Hobi Bahçeleri | Peyzaj

Hobi Bahçeleri

Hobi bahçesi nedir, hobi bahçesi nasıl yapılır sorularına bu modülümüzde hobi bahçeleri ile açıklayıcı yanıtlar vermeye çalışacağız.

Öncelikle hobi bahçesi nedir sorusununun yanıtını verelim:

Hobi bahçesi nedir?
Bahçenin kenarına kadar su getirilmiş, sürüldükten sonra çapalanarak hazır hale getirilmiş, drenajı mümkün olduğu kadar sağlanmış, elle işlemek için uygun alanlar, arsalardır. Sebze, çiçek hatta meyve yetiştirip, aile ve dostlarınızla zaman geçirebileceğiniz mekânlardır. Kiralayan kurum ya da şirketler bakımlarını yapmakta, bu arsalarda malzemelerinizi saklayabileceğiniz küçük kulübeleriniz.

Hobi bahçesi nasıl yapılır?
Hobi bahçelerinin ilk pratik örneği kamu eliyle Ankara’da uygulansa da hobi bahçelerini bütün kamu ve özel sektör girişimcileri kurabilir. Öncelikle projenin uygulamaya konulabilmesi için kira ya da satın alma şeklinde bölgenin durumuna göre uygun verimli bir arazi gerekiyor. Kamunun elindeki araziler dikkate alınırsa il özel idareleri, belediyeler, kaymakamlıklar, üniversiteler, Tarım ve Köyişleri ile Orman bakanlıklarının ilgili birimleri bu bahçeleri rahatlıkla kurabilir ve kiraya verebilir. Böylece hem atıl araziler değerlendirilir, hem de ek gelir elde edilebilir. Bunun yanında özel girişimciler de şehir içi ya da şehir merkezine yakın, ulaşımı kolay yerlerde hobi bahçeleri kurabilirler. Bunun için bölgenin gelir durumu, arazi yapısı vs. iyi araştırılması gerekiyor. Çünkü girişimci kar amacı ile bu işi yapacağı için arazi seçiminde arazinin hem hobi bahçesine uygun olmasına hem de yeterli müşteri potansiyeli olabilecek bir alanda olmasına dikkat etmelidir.

Hobi Bahçelerini Düzenlemede Projede Bulunması Gereken Kurallar

Hobi Bahçelerini Düzenlemede Projede Bulunması Gereken Kurallar:

varsa tablolar en sona eklenir.

Projenin krokisi:

Kırsal ve Kentsel Alanlarda Hobi Bahçelerinin Kurulumu ve Peyzaj Çalışması
Hobi bahçeleri kurulurken belli kurallarla tanzim gerçekleştirmek gerekir.

Kentlerde Yanlış Yeşil Alan Yeri ve Bitki Seçimi

Yanlış Yeşil Alan Yeri Seçimi

Bilim ve tekniğine uygunluğu bakımından, konum olarak yanlış seçilen yeşil alan yerleri, konum yanlışlığı yanında, yanlış bitki seçimleri, uzman denetiminden yoksun yapılmaktadır. Bu da hem maddi, hem de manevi kayıplara yol açılmaktadır. Yesil alanlar amacı ve felsefesi gereği dinlenme, eğlenme, sağlıklı yaşam ve ulasım kolaylığının sağlanması gereken yerlerdir. Bazen alanın yeşillendirilmesinde mevsim şartlarına uygun olmayan bitkiler kulllanılmaktadır.

Yanlış alanda yeşillendirme yapılmış:

Yanlış Bitki Seçimi

Kentsel alanlardaki yeşil alan oluşturulmalarında, çevre düzenlemelerinde veya ağaçlandırmalarda isabetli bitki seçebilmek için ilgili disiplin dalı olan Bahçe Bitkileri bilim dalı uzmanlarından yararlanılmalıdır. Bu kapsamda şehir ve bölge planlamalarındaki bitkilendirmeler için, bölgenin makro ve mikro ekolojik sartlarının çok iyi bilinmesinin yanında, su durumunun da bilinmesi önemli konuların başında gelmektedir. Bu bilgiler ışığında bölge ekolojisine, dolayısıyla iklim ve toprak yapısının da iyi bilinmesi gerekir.

Kaldrımda yanlış ağaç dikimi-1:

Kaldrımda yanlış ağaç dikimi-2:

Kaldrımda yanlış ağaç dikimi-3:

Kentsel Yeşil Alanlarda Bitkilerin Yanlış Kullanımı

Yeşil Alanların Oluşturulması

Yeşillendirme amacıyla kullanılan bitkilerde taç ve kök durumları daha çok dikkate alınarak bölge ekolojisine uygun, daha az suya ihtiyaç duyan, amaca uygun yapraklı veya iğne yapraklı, herdem yeşil bitkiler tercih edilmelidir. Yeşillendirme alanları geniş ve güvenli sahalar ise bu gibi sahalardaki ağaçlandırmalarda meyve ağaçlarının da kullanılması, alanların kullanım uygunluğunu artıracaktır. Yeşil alanlar zorlama olmadan planlı bir şekilde, istenilen hedefler doğrultusunda gerekli yerlere kurulmalıdır. Kent içerisinde uygun olmayan yerlerde yeşil alan oluşturmalarından kaçınılmalıdır.

Ağaçlandırmalar ve Çevre Düzenlemeleri

Kent içindeki ağaçlandırmalar hiçbir bilimsel ve teknik kıstaslar, binalar, kanalizasyon şebekeleri ve araç yolları dikkate alınmadan yapılmaktadır. Sokak ve caddelerde araçlara açılan yollar ve bu yolların bağlantıları dahi nizami olmadığı halde, düzenlemeler insan odaklı olmaktan ziyade, trafik odaklı yapılmaya calısılmıstır Bazı yerlerde insan yurumesi dahi zor olan dar ve ergonomik olmayan yaya yolları yapılmıştır. Bu yaya kaldırımlarında insanın yürümesi zor iken, ellerinde eşyayla bu yollardan geçmesi mümkün görülmediği halde, bu dar kaldırımlar üzerinde ağaçlandırmalar yapılmakta ve bu dar yollar üzerine çöp tenekeleri de konulmaktadır Refüjlerde hem bitkilendirme, buna bağlı olarak hem de sulama yanlış yapılmaktadır.

Kaldrımda yanlış ağaç dikimi-4:

Kaldrımda yanlış ağaç dikimi-5:

Kaldrımda yanlış ağaç dikimi-6:

Park Bahçe Alan Uygulamaları

Huzur ve sağlık bulma, dinlenme ve eğlenme alanları olması gereken park ve bahçe
alanları, kent merkezindeki yanlış projelendirmelerden dolayı, ulaşımın güçlüğünün yanında, motorlu araçların çevreye verdiği zararlı kanserojen eksoz gazı ve ağır metal birikim tehlikesi, bu alanlarda yaşayan insanların sağlığını her türlü tehlikeye sokmaktadır. Dolayısıyla bu alanlar sağlıksız alanlar haline gelmektedir.

Kentsel Alanlardaki Bitkilerde ve Tarımda Su Kullanımı

Kentsel Su Kaynakları ve Kullanımı

Türkiye’de kullanılan 40 milyar metreküp suyun % 10’u sanayide, % 15’i içme ve kullanımda, % 75’i ise tarımsal sulamada kullanılmaktadır. Dolayısıyla suyla ilgili politikalarda, tarımsal sulama en başta yer almalıdır. Şu anda tarımsal sulamada alınacak önlemlerle % 30–40 oranında su tasarrufu yapmak mümkündür. Suyun bu genel durumunun yanında kentlerde su kaynak temini, yönetimi ve kullanımında da durum genele benzerlik gostermektedir. Kentlerde kullanılan sanayi, içme ve kullanma suyu ile kent çevresindeki ve içindeki kent tarımı uygulamaları ve yeşil alanların oluşturulmasında ve sürdürülebilir bakımlarında kullanılan suyun durumu daha özelleşmiş bir hal arz eder. Temiz sular gereksiz yere kirletilmemelidir. İçme suyuyla diğer alanlarda kullanılacak su birbirinden ayrılmalıdır. Yesil alanlarda ve kent tarımının ihtiyac duyduğu su ile birlikte kullanım suyunun bir kısmıyla, sanayinin ihtiyac duyduğu suyu direkt olarak temiz icme suyundan kullanmak yerine, kentte kullanılan suyun atık kısmından arıtılıs sekliyle, yani arıtma tesislerinden elde edilen su ile karsılama yoluna gidilmelidir. Temiz içme suyu sadece icme amaclı kullanılarak, sehir sebeke sistemleri icme suyu ve diğer kullanımlar icin ayrılmalıdır.

Kentsel kaynaklarından kullanılan sulama Sistemi-1:

Kentsel kaynaklarından kullanılan sulama Sistemi-2:

Atık Suların Kullanımı ve Sürdürülebilirliği

Hızlı ve plansız kentleşmenin ekolojikdengeye verdiği zararlar her geçen gün artmaktadır. Kent çevresinde yer alan sanayi kuruluşları ve bizzat kentli yerleşimcilerin her alanda yaptıkları bilinçsiz tüketim, çevreyi olumsuz yönde etkilemektedir. Kent tarımı uygulamalarında sadece doğal ve organik tarım yöntemlerinin kullanılması, kent içinde ve kent çevresindeki ekolojik sistemin korunmasını ve devamlılığını sağlamaktadır. Özellikle, kentsel organik atıkların, kompost yöntemiyle geri dönüşümünün sağlanması büyük bir fayda yaratmaktadır.

Atık sularını arıtarak sulamada kullanılan alan:

Kentte Gerçekleştirilmiş Olan Peyzajdaki Hobi Bahçelerinin Örnekleri

Kavşak düzenlemelerinde kurulmuş bahçe örnekleri-1:

Kavşak düzenlemelerinde kurulmuş bahçe örnekleri-2:

Dinlenme bahçelerinde kullanılan hobi bahçesi:

Park ve bahçelerde kurulan hobi bahçeleri-1:

Park ve bahçelerde kurulan hobi bahçeleri-2:

Park ve bahçelerde kurulan hobi bahçeleri-3:

Park ve bahçelerde kurulan hobi bahçeleri-4:

Park ve bahçelerde kurulan hobi bahçeleri-5:

Refüjlerde yeşillendirme alanı:

Kırsal Kesimlerde Peyzajda Hobi Bahçelerinin Planmasının Bağlı Olduğu Şartlar

Sektörel Politikalar Açısından Uyum

Kırsal kalkınma, kavramsal çerçevesi gereğince hem sektörel ve hem de mekânsal boyutları olan bir politika alanı olduğundan, sektörel boyutu itibarıyla tarım, mekânsal boyutu itibarıyla ise bölgesel gelişme politikalarıyla ilişkili olarak öne çıkan bir politika alanıdır. Fakat, Türkiye’de kırsal kesimin genel gelişmişlik düzeyi; kırsal kalkınma için ekonomik ve sosyal alandaki diğer sektörlerde de birtakım tedbirlerin alınmasını zorunlu kılmaktadır.

Mevsimsel Açıdan Uyumlu Bitkileri Yetiştirme

Bitkilerin yetiştireceği alanın sahip olduğu tipik mevsimsel faktörlere uygun olan bitkiler seçilerek kuracağımız bahçede yetiştirmeyi sağlamak gerekir aksi takdirde uygun olmayan bitkiler için normalden fazla emek harcayıp gereken verim tam olarak alınamayacaktır.

Bölgesel Gelişme Politikalarıyla Uyum

Ülkemizde bölgesel gelişme politikalarının temel amacı, bir taraftan bölgelerin rekabet gücünü artırmaya odaklanırken bir taraftan da bölgeler arası gelişmişlik farklarının azaltılmasıdır. Küresel ekonomiyle doğrudan ilişki kurabilen ekonomik ve sosyal faktörleri öne çıkaran, katılımcılık ve yönetiliş temelinde işbirliği ve ortaklık yapılarına dayanan, içsel kalkınma potansiyeline odaklı bölgesel gelişme politikaları son dönemde pekçok destek aracıyla ve kurumsal yapılarla güçlendirilmiştir.

Ülkemizde Mekânsal Planlama ve Aşamaları

Planlama, geleceğe yönelik olarak, istenilen hedeflere ulaşmak amacıyla, sistemli eylem programları hazırlama süreci olarak tanımlanabilir. Günümüzde kent planlaması mevzuatı çok sayıda kurum ve kuruluşun yetki alanlarına girmekte ise de bu alanda temel yasa 3194 s ayılı İmar Kanunudur. Bu kanunla birlikte; Ülkemizdeki mekânsal planlama süreci ülke kalkınma planları temel alınarak, bölge planları, çevre düzen planları ve imar (nazım ve uygulama imar) planları olarak tanımlanmış ve kademelendirilmiştir. Ayrıca sektörel yasal mevzuat çerçevesinde yapılan ve onaylanan planlar da bulunmaktadır.

Bölgesel Kalkınma Planı Yapılan Bölgeler [7]:

• Doğu Anadolu Projesi Ana Planı (DAP)
• Doğu Karadeniz Bölgesel Gelişme Projesi (DOKAP)
• Güneydoğu Anadolu Projesi Ana Planı (GAP)
• Yeşilırmak Havza Gelişim Projesi
• Zonguldak-Bartın-Karabük Projesi (ZBK)

Kırsal ve Kentsel Alanda Hobi Bahçesi Düzenlemenin Aşamaları

Bahçe düzenlemesi:

• Önce bahçemizin bir krokisini çıkarmalıyız. Bu kroki üzerine aldığımız ölçümleri yazmalıyız (Bahçenin eni, boyu, sınırların binaya olan mesafesi, varsa diğer yapı ve ağaçlar krokide belirtilmelidir.).
• Kroki üzerinde rüzgâr koridorları, güneşlik ve gölgelik alanlar, bina girişi, varsa yol, gizlenmesini istediğimiz kötü görüntüler, gürültü merkezleri, görmek istediğimiz manzaralı yön vs. belirtilemelidir.
• Sonra kroki üzerinde karalamalar yaparak kafamızdaki düzenlemeyi önce kağıt üzerinde gerçekleştirebiliriz.
• İlk yapılması gereken istenmeyen görüntü ya da gürültü gelen bölümlerin perdelenmesidir. (Örneğin karşınızda mezarlık var görmek istemiyorsunuz ya da gürültülü bir cadde geçiyor gürültüyü kesmek istiyorsunuz. Bahçenin o yöndeki sınırına bitki perdesi oluşturabilirsiniz. Bunun için yüksek ve yoğun tekstürlü, herdemyeşil bitkiler seçmelisiniz.)
• Hobi bahçesinde en uygun yerine gölge elemanları düşünebilir; yürüme yolları ya da süs havzu ve varsa çocuklara bir oyun alanı için yer belirleyebilirsiniz.
• Hobi bahçesinde ana çerçevesini çizdikten sonra bitki seçimine başlayabilirsiniz.

Bahçenizi düzenlerken estetiğin kuralları geçerli olacaktır.

Bunlar:

Orantı: Gerek bitkiler ile yapı arasında, gerekse bitkilerin birbirileriyle orantılı olması. Örneğin küçük bir bahçede yapının yakınına dikilen büyük bir ağaç hem görsel ve hemde fonksiyonel olarak rahatsız edici olacaktır.

Uyum: Yapı ile bahçe arasında ve bitkilerin birbirileriyle ilişkilerinde bir uyum olmalıdır. Bu uyum tarz olarak, geometrik olarak ve renk olarak düşünülmelidir.

Simetri: Simetride estetik anlamda insanda hoş bir duygu yaratır. Örneğin; bina girişine iki yana simetrik dikilen bitkiler.

Denge: Oranlar, yapılar, kütleler ve boşluklar arasında bir denge oluşturmak göze güzel görünecektir.

Tarz: Bahçenizin bir kişiliği olmalıdır. Bahçeniz, bitkilerin rastgele fırlatıldığı bir mekan olmaktan çok, birbirine uyan, benzer tarzda malzemelerin seçilmesiyle ve bu malzemelerinde bahçenin ve binanın mimari tarzıyla uyumlu olması ve uygun yerde kullanılması ile mümkündür.

Örneğin bir japon bahçesinde kayrak taşı, salkım söğüt gibi malzemeler daha natürel ve rahatlatan bir ortam yaratmaya yönelik olup, bu ve benzer mimarideki bir villanın bahçesinde çok uygun duracaktır.

• İlk önce inşaat işleri tamamlanmalı, daha sonra bitkilendirmeye başlanmalıdır.
• Toprak kötü ise üst toprak değiştirilebilir ve iyi drene edilirse sonuç alınabilir. Önce büyük ağaçlar, sonra çalılar ve nihayet yer örtücüler ve çiçekler dikilmeli ve en son çim ekimi yapılmalıdır. Çim sulaması zamanla bıktırıcı gelebilir bu anlamda istenirse çim ekiminden önce otomatik sulama tertibatı döşenebilir.
• Bitkiyi tanımak önemlidir. Aldığınız bitki çok küçük olabilir fakat bitki materyali inşaat malzemesi gibi değildir, yıldan yıla değişir. Bitki seçerken büyüdüğünde alacağı şekil ve boy dikkate alınmalıdır.
• Küçük bitkiler daha ekonomik gelebilir ama bahçeyi ilk düzenlediğinizde bahçeniz birşeye benzemeyebilir. Bu moralinizi bozmasın, en geç 5 yıl içinde bahçeniz güzel görünmeye başlayacaktır.

Bahçe Bakımını İyi Planlayın

Günümüzde özellikle büyük şehirlerin stres ve sıkıntılarından uzaklaşmak isteyen kişiler yeni bir konut alırken tercihlerini bahçeli evlerden yana kullanmaktalar. Bahçeli bir eve sahip olanlar ise haftanın yorgunluğunu ve stresini toprakla uğraşarak atıyorlar. Hobi bahçeciliği ile uğraşanların sayısının artmasıyla birlikte bahçe ürünlerine olan ilgi de gün geçtikçe artıyor. İşte bahçe ürünleri sektöründe faaliyet gösteren bazı firmalar tarafından önerilen bahçe düzenleme ve bakımına ilişkin püf noktalar:

Önce kâğıda plan çizin

• Düzenleme işlemine başlamadan önce bir kâğıda bahçenizin ölçekli bir planını çıkarınız.
• Bu planda yürüme yolunu, çim ekilmesi ve çiçek dikilmesi gereken yerleri belirtmeyi unutmayınız.
• Bahçenizin herhangi bir cephesinde görmek istemediğiniz bir yapı varsa oraya duvar örmenin yerine daha dekoratif ve doğal bir görünüm için sarmaşık kullanınız.

Alan Hesaplama Yöntemleri

Bu yöntemler arasında en çok kullanılanları, üçgenlere ayırma yöntemleri, koordinat yöntemi, planimetre ile alan hesaplaması ve milimetrik kâğıt kullanarak alan hesaplamasıdır.

Üçgenlere ayırma yöntemi
Bu yöntemin özü, plan üzerinde ölçülecek alanın bir takım üçgenlere bölerek her bir üçgenin alanının hesaplanması ve bunların toplanması suretiyle de toplam alanının bulunmasıdır.

Koordinat yöntemi
Bu yöntemde doğruların ve noktaların yerleri ölçülecek alan içerisine çizilmiş dik koordinatlara yani yatay ve düşey eksenlere göre belirlenmektedir. Önce alan içerisine uygun biçimde bir koordinat sistemi yerleştirilmektedir. Böylece alan içerisinde farklı boyutlarda dik üçgenler ve yamuklar oluşmaktadır. Daha sonra bu geometrik formların alanları formüller aracılığı ile hesaplanmakta ve her bir alanın toplanmasıyla ölçülecek yüzeyin toplam alanı elde edilmektedir.

Planimetre yöntemi
Planimetreler, bir plan üzerindeki alanları mekanik olarak ölçmeye yarayan araçlardır. İnformal yüzeylerin alanlarının ölçülmesinde yoğun olarak kullanılır. Planimetreler, kutupsal ve doğrusal planimetre olmak üzere iki tipe ayrılır.

• Kutupsal planimetre, eklem noktasının bir daire üzerinde hareket etmesi ilkesine dayanmaktadır. Bu bakımdan kutupsal planimetrelere polar planimetre adı da verilmektedir.
• Doğrusal planimetre ise eklem noktasının bir doğru yönünde hareket etmesi esasına dayanmaktadır. Uygulamada kutupsal planimetre, doğrusal planimetreye göre daha fazla tercih edilmektedir.

Milimetrik kâğıt yöntemi
Bu yöntemde saydam milimetrik kâğıtlardan yararlanılır. Bu milimetrik kâğıtlar mm2 lere bölünmüş diyagramlardan ibarettir. Ölçmeyi yapmak için saydam milimetrik diyagram plan üzerine yerleştirilmekte ve alanı ölçülecek şeklin içinde kalan mm2 ler sayılmaktadır.

İnşai Atıkları Temizleme

Peyzaj planlaması tamamlanmış olan alanın içinde yer alacak olan büyük mimari ve inşai işler, alanın yeşil elemanları düzenlenmeden önce yapılmalıdır. Bu işler tamamlanmış ise bahçede hızla açık mekân düzenlenmesi ile ilgili çalışmalara geçilebilir yani arazi hazırlığına başlanabilir.

Arazide Eğim, Kot Farkı ve Yatay Mesafenin Hesaplanması

Eğim: yüksekliğin yatay mesafeye oranının yüzde olarak ifadesidir. Yüz birimlik yatay mesafede gerçekleşen yükselme ya da inişin ifade yöntemidir.

Arazide Eğim, Kot Farkı ve Yatay Mesafenin Hesaplanması:

Kesitler üzerinde eğim açıları ya da yüzdeleri, eğim doğrultusunda çizilen ok üzerine yazılarak ifade edilir. Basamak ve rampalarda gösterim çıkış doğrultusuna uygun olarak yapılır.

Eğimi ve fidan aralıkları belirlenmiş peyzaj planı:

Tesviye

Bir düzlem oluşturmayan girintili, çıkıntılı ve engebeli arazi yüzeyinin istenen eğimde bir düzlem oluşturacak şekilde düzeltilmesi veya sulama suyunun arazinin her tarafına homojen olarak uygulanabilmesi için doğal eğimi bozmamak, toprak verimliliğini azaltmamak koşuluyla çukurları doldurmak, tümsekleri kaldırmak, pulluk ve ağır makine izlerini kaybetmek, araziye uygun bir eğim vermek amacıyla yapılan işlemler arazi tesviyesi olarak tanımlanabilir.

Toprağa yapılacak tesviye alt ve üst toprağa farklı zamanlarda ve şekillerde yapılır:

• Alt toprağın tesviyesi: Proje sahasında, yapıların gerektirdiği büyük kazılar nedeniyle arazinin doğal yapısında büyük ölçüde değişiklikler olur. Bu değişimlerden dolayı alt toprakta kazı ve dolgular yapılır. Tekrar kullanılmak üzere depolanmış üst toprak yeterli ise her tarafa en az 40 cm üst toprak serilecek biçimde, alt toprak tesviye edilir.
• Üst toprağın tesviyesi: Yüzeyi temizlenerek bellenmiş, gübrelenmiş ve çapalanmış alanda tırmık, kürek ya da uygun makine ve aletlerle doğal eğimine göre kaba tesviyesi yapılır. Kaba tesviye sırasında çıkacak taş, ot ve her türlü istenmeyen maddeler toplanarak alandan uzaklaştırılır.

Kazı hacmi ve derinliğine göre tesviye tipleri:

Kazı ve Dolgu Hesapları

Peyzaj tasarımı ve uygulamaları ile arazinin biçimlendirilmesi çalışmalarında kullanılan tanım ve teknik terimler aşağıya çıkarılmıştır.

Grading: Arazi formundaki değişimi sağlamaya yönelik peyzaj tasarımı proje ve uygulama çalışmalarında, toprak hareketi işlemlerinin; estetik ve mühendislik yönetim tekniğidir.

Kazı ( cutting ): Toprağın alandan dışarıya atılmak ya da alan içinde arazi biçimle de kullanılmak üzere kazılmasıdır.

Dolgu ( fill ): Dışarıdan getirilen ya da alanda yapılan kazıdan çıkan toprağın, eksikliği görülen alana doldurulma ya da serilmesidir.

Dışarıdan toprak getirilmesi (import): Alt toprak eksiğinin tamamlanması ya da bitkisel toprak katmanının oluşumu amacı ile eksik miktarın alana getirilerek serilmesidir.

Toprağın dışarıya atılması (export): Nitelikli üst toprak katmanı ayrılıp depolandıktan sonra alt toprak fazlasının uzaklaştırılmasıdır.

Krizma

Krizma şeklinde toprak işleme de yine iki bel derinliğinde 40 cm kadar toprak işlenir. İkinci defada yapılan belleme derin belleme gibi yerinde olmadığı için toprak daha iyi işlenir. Böylece yabani otlarda derine gömülmüş olur. Aynı zamanda toprak tabakalarını düzeltmiş, bakterilere yaşama ve faaliyet sahası hazırlamış ve alt tabakayı üste getirmekle toprak içerisindeki besin maddelerinin bitkiler tarafından alınması sağlanmış olur.

Drenaj

Tarımsal alanlarda drenajın amacı; havadar bir kök bölgesi ve tarımsal faaliyetler için yeter derecede kuru bir üst toprak sağlamak için kaynağı ne olursa olsun fazla suyun araziden uzaklaştırılmasıdır.

Drenaj borularının döşenmesi:

Süs Bitkilerinde Kullanılan Toprak Çeşitleri

Kumlu Toprak

Süs bitkileri yetiştiriciliğinde tatlı sulardan elde edilen çok ince taneli olmayan ve toprak içermeyen dere kumlarıdır. Kumun seçiminde dikkat edilecek nokta karbonhidratlardan arınmış olmasıdır. Eğer kum karbonatlı ise harcın ph’sında yükselme sağlayarak organic azotun faydasını azaltacaktır. Kumun kullanılması harcın gevşek ve geçirgen olmasını sağlar.

Çürümüş Yaprak Toprağı

Yaprak çürüntüsü ormanlık alanlarda yüzeydeki yaprak döküntü tabakasının hemen altında doğal olarak bulunduğu gibi yaprakların bir sandık veya tel kafes içerisine konulup ezilmesiyle elde edilir. Meşe ve kayın ağaçlarının yapraklarının çürüntüleri en iyileridir.

Çayır Toprağı

Çayır sahalardan elde edilen değerli bir toprak olmakla beraber elde edilmesi güç olduğundan pratikte pek kullanılmaz. Çayır toprağı genelde killi olduğundan çiftlik gübresi ve kum ile karıştırmak suretiyle kullanılmalıdır.

Torf

Saksılı süs bitkileri yetiştiriciliğinde çok değerli bir materyaldir. Torf nemli ve çok yağış alan yaz sıcaklarının düşük olduğu yörelerde bataklık ve benzeri su altındaki arazilerde yetişen bitkilerin kısmen çürümesi ve kalın yataklar meydana getirmesi sonucu oluşur. Asit reaksiyonludur. Ph’sı 3.5-4.5 tur. Azot dışında besin maddelerince fakirdir. Su tutma kapasitesi çok yüksektir. Nispeten sterildir.

Bitki Bakımında Başarı Yolları.. Bitki bakımının birinci şartı onu sevmektir. Her ne kadar bizle konuşamasalarda onları sevdiğimizi, ilgilendiğimizi ve özen gösterdiğimizi hisseder, buna çiçek açarak, sağlıklı büyüyüp gelişerek cevap verirler. Onlara gereken özen, ilgi ve bakımı göstermediğimizde ise yapraklarını sarartıp dökerek ve boyunlarını bükerek bize rahatsızlıklarını belirtirler.

Düzenleme

Bitkilerde kullanılacak alan kadar düzenleme de önemlidir. Öyle bir düzen kurulmalıdır ki bitkiler havasız ve ışıksız kalmasın, sulama ve bakım işleri kolay olsun. Yer problemi varsa duvarlara monte edilen veya asma saksılar kullanılabilir.

Sarmaşık bitkiler için duvara ince tahta çubuklardan yapılmış çerçeveler monte edilir. Ağaçlar ve boylu sebze türleri de destek gerektirecektir.

Bitki çeşidine göre lüzumlu el aletleri edinilirse işler kolaylaşır. Gül makası, küçük el küreği, ot çekme aleti, ince emzikli kova vs gibi. İlaçlama, hassas tohumları sulama, yaprak yıkama vs. için ayrı pompalar gerekir.

Işık

Peyzajda hobi bahçesinin alanı yönü ve kaç saat güneş aldığı tesbit edilir, bitkiler buna göre seçilir. Az ışık alıyorsa gölge seven bitkiler kullanılır. Gün boyu güneşle yıkanan bahçeleri bitki yetiştirmek zor olabilir. Işığı filtre eden malzeme kullanmak gerekebilir.

Sulama

Sulama daima sabah erken saatlerde yapılmalıdır. Akşamüstü yapılan sulamalarda bitkiler gece boyunca ıslak kalır. Bu durum mantar hastalıklarına zemin hazırlar. Kuruyabileceği açık alanlarda akşamüstü sulama zamanı olarak kullanılabilir.

Sularken bitkilere istediğinden fazla su verilmemesine özen gösterilmelidir.

Sulama sistemi:

Hobi bahçelerinde kurulduktan sonra bazı önemli noktalar

1.Kuru ve kırık dalları budayınız.

• Bitkiler yaz aylarında yapılarını güçlendirerek tomurcuklanırlar. Daha sağlıklı bir tomurcuklanma ve gövde yapısının oluşturulabilmesi başarılı budama işlemine bağlıdır. Gelişme dönemi başlamadan, çiçekli bitkileri kuru ve kırık dallardan kurtarmalısınız.
• Çok sıcak ve güneşli günlerde, öğle saatlerinde sulama yapmak bitkilere zarar verebilir. Sulama sabah erken ve akşam geç saatlerde yapılmalıdır.

2. Uzağa uzun yakına kısa bitki dikiniz.
Bahçe sınırında büyük ve uzun boylu bitkiler, evin yakınında ise daha kısa bitkiler kullanmalısınız.

3. Yazın toprağı havalandırınız.
Tasarım ve uygulamasını yaptığınız bahçeler, yaz ve bahar aylarında, kışın geride bıraktığı izleri taşıdıkları için iyi bir bakıma ihtiyaç duyar. Toprak kış aylarında kar, yoğun yağışlar, aşırı soğuklar nedeniyle sertleşir ve hava alma özelliğini kaybeder. Bu nedenle öncelikle toprağı çapa ile havalandırmakla işe başlayabilirsiniz.

4. Begonya ve camgüzeli ekimi için ideal zamanı belirleyiniz.
Yaz ve bahar ayları mevsimlik bitkilerin çiçeklenme zamanıdır. Mevsimlik çiçekler çeşitli renk ve dokularıyla bahçeye güzel bir görünüm kazandırırlar. Çiçekler, iyi havalandırılmış humuslu bahçe toprağına ya da torfla karıştırılmış topraklara ekilmelidir. Bu tip çiçekler güneş alan yerlerde iyi gelişme gösterseler de, uzun süre direkt güneş alan yerlerde ekim yapmaktan kaçınınız.

5. Bahçenizi yaratınz.
Ağaçlar ve bitkilerle bahçe yaratmak, herşeyden önce doğayı tanımak demektir. İçinde yaşadığınız çevreye göre bahçe düzenlenebilmesi için, yaşanılan çevredeki görünümü, iklimi ve doğanın renklerini incelemek gerekir. Bahçe toprağı incelendikten sonra, uygun olan çiçekler ve ağaçlar seçilip ekilip dikilir.

İki çeşit bahçe tasarlayabilirsiniz.
Bunlar: Düzenli ve düzensiz bahçeler.

– Düzenli bahçeler; kesin bir biçimleri olan bahçelerdir. Genellikle geometrik şekiller uygulanır. Barok tarzı bahçeler bu gruba örnektir.

– Düzensiz bahçeler; kendilerine özgü dengelerini bölümlerin biçim serbestliğiyle kazanırlar ve olabildiğince doğal görünüm sergilerler.

Klasik bahçe, İngiliz tarzı bahçe, Japon bahçesi, Rokoko tarzı bahçe, bilinen ve sıkça uygulanan bazı bahçe şekilleri de bu gruba örnektir.

Bahçede yetiştirilecek bitkiler, yerel bitkiler arasından seçilmeli ya da yanlızca tek tip süs bitkileri uygulanmalıdır (petunya, sardunya vb.). Taş süslemeler, küçük süs havuzları, tuğla duvarlar, deniz kabuğu taklitleriyle küçük mağaralar, eski ve kırık vazo ve saksılarla güzel bahçeler yaratabilirsiniz. Kendi bahçenizi yaratmak, hem eğlenceli hem de sağlıklı bir uğraştır.

Açık tonların bir alanı büyüttükleri, koyu renklerin boğdukları, canlı ve parlak renklerin değişik bölümlerin belirlenmesinde ve ayrılmasında yardımcı oldukları unutulmamalıdır.

Toprak ve Çeşitleri: Toprak, katı, sıvı ve gaz halindeki madelerden oluşmuş üç fazlı bir sistem olarak kabul edilir. İyi bir bitkinin gelişimi için bu üç faz arasında belirli bir denge bulunması gerekir. Toprağın katı fazı inorganik ve organik maddelerden oluşur. İnorganik maddeler çeşitli büyüklükteki parçacıklardan meydana gelir. Toprakta asıl işleve sahip olan 2 mm’den küçük parçacıklar olan kum, silt ve kildir. Topraktaki organik maddeler canlı ve cansız organizmalardan oluşur. Canlı organizmalar içerisinde toprak florası (mikroorganizmalar) ve toprak faunası (toprakta yaşayan hayvanlar) girmektedir. Cansız organik maddeler ise ayrışma ve parçalanma sonucu oluşan humustur. Humus, su ve bitki besin elementlerinin tutulmasında rol oynar.

Mekânlarda bulunan bitkilerin türlerine göre değişen bakım şekilleri vardır. Ana hatları ile bakım şekillerini özetlersek:

• Mevsimine göre düzenli ve yeterli gübre ve besin takviyesi yapılması,
• Gerekli görülen durumlarda ilaçlama yapılması,
• Düzenli olarak toprağın pH, tuz ve mineral kontrolü yapılması ve dengelenmesi,
• Ağaç ve çalıların bakım ya da form amacıyla budanması,
• Sıklaşma görülen alanlarda gerekli seyreltmelerin yapılması,
• Rüzgâr, toprak kayması vs. dış etkenlerle zarar görmüş bitkilerin eski konumlarına getirilmesi,
• Bozulma görülen bitkilerin değiştirilmesi,
• Çimlerin düzenli aralıklarla biçilmesi,
• Çimlerde bulunan yabancı otların çimlerin gelişimini önlemesi, sürekli yabancı ot kontrolü,
• Çimlerin gübrelenmesi, ilaçlanması, silindirlenmesi,
• Çıkan çöp vs. artıkların uzaklaştırılmasıdır.

Okul bahçelerinin düzenlenmesi:

İş yeri bahçelerinin düzenlenmesi:

Dinlenme alanlarının düzenlenmesi:

---