Dua Çiçeği (Maranta) Yetiştiriciliği

Dua Çiçeği (Maranta) Bitkisinin Tanımı ve Önemi

Doğal olarak tropikal Amerika’da yetişir. 14 türe sahiptir. Değişik renklerde lekeli çok güzel dekoratif yaprakları için yetiştirilir.

Dua Çiçeği (Maranta):

Maranta’nın bitkiler âlemindeki yeri aşağıdaki gibidir;

Âlem: Plantae
Şube: Magnoliophyta
Sınıf: Liliopsida
Familya: Marantaceae
Tür: Maranta spp.
Türkçe Adı: Dua çiçeği

Yapraklan elips biçiminde, zümrüt yeşili, orta damarlarının her iki yanında koyu yeşil veya yeşil-kahverengi lekelidir. Yaprakları yanında çok küçük beyaz renkli gösterişsiz çiçekleri vardır.

Dua Çiçeği (Maranta) bitkisi çiçeği:

Marantalar rizomlu bitkilerdir. Köklerinde bol miktarda rizom bulundurur. Bu rizomlar sayesinde yeni sürgün verir.

Rizomlar ve Sürgün vermiş rizom:

Marantalar aynı familyadan olan Calathaelara çok benzer. Bu yüzden de karıştırılabilirler. Fakat form olarak rahatlıkla ayırt edilmeleri mümkündür. Marantalar yere paralel ve sarkık formda, Calathaelar ise yere dik büyür.

Maranta Fotoğraf ve Calathea:

Yere paralel ve sarkık formda büyüyen marantalar ortalarına dikilen bir kütük yosun sayesinde dik olarak büyütülebilir ve piyasaya bu şekilde arz edilebilir.

Kütüğe sarılı marantalar:

Marantalar sarkık form özelliklerinden dolayı askıya asılarak da piyasaya arz edilebilirler.

Askıya alınan marantalar:

Dua Çiçeği (Maranta) Bitki Çeşitleri

Marantanın sayısız türleri vardır. Ancak kültüre alınmış tür sayısı 14’tür.

Farklı maranta çeşitlerinin toplu görünüşü:

Marantaların saksı yetiştiriciliğinde kültüre alınan tek türü M. leuconeura’dır. Önemli olan başlıca diğer çeşitleri ise şunlardır;

M. Leuconeura
Yaprakları oval, yaprak rengi yeşil, beyaz ve kırmızıdır. 30 cm boylanabilir. Yarı gölgeli ve gölgeli havadar yerleri sever.

Maranta leuconeura:

M. leuconeura kerchoveana
Yaprak renk ve şekliyle farklılık gösterir. Yapraklar daha kısa ve yuvarlakçadır. Yaprak rengi ise yeşil ve koyu kırmızıdır.

M. Leuconeura kerchoveana:

M. leuconeura massangeana
Yapraklar daha uzunca ve sivridir. Yaprak damarları belirsiz, yaprak sapı uzundur. Yaprak rengi yeşil ve gül kurusudur.

M. leuconeura massangeana:

M. leuconeura mediovariegata
Yaprak rengi ve şekli aynıdır. Yaprak rengi olarak daha açık renklidir.

M. leuconeura mediovariegata:

M. Arundinacea
Bol miktarda rizom içeren bir türdür. Rizomlarmın %23’lük kısmı nişasta içerir. M. arundinacea varigataya göre yaprak sapları daha kısadır. Yaprak rengi yeşil ve beyazdır.

M. Arundinacea:

M. arundinacea variegata
180 cm uzunluğundadır. Yaprak sapları oldukça uzundur. Yaprakları yeşil ve beyazlıdır.

M. arundinacea variegata:

M. Bicolor
Yaprak ve yaprak saplan uzun, yapraklan daha etlidir. Yaprak rengi yeşil, yaprak saplan kırmızıdır.

M. Bicolor:

Dua Çiçeği (Maranta) Üretimi

Çelik ve ayırma ile üretimi yapılır.

Rizomlu bir bitki olduğundan ayırma ile üretim oldukça kolaydır. Rizomdan çok sayıda sürgün oluşturduğundan ayırma işlemi yapılır.

Ayırmada kullanılacak anaç bitki:

Ayırma işlemi erken ilkbaharda (mart-nisan) yapılır. Anaç bitki alınır. Saksılar ters çevrilerek kesici bir aletle kök parçalara ayrılır. Alınan her parçanın köklü olmasına dikkat edilir.

Anaç bitkiden ayrılmış köklü bitkiler ve Saksılara dikilmesi:

Anaç bitkinin büyüklüğüne göre birden fazla köklü bitki elde edilir. Ayırma işleminden sonra anaç bitkinin tekrar dikilmesi unutulmamalıdır.

Ayrılan her köklü bitki parçası kök gelişiminin hızlı olması için küçük saksılara dikilir. Ayırma ile üretimde kullanılan ortamın humuslu tınlı olması kök sistemi için oldukça faydalıdır.

Genellikle büyük işletmelerde çelikle üretim tercih edilir. Çelikle üretimde çelikleri yılın her ayında almak mümkündür. Ancak en uygun mayıs-ağustos aylarıdır.

Çelik almada kullanılacak anaç bitkiler:

Maranta çelikleri yaprak boğumunun hemen altından kesilerek hazırlanır.

Çeliğin alınması:

Çelikler mümkün olduğunca sabah saatlerinde alınmalıdır. Alınan çelikler bir araya toplanarak köklendirme yerlerine götürülür.

Hazırlanan çelikler:

Marantaların köklendirilmesinde kokoslar tercih edilir. Derin ve geniş gözlü viyollara kokoslar doldurularak iyice sulanır.

Çeliklerin köklenmesinde kullanılacak viyoller:

Her çelik bir göze gelecek şekilde dikim yapılır. Alttan ısıtılmış köklendirme ortamına viyollar yerleştirilirse daha iyi sonuç verir. 2-4 hafta içerisinde çeliklerin köklendiği görülür.

Çeliklerin dikilmesi ve Köklenmiş çelikler:

Dua Çiçeği (Maranta) Bitkisinin Ekolojik İstekleri

Sıcaklık
En uygun sıcaklıklar gelişme döneminde 18-25 C°, kışın 16-18 C°’dir. Bitki 10 C°’ye kadar düşen gece sıcaklıklarına tolerans gösterir.

Maranta serası:

Orantılı Nem
Yüksek orantılı nemli yerlerden hoşlanır. Oransal nem %80-85 civarında olmalıdır. Kuru hava koşullarında yaprak uç ve kenarlarında kahverengi lekelerin oluştuğu ve yaprakların kıvrıldığı görülür. Orantılı nemin yüksek tutulması için yapraklardan sisleme yapılmasının faydası vardır.

Işık
Yapraklarının renkli olmasından dolayı doğrudan güneş ışığından korunmalıdır. Yazın yarı gölge veya gölge yerlerde bulundurulmalıdır. Kışın ise aydınlık yerlere alınmalıdır.

Dua Çiçeği (Maranta) Üretiminde Kültürel İşlemler

Saksı Değiştirme
Her yıl şubat-mart ayları içerisinde yapılır.

Saksı değiştirmede kullanılan saksı toprağı hafif geçirgen kumlu ve çürümüş yaprak içeren bahçe toprağıdır. Son yıllarda saksı değişimlerinde kokos yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Saksı harcının hazırlanması:

Diğer bitkilerde olduğu gibi sol elin avuç içi saksı toprağını tutar ve saksı ters çevrilerek kenarı sert bir yere hafifçe vurulur. Bu sayede bitkinin kök yumağının saksı kenarından kolayca çıkması sağlanır.

Saksısı değiştirecek bitki ve saksıdan çıkarılışı:

Bundan sonraki işlem yeni saksının dikim için hazırlanmasıdır. Yeni saksı eski saksıdan 1-2 numara büyük olmalıdır. Saksının dip kısmında mutlaka drenaj delikleri bulunmalıdır.

Saksıya harç doldurulması ve yeni bitkinin yerleştirilmesi:

Yeni saksıya dikim sırasında bitki sol el ile saksı ortasına gelecek şekilde ve istenilen yükseklikte tutulur. Sağ elle kök yumağı ile saksı arasında kalan boşluğa yeni hazırlanan harç doldurulur. Boşluk kalmaması için harç çepeçevre parmakla bastırılır. Daha sonra saksı tabanı üzerinde birkaç kez yere vurularak harcın iyice oturması sağlanır. Saksı tümüyle toprakla doldurulmamalı sulama payı olarak saksı kenarı üst düzeyi ile toprak yüzeyi arasında 1,5 cm dolayında bir boşluk bırakılmalıdır.

Bitkinin saksıya dikilmesi:

Saksı değiştirme işlemi bittikten sonra marantalar önce toprak tümüyle nemli duruma gelinceye kadar sulanır. Daha sonra düzenli olarak sulanmalı ve sık sık su püskürtmelidir.

Gübreleme
Mayıs-eylül ayları arasında 2 haftada bir yapraklı bitkiler için kullanılan 2 gram/litre kompoze gübre uygulanmalıdır. Kışın bu süre daha az olmalıdır.

Gübreleme tankları:

Sulama
Bitkiler ilkbahar ve yaz aylarında bolca sulanmalıdır. Yazın sulama kireçsiz su ile yapılmalıdır.

Sulamada kullanılan sulama aparatları:

Marantalarda sulama:

Kuru havalarda ise yapraklarına su püskürtülmelidir. Kış aylarında ise saksı toprağı hafif nemli tutulmalı, tümüyle kurutulmamalıdır. Çok ıslak topraklardan hoşlanmazlar. Fazla sulamalarda köklerde çürümeler görülür.

Budama
Yetişkin bitkilerdeki düzensiz büyüme gösteren sürgünler alınır. Aynı zamanda kuruyan ve çürüyen yaprakların temizliği sonbahar ayları içerisinde yapılmalıdır.

Dua Çiçeği (Maranta) Hastalık ve Zararlıları

En önemli hastalığı mantari kökenli yaprak leke hastalığı, zararlıları ise sümüklü böcek ve kırmızı örümcektir.

Yaprak leke hastalığı
Yapraklar üzerinde grimsi yuvarlak, daha sonraları kahverengimsi siyah olan lekeler görülür. Çiçeğin taç yaprakları ve sapları lekeli bir hal alır. Hastalığın şiddetli olarak görülmesi halinde yapraklar kuruyup dökülebilir.

Mücadele yöntemleri ise şunlardır;

Bitkiler arasında yeterli uzaklık bırakılmalıdır.
Püskürtme şeklinde sulama yapılmalıdır.
Eğer tohum ile üretim yapılacaksa tohumlar ilaçlanmalıdır.
Organik fungisitlerle ilaçlama yapılmalıdır.

Kırmızı örümcek
Bitkinin yaprak öz suyunu emer. Emilen yapraklar sararır ve %20-40 oranında klorofil miktarında azalma olur. Özümleme geriler. Bunun sonucunda yapraklar kıvrılır ve dökülür.

Mücadelesinde kültürel olarak azotlu gübre kullanımı azaltılmalı, akar öldürücü ilaçlar kullanılmalıdır.

Unlu bitler
İnce uzun hortumuyla bitkinin yaprak ve saplarını sokarak bitki öz suyunu emer. Salgıladıkları tatlı madde sayesinde fumajin mantarlarının çoğalmasına neden olur. Bunun sonucunda yapraklar sararır, kurur ve dökülür.

Unlu bit:

Mücadelesinde etkin madde içerikli ilaçlarla ilaçlama yapılır. Özellikle yapraklara ilacın gelmesine dikkat edilmelidir.

Sümüklü böcek
Bitkilerinin yaprak sürgünlerini kemirmek suretiyle zararlı olur. Kemirdikleri yaprakların yalnızca damarları kalabilir. Bu da bitkinin genel görünüşünün bozulmasına neden olur.

Mücadelesinde kültür alanlarının içinde ve çevrelerindeki yabancı ot temizliğine önem verilmelidir. Mollusitlerle de kimyasal mücadele edilir.

İlginizi Çekebilir!