Dam Koruğu (Sedum) Üretimi | Otsu Yer Örtücüler

Dam Koruğu (Sedum) Yetiştiriciliği

Dam Koruğu (Sedum) Bitkisinin Genel Özellikleri

Bilimsel Sınıflandırma

Âlem: Plantae
Şube: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Rosales
Familya: Crassulaceae
Botanik Adı: Sedum
Türkçe Adı: Dam koruğu

Çok sayıda türleri ve kültür çeşitleri vardır. 500 tanınmış türün çoğu oldukça bodur, toprak sürgünleri ile yayılan sukkulent bitkilerdir. Boyları 5–8 cm. geçmez. Herdem yeşil veya yarı herdem yeşil çok yıllık bitkilerdir. Yaprakları etli, çeşitli form ve büyüklüktedir. Yaprak uçları kış aylarında kırmızı renge döner.

Dam Koruğu (Sedum) bitkisinin değişik görünüşleri:

Etli yaprakları sürgünlerin üzerinde kiremit şeklinde dizilmiştir. Çiçekleri yıldız şeklinde ve sarı renklidir. Bu çiçekler uç kısımda bir arada açarlar.

Dam Koruğu (Sedum) Bitkisinin Üretimi

Üretimleri ayırma ve çelikle olur.

Dam Koruğu (Sedum) Bitkisinin Ekolojik İstekleri

İyi drene edilmiş, tam güneşli veya hafif gölgeli alanlarda çok iyi gelişme gösterir. Kuraklığa çok dayanıklıdır. Besin maddesi yönünden fakir olan topraklarda da iyi gelişme gösterir. Dikim ilkbahar ve sonbaharda 20–30 cm ara ile yapılır.

Dam Koruğu (Sedum) Bitkisinin Peyzajda Kullanımı

Taş bahçeleri ve çiçek parterlerinde kullanılır. Özellikle taşlı ve kurak alanlar için kullanımları önerilir.

Dam Koruğu (Sedum) bitkisinin peyzajda kullanımı:

Dam Koruğu (Sedum) Bitkisinin Önemli Türleri

Sedum album (beyaz dam koruğu) türü
5–15 cm boyunda, çok yıllık, sukulent, yayılıcı, kırmızımsı gövdeli, gevşek kümeler halinde büyüyen yarı odunsu bir bitkidir. Yapraklar 6–12 mm sarmal dizilişli, silindirik-yumurtamsı, sukulent kırmızı renkli ve tüysüzdür. Çiçekler terminal, gevşek, taç yapraklar 2–4 mm, yıldız şeklinde, bazen beyaz bazen pembe renklidir. Yaz aylarında çiçek açarlar.

Çelik ve ayırma ile üretilir. Sürünücü gövdeler toprağa değdiği yerde kök oluşturur. İlkbahar ve sonbaharda keskin bir bıçak ile köklü parçalar ayrılarak yeni yerlerine dikilirler.

Bol güneşli ve ılıman iklimlerde yetişir. Taşlı, kumlu, geçirgen, kireç bakımından zengin toprakları tercih eder. Az sulanması gerekir. Soğuklara karşı dayanıklıdır.

Sedum album (beyaz dam koruğu) türünün genel görünüşü:

Kaya bahçelerinde, duvarlar üzerinde, kap içlerinde, teras ve mezarlıklarda, duvarların bitkilendirilmesinde yer örtücü bitkisi olarak geniş alanlarda kullanılır.

Sedum pallidum (dam koruğu) türü
Yükselici veya dik büyüyen 5–15 cm boyunda çok yıllık bitkilerdir. Yapraklar şeritsi kısmen silindirik, tüysüz, verimsiz sürgünler üzerinde sık olarak almaşık, çiçekli sürgünler üzerinde ise daha gevşek dizilmişlerdir. Çiçekler 2–4 dallı salkım şeklinde ve her dalda 2–8 çiçek bulunur. Çiçek renkleri beyaz veya pembe orta damarlı açık pembedir.

Sedum pallidum (dam koruğu) türünün genel görünüşü:

Tür 1900 m. kadar olan rakımlarda geniş olarak yayılış gösterir. Çiçeklenme zamanı Haziran-Ağustos aylarıdır.

Sedum acre (acı dam koruğu) türü
10–20 cm boyunda yayılıcı, gövdeleri sürünücü, çok yıllık herdem yeşil otsu bitkilerdir. Yapraklar sarmal dizilişli, kısa, küt uçlu biber gibi acı bir tada sahiptirler. Çiçekler terminal, simoz kuruluşunda, 5 taç yapraklı yıldız şeklinde ve sarı renklidir. Yaz aylarında çiçek açar.

Çelik ve ayırma ile üretilir. Sürünücü gövdelerin toprağa değdiği yerde kök salar. İlkbahar ve sonbaharda keskin bir bıçak ile köklü parçalar kesilerek yeni yerlerine dikilirler. Kesilen gövde çelikleri seralarda köklendirilebilir.

Bol güneşli açık alanlarda ve ılıman iklimlerde yetişir. Taşlı, kumlu, kireç bakımından zengin toprakları tercih eder. Soğuklara dayanıklıdır. Yaz aylarında az su verilirken kış aylarında su tamamen kesilmelidir.

Sedum acre (acı dam koruğu) türünün genel görünüşü:

Kaya bahçelerinde, bordürlerde, kap içersinde teraslarda ve mezarlıklarda yer örtücü
bitki olarak geniş kullanım alanı bulurlar.

Sedum reflexum (sarı dam koruğu) türü
30 cm boyunda yayılıcı, sukulent, çok yıllık, çiçek taşıyan gövdeler dik, herdem yeşil otsu bitkilerdir. Yapraklar sarmal dizilişli, 1 cm uca doğru sivri, donuk mavimsi veya yeşil renklidir. Çiçekler terminal yoğun simoz kuruluşunda, 5–7 taç yapraklı ve sarı renklidir. Çiçeklenme yaz aylarında gerçekleşir.

Çelik ve ayırma ile üretilir. Kesilen gövde çelikleri seralarda kum ağırlıklı harçlar içinde rahatlıkla köklendirilebilir. İlkbahar ve sonbaharda köklü parçalar keskin bir bıçakla kesilerek çoğaltılabilir.

Bol güneşli yerlerde, açık alanlarda ve ılıman iklimlerde yetişir. Taşlı, kumlu, geçirgen, kireç bakımından zengin toprakları tercih eder. Yaz aylarında su az verilmeli, kış aylarında ise tamamen kesilmelidir.

Sedum reflexum (sarı dam koruğu) türünün genel görünüşü:

Kaya bahçelerinde, çiçek tarhlarında, mezarlılarda ve geniş alanlarda yer örtücü bitki olarak kullanılır.

Sedum sieboldii (Üç başlı dam koruğu) türü
Çok yıllık, sukulent, gövdesi zayıf, yayılıcı kırmızı renkli, sık öbekler oluşturan herdem yeşil otsu bitkilerdir. Yapraklar üçlü halkalar halinde 1–3 cm uzunluğunda, sapsız, dairemsi tüysüz, kalın etli, açık yeşil renklidir. Çiçekler terminal, 1 cm genişliğinde, yoğun simoz kuruluşunda, pemde renklidir. Sonbaharda çiçek açar.

Ayırma, çelik ve tohum ile üretilir. Bol güneşli yerleri ve ılıman iklimleri tercih eder. Kumlu geçirgen topraklarda daha iyi gelişir. Az ve düzenli su verilmelidir.

Sedum sieboldii (Üç başlı dam koruğu) türünün genel görünüşü:

Kaya bahçelerinde, balkon ve teraslarda, makramelerde ve duvar üzerinde sarkıcı bitki olarak kullanılır. Uygun iklimlerde yer örtücü olarak da değerlendirilir.

Sedum spectabile (anne çiçeği) türü
Çok yıllı sukulent, 35–45 cm boyunda, dikine büyüyen gövdeli, kuvvetli gür gelişen otsu bir bitkidir. Yapraklar sukulent, karşılıklı, 5–7 cm uzunluğunda, ters yumurta şeklinde, parlak donuk mavimsi yeşil renklidir. Çiçekler terminal, çiçek kuruluşunun tepesi düz veya şemsiyemsi, 10–15 cm genişliğinde ve pembe renklidir.

Ayırma ve tohum ile üretilir. Erken ilkbaharda ayrılan köklü bitki parçaları saksı ya da yerlerine dikilir. Eğer toprak üstü kısımları kesilirse dipten daha gür sürgünler verir.

Güneşli yerlerde ve ılıman iklimlerde yetişir. Toprak üstü kısımları soğuktan zarar görür. Kumlu, geçirgen ve verimli topraklarda daha iyi gelişir. Fazla sudan hoşlanmaz. Soğuk ve kurağa dayanıklıdır.

Sedum spectabile (anne çiçeği) türünün genel görünüşü:

Kaya bahçelerinde, çiçek tarhlarında, duvar süslemelerinde, balkon ve teraslarda ve iç mekânlarda kullanılır.

Sedum spurium (makarna) türü
Çok yıllık, sukulent, sık gövdeli, alçak boylu, sürünücü gövdeli, 10–15 cm boyunda herdem yeşil otsu bitkilerdir. Yapraklar karşılıklı dizilmiş, 2 cm uzunluğunda, ters yumurta şeklinde, hafif dişli, silli ve açık ve açık yeşil buzlu yeşil renklidir. Çiçekler terminal, simoz kuruluşunda, taç yapraklar az çok dik ve pembe renklidir. İlkbahar yaz aylarında çiçek açar.

Ayırma ve çelikle üretilir. Çelikler çiçeklenme sonunda gövde çelikleri olarak hazırlanır. Sonbahar ve ilkbaharda köklü olarak kesilen bitki parçaları yeni yerlerine dikilir.

Bol güneşli yerlerde ve ılıman yerlerde yetişir. Her türlü toprakta rahatlıkla yetişmekle birlikte, taşlı, kumlu, geçirgen, drenajı iyi kuru toprakları tercih eder. Fazla sulama da zarar görür. Soğuğa karşı dayanıklıdır.

Sedum spurium (makarna) türünün genel görünüşü: