Deniz Akvaryumlarında Kullanılan Sistemler

Yukarıda da açıklandığı gibi deniz akvaryumlar son derece özel yapılardır. Bu nedenle de deniz akvaryumlarında kullanılan sistemlerin yapıları, özelikleri ve çalışma biçimleri iyi bilinmelidir.

Ultraviole Lambalar (Ultraviole Sterilizer)
U.V ışınları ister hava ister su içinde olsun, mikrop öldürücü etkisi yüksek orandadır. Birçok bakteri, mantarsı oluşumlar, serbest dolaşan algler, virüsler, Oodinum ve Cryptocaryon türleri bu organizmalar arasındadır.

Maksimum verimi alabilmek için lamba çevresinden geçen suyun temiz ve partiküllerden arınmış olması gerekir. Su akımı uygun şekilde ayarlanmalı, suyun kütlesine göre, lambanın wat gücü ayarlanmalıdır. Tüpler belirli zamanlarda yenilenmeli ve çevresi temiz tutulmalıdır. Sterilizer için gerekli olan akış optimum seviyede tutulmalıdır. Akış çok hızlı olursa organizmalar yok edilemez, çok yavaş olursa üremeleri önlenemez. Deniz akvaryumları ve normal akvaryumlar için lamba üzerindeki su oluğu maksimum 6 mmolmalıdır. U.V lambalarının birçok su bakterisini yok etmedeki başarısı, bazı kalıcı hastalıkların tedavisinde kullanılamaz. Balık ve omurgasızların bulunduğu bir deniz akvaryumu için sterlizerler balık hastalıklarının tedavisi amaçlı olarak, medikal ama dolaylı bir yöntemdir. Zaten omurgasızların bulunduğu akvaryumlarda balık tedavisi için kullanılan medikal yöntemler, omurgasızlar için ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle sterilizatörler deniz akvaryumlarında önemli bir yere sahiptir.

Protein Skimmer (Protein Köpük Toplayıcısı)
Organik atık maddelerin, biyolojik veya kimyasal filtrelere gerek kalmadan tamamen mekanik şekilde tasviye edilmesidir. Organik ve anorganik maddelerin molekülleri su ve gaz arasında sıkı bağlar oluştururlar. Bunun sebebi molekülün yapısında bulunan hydrophlic (su seven) ve hydrophobic (suyu sevmeyen) maddelerin bulunmasıdır.

Reaksiyona giren bu maddelere aktif yüzey ajanları denir. Bunların içinde proteinler, aminoasitler, pigmentler, kabonhidratlar, yağ, enzimler ve metalik iyonlar gibi birçok maddeler içerirler.
Protein toplayıcıları, su ve hava karışımı sayesinde milyonlarca köpük (baloncuk) meydana getirirler. Baloncuklar sütunun içinden yukarı doğru yükseldikçe, yüzeyde yağlı bir yapı oluştururlar. Sürekli olarak basınçla yukarıya itilen baloncuklar, protein moleküllerini toplayarak üst kısımda bulunan atık toplama bölümüne geçerler. Burada köpükler dağılarak sıvı hâle gelir. Sıvının rengi bu aşamada kahverengine dönüşür. Protein toplayıcının gücü ne kadar fazla ise o kadar etkili temizlik gerçekleşir.

Protein skimmer:

Araştırmalara göre geliştirilmiş modellerde, deniz akvaryumlarında % 80’lik bir atık madde temizliğinin gerçekleştirildiği gözlenmiştir. İçinde oluşan iyonlardan dolayı tedavi akvaryumlarında kullanılmazlar. Protein toplayıcılarının verimli çalışabilmesi için hava kabarcıklarının 0,1 ile 0,3 mm çapında olmaları gerekir. Genel olarak protein toplayıcıları ya hava taşı ile ya da suyun döndürülerek karıştırılması metodu ile çalışırlar.

Protein toplayıcının verimli çalışmasını etkileyen faktörler arasında hava geçiş seviyesi, su geçiş seviyesi, bu ikisinin birbiriyle temas zamanı, türbülans, pH, yüzey gerilimi, tuzluluk, borunun uzunluğu ve genişliği yer alır.

Protein skimmer takılmış bir akvaryum düzeneği: