İç mekân süs bitkilerinde: bitkilerin çoğu desteksiz durabilir. Ancak bazı bitkilerin dal, yaprak veya sürgünleri nadiren ince ve sarılıcı oldukları için desteğe gereksinim duyabilir. Özellikle yoğun gölge yerlerde bulundurulan bitkilerin ışığa doğru yönlenmeleri, destek duymalarına neden olur.
Bitkilerin desteklenmesi, gerek yetiştiriciler gerekse amatörler tarafından dikkatsiz bir şekilde yapılmaktadır. Uygulanan diğer işlemler gibi, maliyeti düşürmek için bu işlem de hızlı ve önemsiz olarak yapılmaktadır. Çoğunlukla bitkiye yeterli desteği sağlayamayacak kadar ince ve zayıf olan destekler, genellikle saksı toprağı içersine gelişi güzel yerleştirilmektedir. Oysa kullanılan destekler güvenli biçimde olmalı, ama belirgin olarak göze çarpmamalıdır. Sözgelişi, deve tabanı için kullanılacak desteği bitkinin arka tarafındaki yere yerleştirmek, onun daha az hantal görünmesini sağlayacaktır. Ancak bu şekilde dik tutabilme görevini yerine getirebilecektir. Destekler iri kerestelerden olmamalı, ancak bitkiye yeterli desteği sağlayacak kadar da sağlam olmalıdır. Ayrıca, bitki geliştikçe yeni sürgünlerin bağlanabilmesi için yeterli uzunlukta olmalıdır.
Birçok bitki (özellikle doğal hava kökleri oluşturan bitkiler), hava kökleri yosunların içerisine gireceği için, yosun ile kaplı desteklerden daha iyi faydalanabilir. Bu yosun ile kaplı destekleri yapmak zor değildir. Yaklaşık 2 cm çapında plastik boru kullanılarak yosun, bir tel yardımıyla borulara iyice bağlanır. Aşınmaya karşı koruyacağı için, plastik kaplı tel kullanılması tavsiye edilir. Eğer boruya sarılmış olan yosunlar, sürekli iyi bir şekilde durursa hava kökleri de daha serbestçe gelişir. Daha uzun tırmanıcı bitkiler, bir kafes içerisinden hatta plastik bir fileden, yelpaze gibi dışarı doğru serbestçe salınarak gelişmesi teşvik edilirse daha iyi olur. Tırmanıcı formdaki iç mekân bitkilerinin çoğu yeşil yapraklı bitkiler olduğu için, bu yeşilimsi bitkilere zıtlık oluşturacak biçimde kafeslerin beyaza boyanması, daha çekici görünmelerini sağlayacaktır.
Bitkileri desteklere bağlamada kullanılacak materyal çok önemlidir. İpin zamanla çürüyebilme tehlikesi vardır. Açık tel aşınabilir ve bitkiye zarar verebilir. En iyisi plastik kaplı tellerdir.
Dış mekân bitkilerinde: sarılıcı ve tırmanıcı formda olan bitkilerin yukarıya doğru düzgün bir şekilde büyümelerini sağlamak için yanlarına ya da saksılara herekler yerleştirilir. Bu herekler yardımıyla bitkinin büyümesi sağlanmış olur. Kullanılan herekler sağlam ve bitkinin uzunluğuna uygun olmalıdır. Gerek olursa bitkiler bu hereklere sardırılmalıdır.
Kesme çiçeklerde: bitki gövdesinin dik büyümesini sağlamak için destekleme sisteminin mutlaka kurulması gerekir. Aksi halde uzayan bitkiler yere yatarak çiçek kalitesinin düşmesine neden olur. Destekleme sistemi tava genişliğine uygun olarak 100-120 cm yükseklikte T demirinden yapılmalıdır. Çerçeve şeklinde demirin aralarına 15-20 cm aralıklarla demir parmaklıklar kaynatılır. Destekleme malzemesi tavaların iki başına ve her 4 metrede bir olacak şekilde yerleştirilir. Aynı seviyedeki karşılıklı basamaklara dış sıralardan daha kalın, iç sıralardan daha ince olacak şekilde 15 cm aralıklı teller veya ipler gerilir. Bu teller enine ağ ipleriyle bölünerek her gözde bir bitkinin gelişmesi sağlanır. Üst basamaktaki teller ve ağ ipleri bitkinin büyüme durumuna göre sırayla gerilmelidir.
Kesme çiçeklerden karanfilde destekleme sistem:
Sebzelerde: açık alanlarda yetiştirilen domates, bezelye, fasulye ve hıyar gibi türlerin sırık çeşitlerine herek vermek gerekir. Domates bitkileri uzadıkça her 30-35 cm’de bir hereğe bağlanması gerekir. Diğer türler sarılıcı olduklarından dolayı böyle bir uygulamaya gerek kalmaz. Bu türlerde bitkiler tek tek hereklere sarılabildiği gibi, belli mesafelerde dikilen hereklerin arasına gerilen tellere bağlanan iplere de sardırılabilir.
Sebzelerde örtü altında yetiştiriciliği yapılan domates, hıyar, fasulye gibi türlerde ise askıya alma işlemi yapılır. Askıya alma bitkilerde ışık gören yüzeyi artırmak ve bitkiler arasındaki hava hareketini kolaylaştırmak için yapılır. Ayrıca bu uygulama erkencilik, verim ve kaliteyi artırır. Bu sayede bitkiler dik tutularak bitkilerin ömürleri uzatılmış olur.
Askıya alınmış bitki örneği:
Askıya alma işlemi şöyle yapılır; öncelikle bitki sıralarının 2 m üzerinden sıralarına paralel olmak üzere askı telleri geçirilir. Bu askı tellerine, her bir bitki için ayrı olmak üzere rafya, ince sicim ya da plastik ipler bağlanır. Bu iplerin serbest kalan uçları toprağa değdiği yerden kesilir. Aynı işlem ya bütün bitkiler için yenilenir ya da bir bitki için alınan ölçü örnek olarak kullanılmak koşuluyla, bitki sayısı kadar ip kesilerek hazırlanır.
Meyvelerde: tam bodur anaçlarla kurulan bahçelerde, erken verim alabilmek için dikimi takiben mutlaka destek sistemi kurulmalıdır. Bunun için her ağaca demirden veya kargı dediğimiz saz kamışından (7) destek gereklidir. Her 7-10 ağaca daha kalın 10 cm çapında demir veya ahşap direk (5) dikilir. En üstten 2,7 m civarında tek tel (3) geçirilir. İhtiyaç halinde iki veya üçüncü teller de geçirilebilir. İlk direk (4) 600 lik meyille dikilir. Tellerin, sağlam ve gergin durabilmesi için oldukları yerlere sabitlenir.(l) Ayrıca ilk direkten (4) önce tellerin gerginliğini sağlamak için bir mekanizma (2) takılabilir.
Bodur meyve ağaçlarında destekleme sistemi:
Lütfen yorum bırakın.