İncir Üretiminde Kültürel İşlemler | Meyve Yetiştirme

İncir Bitkisinde Sulama

İncir ağacının yıllık yağış isteği 625 mm’dir. Yağış miktarının 550 mm’nin altına düşmesi durumunda sulama yapmak gerekir. Yağışın miktarı yanında yağışların oluş şekli ve yıl içerisindeki dağılımı da önemlidir. Yağışın yetersiz olduğu durumlarda yaz aylarının başında toprak tavını yitirir. Ürün olum devresi olan temmuz, ağustos ve eylül aylarındaki kuraklık yaprak dökümlerine neden olur. Bunun sonucu olarak meyveler küçük, lezzetsiz, az etli ve balsız olur. Kavurga denilen bu incirlerin piyasa değeri de düşüktür.

Düz arazilerde yıllık yağışın yeterli olduğu yıllarda özellikle toprak işlemesi ve diğer bahçe bakım önlemlerinin yerine getirilmesiyle sulama yapmaksızın başarılı incir yetiştiriciliği yapılabilir. Yıllık yağışın yeterli olmadığı yıllarda ise yağışların miktarına da bağlı olarak 1-2 sulama yapmak yararlı hatta gereklidir. Ege bölgesinde yağışlar mayıs ayında görülür. Daha sonraki aylarda yağış yoktur veya önemsizdir. Yetersizlik durumunda mayıs ayında bahçelerde sulama yapmak gerekir. Yağışların çok yetersiz olması durumunda haziran sonu Temmuz maşında ikinci bir sulama yapılmalıdır.

Aşırı ve geç sulama yapmaktan da kaçınmalıdır. Sarılop çeşidi aşırı vegetatif gelişme ve bunun sonucu ortaya çıkan meyve kalitesi bozulmaları nedeniyle özellikle duyarlıdır. Bu nedenle sulamalara hasada bir ay kala son verilmiş olmalıdır.

İncir bahçeleri genellikle kır-taban ve kır arazilerde kurulu olduğu için su muhafaza tedbirleri çok önemlidir. Çünkü yağmur suları toprakta kalmaz ve akıp gider. Bu tip arazilerde yapılacak en önemli iş su muhafaza önlemlerini yerine getirerek yağışlardan en yüksek yararı sağlamaktır.

Gerek toprak erozyonunun önlenmesi ve gerekse kıt olan suyun muhafazası yönünden yapılması gerekli tedbirleri şöyle özetlenebiliriz:

Eğime dik sürüm: En basit ve kolay toprak-su muhafaza önlemidir. Sürme eğime dik yönde yapılarak arazide çift karıkları oluşturulur. Eğime bağlı olarak yukarıdan aşağıya inen yağış sularının hızı bu karıklar yardımıyla kesilerek toprak erozyonu önlenir. Aynı zamanda karıkta biriken sular zamanla toprağa geçer.

Malçlama yapmak: Toprak yüzeyinde bir örtü tabakası meydana getiren malç devamlı olarak yüzeyi gölgelediğinden güneş ve rüzgâr nedeniyle oluşacak buharlaşmaya engel olur. Eğer bahçede yabancı otlar mevcutsa bunların biçilip yerlerinde bırakılmaları yaz mevsiminde bir çeşit malç görevi yapar ve suyun israfına engel olur. Malçlama ancak ağaçlar meyveye yatıncaya kadar uygulanabilir. Özellikle yeni dikilen fidanların diplerine açılacak sulama karıklarında malçlama yapmak yararlı ve mutlaka yapılması gereken bir önlemdir.

Yeşil gübre bitkileri yetiştirmek: Sonbahar toprak işlemesi sırasında toprağa atılacak yeşil bitki tohumları kışa kadar çimlenip gelişir. Yeşil gübre bitkisi kökleri yardımıyla toprağa sıkıca tutunarak erozyona engel olur. Ayrıca akış hızı azalan suyun toprak tarafından emilmesi de kolaylaşır.

Teraslama: Eğime dik sürüm ve ekim önlemlerinin yarar sağlamadığı fazla eğimli yerlerde, toprak erozyonunu önlemek ve suyu muhafaza etmek için teraslama yapmak gerekir. Eğimi %3’ü geçen yerlerde de su taşkınlarını kontrol altına almak için kontur dikim yapmalıdır.

İncir yetiştiriciliğinde teraslama:

Terasların yapılış şekil ve sayıları, bahçe toprağının su geçirme özelliğine, bölgenin yağış durumu ve şiddetine, doğal bitki örtüsünün durumuna ve eğim derecesine bağlı olarak değişir.

Teraslar yapılış şekillerine göre üçe ayrılır:

Sırt teraslar: Eğim derecesi %4’e kadar olan hafif eğimli arazilerde yapılır. Sırt terasın yapılabilmesi için ağaçların belirli aralıklarla dikilmiş ve sıraların düzgün olması gerekir. Özellikle kumsal, geçirgen topraklarda sırt teraslar oldukça yararlıdır. Yağış sularının eğim yönünde akışını engelleyerek toprak tarafından emilmesini sağlar.
Kanal teraslar: Eğimin %4-15 olduğu yerlerde uygulanır. Böyle yerlerde kanallar içinde biriken suyun toprağa emdirilmesi ve fazla suyun boşaltma kanalları yardımıyla bahçeden atılması sağlanır. Kanal teraslar arazi eğimine dik olarak toprağın kazılarak daha geniş bir kanal ve çıkan toprağın 40-50 cm yüksekliğinde ve daha geniş olarak yığılmasıyla bir sırt oluşturarak tesis edilir.
Seki teraslar: Arazi eğiminin %15’ten fazla olduğu yerlerde yapılır. Yapılışları fazla emek ve masraf gerektirir. Bu nedenle sağlam yapılmalıdırlar. Seki teras için ağaç kazıklar da kullanılmakla beraber en sağlamı taşlarla yapılanıdır.

İncir Bitkisinde İlaçlama

İncir Bitkisinde Görülen Hastalıklar

Beyaz Kök Çürüklüğü, İncir Hastalığı
İlk belirti yapraklardaki sararmalar ve küçülmelerdir. Yaprak sararmaları ağacın tümünde veya ağacın bir yönünde olabilir. Hasta ağaçlarda büyümede durgunluk ve geriye doğru ölüm söz konusudur. Meyve verimi ve kalitesi düşer. Meyveler irileşmeden ve olgunlaşmadan dökülür. Kök çürüklüğü ağaçların kurumasına neden olduğundan ekonomik kayıp önemlidir. Özellikle incirlerde oluşturduğu zarar diğer meyve ağaçlarına oranla daha fazladır.

İncir bitkisinde beyaz kök çürüklüğü:

Kültürel mücadelesinde şunlara dikkat edilmelidir;

Ağır ve su tutan topraklarda bahçe kurulmamalı
Toprakta fazla su birikmesine engel olunmalı.
Bahçeler sel sularından korunmalı
Sulama suyu ve gübre ağaçların taç izdüşümlerine verilmeli
Bulaşık bahçelerde ilkbaharda ağaçların kök boğazları ana köklere kadar açılarak yaz boyunca güneş ve hava almaları sağlanmalıdır.
Kökleri tamamen çürüyen ağaçlar, toprakta hiç kök parçası kalmayacak şekilde sökülmelidir.
Hastalığa dayanıklı anaçlar kullanılmalıdır.

Kimyasal mücadelede ilkbaharda ağaçların dipleri açılarak kök ve kök boğazları incelenir. Kökleri tamamen çürümüş olan fidan ve ağaçlar sökülerek çukurlara metreküpe 3 kg sönmemiş kireç veya %35’lik kara boya eriyiği ile bolca sulanıp kapatılır. Hastalık yeni başlamışsa, ağaçların çürümüş kısımları sağlam kısma kadar temizlenip 2–5 kg kara boya dökülerek toprakla kapatılmalıdır.

Armillaria Kök Çürüklüğü, İncir Hastalığı
Ağacın köklerinde kabuk ile odun dokusu arasında beyaz bir küf örtüsü oluşturur. Odun tabakası hastalığın ilk dönemlerinde açık kahve daha sonraları sarımtırak veya beyaz süngerimsi bir görünüm alır. Hasta ağaçlar daha az sürgün verir, yapraklar sararır, dökülür. Ağacın bir bölümünde veya tümünde ani solma veya çökme olur. Sonuçta ağaç ölür.

Hastalık etmeni mantarlar ve kök ve kök boğazında misel gelişimi:

Hastalıktan korunmak ve hasta bitkileri iyileştirmek için alınacak önlemler şöyle sıralanabilir:

Kuruyan ağaçları söküp yakmalı,
Kök bölgesindeki şapkalı mantarlar sporlarını yaymadan yok edilmeli,
Fidanlar derin dikilmemeli,
Köklerde yara açmamalıdır.

İlaçlı mücadele önlemleri beyaz kök çürüklüğü etmeni ile hemen hemen aynıdır.

Çelik Marazı, İncir Hastalığı
Hastalık sürgünlerde büyümenin durması ve zayıf düşmesi ile belli olur. Sürgün ve ince dallarda hafif şişkinlik kararma ve koyu renkli bir zamk salgılama ile başlar. Zamanla bu kısımlar genişler, çatlar ve açık kanser yaraları oluşur. Sırasıyla kalın dal, gövde ve kök boğazı şeklinde ilerleyerek tüm ağacı kurutur. Hasta kısımlarda kabuğun altı normal rengini kaybederek esmerleşir ve çürür. İncir ağaçlarının önemli bir hastalığıdır.

Çelik marazı hastalığının dallardaki belirtisi:

Kültürel mücadelesinde şunlara dikkat edilmelidir;

Budama mevsiminde hastalık ağacın tümünü kapsamış ise ağaçlar sökülmeli,
Hastalık yeni bulaşmış ise hastalıklı kısımlar sağlam kısma kadar temizlenmeli,
Budanan ve temizlenen kısımlara 3 kısım ardıç katranı ve bir kısım toz hâlinde göztaşı karışımı sürülmeli,
Budama aletleri alevden geçirilerek dezenfekte edilmeli,
Budamayı takiben ağaçlara, %2’lik bordo bulamacı atılmalı,
Hastalıklı ağaçlardan aşı kalemi veya çelik alınmamalıdır.

İncir Mozaik Virüsü
Ege bilgesinde tüm incir ağaçlarında görülen ağaçlarda zayıflık, verim ve kalite düşüklüğüne neden olan bir hastalıktır. En belirgin belirti yapraklar da dağınık sarı yeşilden açık sarıya kadar değişen çeşitli büyüklükte mozaik şeklinde lekelerdir. Hastalık meyvelerde de belirti verir. Oluma yaklaşmış meyvelerde lekeler yapraktakine benzer.

Mücadelesinde;

Virusten arındırılmış fidan kullanımına önem verilmeli,
Kimyasal mücadelesi yoktur, vektörlerle mücadele yapılmalıdır.

İç Çürüklüğü, İncir Hastalığı
Hastalık etmeni önce ilek meyvelerinin gal çiçeklerinde yaşar. Buradan hastalık etmeni dişi incire ilekleme ile ilek arıcığı tarafından taşır. Taşınmadan sonra meyvenin iç kısmı beyaz misel örtüsü ile kaplanır. Hastalıklı meyvelerin iç kısmında lekelenme ve pulpun kahverengileşmesi şeklinde zararlanma görülür. Hastalık ilerledikçe pulp sulu, erimiş bir hal alır, pembe kırmızı renge çalan haliyle ıslak görünümlü kabuk şeklinde ortaya çıkar. Meyvenin üst kısmı kırmızımsı mor renktedir. Hastalıktan korunmak için en geçerli yol fungussuz temiz ilek elde etmektir.

Sürme, İncir Hastalığı
Sürme bir küf olmakla birlikte sporlarının oluşturduğu siyah toz yığınlarıyla diğer küflerden ayrılır. Hastalık etmeni fungus başta ekşilik böcekleri ve sirke sinekleri olmak üzere trips ve bazı predatör akarlarla taşınır. Yayılması böceklerle olduğu için savaşı bu böceklerin yok edilmesi veya azaltılması şeklindedir.

Küfler, İncir Hastalığı
Meyve içersinde kirli gri yeşilimsi veya sarımsı değişik renk meydana getirirler. Yayılması ve mücadelesi sürme hastalığı gibidir.

Ekşime, İncir Hastalığı
Belirtiler meyve olgunlaştığında ortaya çıkar. Meyve eti önce pembe renk daha sonra sulu ıslak bir hal alır. Ostiolden pembe kırmızı bir akıntı sızar. Mayalanma nedeniyle alkol kokusuyla karışık ekşi bir koku yayılır. Ekşilik böcekleri, sirke sinekleriyle mücadele, bahçe içindeki meyve attıklarının imhası, ekşimeye neden olmaz. Ancak uygun zemin hazırlaması nedeniyle aşırı sulama ve aşırı azotlu gübre uygulamasına dikkat etmek hastalığın kontrol altında tutulmasına yardımcı olur.

İncir Bitkisinde Görülen Zararlılar

Kanlı Balsıra, İncir Zararlısı
Ağaçların bir yıllık sürgün, yaprak ve yoğun olduğu durumlarda meyvelerinde bulunur. Hücre özsuyunu emerek ağaçların zayıf kalmasına, verimden düşmesine neden olurlar. Ayrıca tatlı maddeler çıkartarak karaballık denen fumajine neden olur.

Sürgünde kanlı balsıra zararı:

Mücadelesinde şunlara dikkat edilmelidir;

İncir bahçelerinde baklagiller (bakla bezelye vb.) ara ziraatı olarak kullanılmalı,
Toprak dengeli gübrelenmeli,
Potaslı gübreler kanlı balsıranın üremesini önleme yönünden önemlidir.

Kimyasal mücadelede zararlıya karşı 3 dönem ilaçlama yapılmalıdır. l.dönem ilaçlama zararlının %90’nında yavru çıkmaya başladığı zaman, 2. dönem ilaçlama son ileklemeden iki gün sonra başlayarak temmuzun ilk haftasına kadar ve 3. dönem ilaçlama ise hasattan hemen sonra uygulanır.

İncir Kurdu
Kuru incirlerde 3 cins kelebek zararlı olur. Ancak daha çok larvalar zarar yaptığı ve meyve üzerinde görülen zararlının larvaları olduğundan hepsinin genel adı incir kurdudur.

İncir kurdu zararına uğramış incir meyveleri:

Kültürel mücadelesinde şunlara dikkat edilmelidir;

Sonbaharda derin sürüm yapılarak toprakta kışlayacak larvaların öldürülmesi,
Budama ve temizlik çalışmalarında meyve atıklarının imha edilmesi,
Kuru incirlerin kerevetlerde kurutulması, kerevetlerin geceleri üst üste toplanıp üzerlerinin örtülmesi,
Kuruyan incirlerin alınıp kapalı yerlere kaldırılması,
İncir konacak depoların temiz ve kelebek girmeyecek şekilde muhafazalı edilmesidir.

Kimyasal mücadelesinde ise kuru incir meyvesi konulacak depo ve işleme evlerinin sezon başında insektisitlerle ilaçlanması depo veya işletmeye girecek meyvelerin girişte fümügasyona tabi tutulması gerekir.

Kırmızı Örümcek, İncir Zararlısı
Ergin ve nimfleri incir yaprağı ve meyvelerinde emgi yaparak yaprakların ve meyvelerin kuruyup dökülmelerine neden olur. Böylece ağaç zayıf düşerek meyve verimi ve kalitesi bozulur. Mücadelesinde bahçede yabancı ot temizliği yapılmalıdır. Kimyasal mücadelede ise ilaçlama yapılması gerekmektedir.

İncir Maymuncuğu
Mart ayı ortalarından itibaren faaliyete geçen erginler ağaç gövdelerine tırmanarak gözlere ulaşır ve tepegözleri kemirir. Zarar gören gözler açılmaz. Meyve gözlerini oluşturacak olan sürgün meydana gelmediğinden ürün alınamaz. İleri derecede zarar görmüş bazı bahçeler de ağaçlar uzaktan kurumuş gibi görünür.

Mücadelesinde;

Ağaçların kök boğazı çevresine bulunan yerlere yassı, geniş taşlar koyarak, erginleri bu taşların altına çekmek ve sık sık yapılan kontroller ile buralarda toplanan böcekleri ezerek öldürmelidir.
Şubat sonu Mart başından itibaren haftada en az 2 kez yapılacak kontrollerde ergin faaliyetinin başladığı ve gözlerde ilk yeniklerin görüldüğü zaman ilaçlama yapılmalıdır.

Ekşilik Böcekleri, Sirke Sinekleri, İncir Zararlısı
İncire olgunlaşma döneminde bulaşırlar. İncirde beslenmeleri sonucu ekşime ve akmaya neden olarak kaliteyi bozulur. Ayrıca taşıdıkları küfleri incirden incire bulaştırır. Zararları depo döneminde de devam eder.

Ekşilik böceği zararı görmüş kuru incir meyveleri:

Bu zararlılarla kimyasal savaş güçtür. Çünkü doğada pek çok ürünle beslenip çabuk yayılırlar. İncire olgunlaşma döneminde bulaştıklarından, bu dönemde aynı zamanda taze incirin tüketimi söz konusudur. Bu nedenle ilaçlı mücadele sağlık açısından tehlikeli olur.

Böceklerle kültürel önlemlerle mücadele edilmelidir.

Hasattan sonra yere dökülmüş incirler, budamadan sonra da budama artıkları bahçeden uzaklaştırılmalı,
İlkbahar ve sonbahar sürümleri ihmal edilmemeli,
İncir bahçeleri içinde veya arasında diğer meyve ağaçları (zeytin hariç) olmamalı,
Sezon sonunda depolarda gerekli temizlik işlemleri yapılmalı,
Çekici yem tuzağı kullanılmalıdır. Çekici yem tuzakları, incir bahçelerinde bu zararlıları tuzağa çekerek yok etme amacıyla kullanılır.

Kuru Meyve Akarı, İncir Zararlısı
Kuru meyve akarı bir depo zararlısıdır. İncir bahçelerinde bu zararlının barınmasını sağlayacak kuru dallar, işi bitmiş ilekler ve ürün artıkları toplanıp yakılmalı ve ilkbaharda toprak sürülmelidir. Ara korukçuluk edebilecek diğer meyve ağaçlarına yer verilmemelidir. İncir kerevetler üzerinde kurutulmalı, geceler kerevetler üst üste konularak üzerleri örtülmelidir. Bahçe deposunda ve sergilerde geceleri ışık yakılmamalıdır.

Depoya incirler konulmadan önce şu önlemler alınmalıdır:

Depolarda zararlı barınmasına olanak sağlayacak yarık, çatlak vb. girintiler sıva ile kapatılmalıdır.
Depo eski ürün artıklarından özenle temizlenmelidir.
Deponun içi ve dışı kireçle badanalanmalıdır.
Deponun kapı ve pencereleri zararlı girişini engelleyecek şekilde telle donatılmalıdır.
Depo boş olarak ilaçlanmalıdır.
Depolama işlemi sırasında incirin bir yerden başka bir yere nakli gündüz saatlerinde yapılmalı, gece nakil zorunluluğu varsa ürünün üzeri sıkıca örtülmelidir.

İncir bahçelerinde hastalık ve zaralılara karşı alınabilecek önlemleri şöyle özetleyebiliriz.

Yeni bahçe tesis edilecekse nematod açısından toprak tahlili yaptırılmalıdır. Ayrıca buraya dikilecek fidanların hastalık ve zararlılardan arî olmasına dikkat edilmelidir. Ağır ve su tutan topraklarda incir bahçesi kurulmamalıdır.
Bakım işlemleri esnasında kullanılan her türlü alet-ekipman dezenfekte edilmelidir. Budanan yara yerlerine aşı macunu sürülmelidir.
Toprak tahlili yapılarak, gübreleme yapılmalıdır.
Dağlık arazide teraslama yapılarak toprağın akıp gitmesi önlenmelidir.
Bahçede yabancı ot temizliğine dikkat edilmelidir.
Bitki artıkları bahçede ağaç altında veya kenarında bırakılmamalıdır.
İncirler kerevette kurutulmalıdır. Akşam bu kerevetler üst üste toplanarak üzeri naylon ile örtülmelidir.
Akşam depo yakınında ışık yakılmamalıdır.

İncir Bitkisinde Gübreleme

İncir yetiştiriciliği için 6-7,8 toprak pH’ı uygundur. İncir ağacı kireç seven bir bitki olduğundan oldukça yüksek kirece sahip topraklarda yetiştirilebilir. Toprak pH’ının düşük olduğu yerlerde toprağa kireç verilmesi gerekir. Kireçleme ile toprağa verilecek kireç miktarı, toprak pH’ı, toprağın yapısı (bünyesi) organik madde içeriği ve kullanılacak kireç materyallerinin özelliklerine bağlı olarak değişir.

Toprağın kireç ihtiyacı ve dekara uygulanacak kireç miktarı laboratuarda uygulanacak toprak analizi sonucu belirlenmelidir. Aksi hâlde gereksiz ve aşırı kireçleme ekonomik kaybın yanında fosfor olmak üzere bazı bitki besinlerinin topraktan alımını engeller.

Kireç uygulaması sonbaharda yapılır. Toprağa serpilen kireç sürüm ile veya diğer yollarla toprağın altına gömülür. Yapılacak gübreleme, ağaçlarda noksanlığı görülen besin maddelerini sağlamalıdır. Besin maddesi ihtiyacı en sağlıklı olarak ağaçların gelişme ve ürün durumlarının izlenmesi ile birlikte toprak ve yaprak analizleri ile ortaya çıkar.

Azot gübrelemesi vegetatif gelişmeyi, yani yaprak büyüklüğünü, yıllık sürgünlerin uzunluğunu arttırır. Sürgün uzunluğunun artması meyve sayısında artmasını sağlar. Meyve sayısı artarken meyve iriliği azalır. Özellikle kurutmalık çeşitlerde, kuru meyve kalitesi azalır, meyve kabuk rengi koyulaşır.

Fosfor, incirde meyve iriliğini olumlu yönde etkiler. İncir yetiştiriciliğinde, irilik önemli bir özelliktir.

Potasyum da meyve kalitesi ve ürün miktarı üzerine etkili olur. Potasyum, meyveleri güneş yanmasından zarar görmelerini azaltır. Daha açık kabuk rengine sahip, daha yumuşak kuru incir meyvesi elde edilmesine yardım eder.

Çiftlik gübresi, dekara 2-3 ton olarak verilir. Gübre her 4 ağaç arasına 1-2 araba bırakılır. Çiftlik gübresi hasattan hemen sonra verilir. Sonbahar toprak işlemesi ile toprak yüzünde bekletmeden toprağa karıştırılır.

Gübrelemede dikkat edilecek noktalar şunlardır:

Özellikle kır taban ve kır arazilerdeki incir bahçelerine her yıl yanmış çiftlik gübresi verilemediğinde bakla, bezelye, fiğ vb. bitkiler yetiştirilerek yeşil gübreleme yapılmalıdır.
Azotlu gübreler sürgün gelişmesi başta olmak üzere ağaç gelişmesi izlenerek verilmelidir. Ortalama yıllık sürgün uzunluğu 15 cm’den kısa olan ağaçlara azot uygulaması yapılmalıdır.
Fosforlu ve potasyumlu gübreler sonbaharda en geç kışın ilk yarısında verilmelidir. Azotlu gübreler şubat-mart aylarında mümkünse iki kerede uygulanmalıdır.
Yeşil gübreleme yapıldığında ek olarak azotlu gübre gerekmez. Ancak fosforlu ve potasyumlu gübrenin verilmesi gerekir.
Bütün ağaçlara aynı miktarda gübre vermeye gerek yoktur. Analiz ve gözlemlere uygun olarak ağaçların büyüklük ve gelişme durumlarına uygun gübreleme yapılmalıdır.

İncir Bitkisinde Budama ve Destekleme Sistemi

İncir bahçelerinde şekil, verim ve gençleştirme olmak üzere üç budama yapılır.

Şekil budaması: Yeni dikilmiş fidanlarda istenilen yükseklikte, ürüne yatıncaya kadar ağacın iskeletini ve tacını oluşturmak amacıyla yapılan budamadır. Kuvvetli büyüyen ağaçlar hafif, normal büyüyenler orta, zayıf büyüyenler kuvvetli budanır. Normal olarak fidanlar topraktan en çok 1 metre yükseklikten budanırken bu yükseklik 60 cm’ye kadar inebilir. Genç ağaçta ilk ana dalları oluşturmak amacıyla seçilen yükseklikten ve uygun 3-4 göz üzerinden yaz mevsiminde budamalar yapılır. Ana dalların gelişmesini teşvik etmek için toprak yüzeyinden ve gövdeden çıkmış sürgünler kesilir. İlk kış budamasında 3-4 ana dal seçilir. Bu ana dallar ağaç gövdesi çevresine eşit olarak dağıtılmalı, aralarında 10-15 cm mesafe bırakılmalıdır. Seçilen 3-4 ana dal 30-50 cm mesafeden budanır. İkinci kış mevsiminde yapılacak budama her bir ana dalın ucuna yakın olarak çıkan iyi gelişmiş yan dallardan 2 veya 3 tanesinin seçiminden ibarettir. Ağaç yukarıya veya dışa doğru büyüyerek bir vazo şeklini alacak biçimde budanmış olur. Bu şekilde ana dalları kısa, kuvvetli ve dengeli büyümüş bir ağaç elde edilir.

Ürün budaması: Verim çağındaki ağaçlarda şekli korumak ve normal sürgün verdirmek üzere kırılmış dallar, sıklaşmış sürgünler çatal ve çapraz gelişmiş, birbirinin üstüne binmiş dallar kesilir. Hasat sırasında kırılmış ve kuru dallar ağaç yapraklı iken daha iyi görülebildiğinden, hasat sonrası ağaçta daha yaprak varken kesilerek budanır. Esas budama ise kış aylarında çok soğuk olmayan günlerde yapılır. Ürün budaması çok sert yapılmamalıdır. Aksi takdirde ağaç çok sürgüne kaçar ve verim düşer.

Gençleştirme budaması: Yaşlı ağaçların bakımı gençleştirme budamasıdır. Yaşlı ve bakımsız incir ağaçlarında dallarda sarkmalar olur. Ayrıca incir ağacı yazın şiddetli güneşlerinden çok etkilendiğinden dallarda güneş yanıklığı meydana gelir. Bunu sonucunda ağaçlar verimden düşer. Ağaçların yeniden kuvvetli sürgünler oluşturmasını sağlamak ve yeniden taç oluşturmak amacıyla gençleştirme budaması yapılır. Bu budamada çok kuru dallar kesilip atılır. Diğer dallar ana gövdeye yakın yerlerden kesilerek ağacın yeni sürgün vermesi sağlanır. Gelişen sürgünlerden yeni tacın oluşturulmasında kullanılacak olanlar bırakılıp şekil budaması uygulanarak verim alınmaya devam edilir. Gençleştirme budaması bir yılda yapılabileceği gibi iki yılda da yapılabilir.

Genel olarak budamada dikkat edilecek noktalar şunlardır;
Bir yıllık dallarda sürekli boğum yerinden kesim yapılmalı, öz açığa çıkarılmamalıdır.
Dibinden kesilecek dallar daima dal yastığı üzerinden kesilmelidir.
Budama iyi bilenmiş, keskin ve temiz aletlerle yapılmalıdır. Seyreltme budaması ve ince dal kesimlerinde budama makası, kalın dal kesimlerinde testere kullanılmalıdır.
Kalın dal kesimlerinde dal yarılmasını önlemek için, kesime dalın alt kısmından başlanmalıdır.
Kalın dal kesimi sonucu ortaya çıkan yaralara aşı macunu sürülerek örtülmelidir.
Budama artıkları toplanıp yakılmalı veya bahçeden uzaklaştırılmalıdır.

İncir Üretiminde Yardımcı Kültürel İşlemler

Îlekleme
Kurutmalık incirlerde meyve tutumunu sağlamak için erkek incir ağaçlarından alınan ilek meyvelerinin içlerindeki ilek arıları ile birlikte dişi incir ağaçlarına asılması olayına ilekleme denir. İlekleme iyi lop meyvelerinin döllenmeye hazır oldukları yani dişi çiçeklerin olgunlaştıkları devrede yapılmalıdır. Bu devre Büyük ve Küçük menderes havzasında haziran ayının ilk yarısıdır.

Dış görünüş olarak dişi incir meyveleri döllenmeye hazır oldukları devrede iri fındık büyüklüğündedir. Kabuk rengi parlak ve damarlar belirgin bir hal alır. Meyvenin ağzını kapatan pullar kalkarak açıklığın ortaya çıkmasına yardımcı olurlar. İlek meyveleri ise olgunlaştıklarında hafifçe yumuşarlar ve renkleri açılır.

Erkek incir meyveleri:

İncir meyveleri farklı zamanlarda oluştuğundan döllenme 10-15 gün kadar sürer. Bu yüzden ilekleme 4-5 gün aralıklarla 2-3 defa tekrarlanır. Ancak birinci ve ikinci ilek aşımından sonra meydana gelecek şiddetli yağmur ve rüzgârlar veya ağacın gelişmesinin kuvvetli olması üçüncü hatta dördüncü bir ilek atımını gerektirir.

Günün erken saatlerinde veya akşam üzeri 24 saatte bir, elle toplanan ilekler, 3-5’li gruplar hâlinde, rafya, sap veya ince tellere takılarak ağaçların çeşitli yerlerine asılır. İlek meyvesini terkeden sinekler 24-48 saat yaşayabilir. Rüzgârlı havalarda meyveye ulaşamazsa kısa bir sürede ölür.

İlek arıları:

Bir ağaca asılacak ilek miktarı ağacın büyüklüğüne ve ileğin çeşidine bağlıdır. Büyük Menderes Havzası’nda 20-25 yaşlı ağaçlara 2 defada asılmak üzere 4 meyve içeren 15 dizi asılır. Bunun 2/3’ü ilk asımda ağacın etek dallarına ve gövde kısmına, diğerleri ise ikinci asımda ağacın tepesinde orta kısımlara asılır. Asma işleminin sineklerin uçuşa başlamasından önce tamamlanması gerekir. Öğle saatlerinde sinekler çıkışa ara verir.

İleklerin asılması:

Döllenmemiş meyveler, 25-30 mm çapına ulaştıklarında koyu bir renk alır, daha fazla gelişmeyip dökülür.

Döllenmiş meyvelerde ise ileklemeden sonraki birkaç gün içinde belirgin değişiklikler görülür. Parlak yüzey matlaşır, omurgalar kaybolarak yüzey düzgün bir görünüm kazanır. Başlangıçta meyve iriliği artmaz ancak meyveciklerin gelişmeye başlaması ile birlikte yavaş yavaş irilik artar.

Son ileklemeden 1 hafta sonra hastalık ve zararlılara konukçuluk yapmaması için ağaç üzerindeki kurumuş ilek meyveleri toplanır ve bahçenin uygun bir yerinde yakılarak yok edilir.

İlekleme konusunda genel olarak yapılan bazı hatalar şunlardır;

Üreticilerin çoğu ilek meyvelerinden arı çıkışı tamamlandıktan sonra ağaçlara astıkları meyvelerini toplayıp yok etmemektedir. Kurumuş ilek meyveleri incir hastalık ve zararlıları için enfeksiyon kaynağıdır. Bu nedenle incir meyvelerinin, toplanıp yok edilmesinin büyük yararı vardır.
Yetiştiriciler bahçe kurarken, ilek ihtiyacını hesaba almayarak. ileği dışarıdan temin etmek zorunda kalırlar. Bu da ileği çok yüksek fiyatta sağlama, zamanında ve kaliteli ilek bulamama gibi sorunlar meydana getirir. Bu nedenle incir bahçesi kuran yetiştiricilerin, dişi incir bahçesinden ayrı bir yerde her yüz dişi ağaç için bir erkek olacak şekilde ileklik kurması uygun olacaktır. Olanak varsa her 100 dişi ağaç için 1 erkenci 1 orta ve 1 geççi çeşitten ileklik kurma daha da güvenlidir.

Destekleme
Ağaçlar büyüyüp yaşlandıkça dallar, yaprak ve meyvelerin olgunlaşması ile aşağı doğru sarkar. Ürünün fazla olduğu özellikle olgunluğa doğru dalların kırılma tehlikesi daha da artar. Bunu önlemek için dallara herek vererek kırılmaları önlenir.

İncir ağaçlarında destekleme sistemi: