz konusu çeşitler, Marmara bölgemiz başta olmak üzere özellikle serin bölgelere tavsiye edilebilir.
Lütfen yorum bırakın.