Karcığar Makamı

Durağı: Dügah perdesidir.

Seyri: İnici – çıkıcıdır.

Dizisi: Yerinde Uşşak dörtlüsüne, Neva perdesinde Hicaz beşlisinin eklenmesinden meydana gelmiştir. (Uşşak dörtlüsü + 4. derecede Hicaz beşlisi)

Karcığar makamı dizisi:

Güçlüsü: Uşşak dörtlüsü ile Hicaz beşlisinin ek yerindeki Neva perdesidir. Üzerinde Hicaz çeşnili yarım karar yapılır.

Asma Karar Perdeleri: Neva perdesindeki yarım karar Hicaz çeşnilidir. Bunun sonucu olarak, Çargah perdesinde Nikriz’li, Segah perdesinde Hüzzam beşlisi ile asma kararlar yapılır. Dügah perdesi zaten tam karar perdesidir ki, Karcığar dizisini taşır. Ayrıca Dügah perdesinden bir tanini aşağıya, yani Rast perdesine düşülürse, çeşni, Rast çeşnisidir. Dizinin tümü ise Basit Süz’nak makamı dizisidir. Rast perdesinde Süz’nak dizisi ile asma karar yapılır. Bu, Süz’nak makamına küçük bir geçkidir.

Karcığar makamının asma karar perdeleri:

Donanımı: Si için koma bemolü, mi için bakiye bemolü, fa için bakiye diyezi donanıma yazılır.

Perde İsimleri: Dügah, Segah, Çargah, Neva, Hisar, Eviç, Gerdaniye ve Muhayyer’dir.

Yeden’i: 2. çizgideki sol, Rast perdesidir.

Genişlemesi: Yerindeki Uşşak dörtlüsü, tiz durak Muhayyer perdesi üzerine simetrik olarak aynen göçürülür ki, bu, aynı zamanda Neva perdesi üzerindeki Hicaz beşlisini Uzzal makamı dizisi halinde uzatmak demektir.

Karcığar makamı genişlemesi:

Bu genişlemenin seslerinden biri olan Tiz Segah perdesi çıkıcı nağmelerde kullanılır. İnici nağmelerde Tiz Segah atılıp, yerine sünbüle perdesi gelir ki, bu durum, çıkıcı ve inici olarak yan yana düşünülürse, Neva perdesi üzerinde bir ortalama Hicaz dizisi meydana geldiği görülür. Bu sebeple Karcığar makamının, Neva perdesi üzerinde ortalama Hicaz dizisi ile genişlediği kabul edilir. Muhayyer üst oya yaptığında da sünbüle kullanılır.

Karcığar makamı genişlemesi ve ortalama Hicaz dizisi:

Bazı Karcığar eserler karar sırasında mi bemol (Hisar) ve fa diyez (Eviç) perdelerini atıp, yerine mi (Hüseyni), fa (Acem) perdelerini alarak, bir Beyati dizisi ile karar verebilirler. Fakat bu yapılmasa da olur.

Seyir: Güçlü Neva perdesi civarından seyre başlanır. Dizinin iki tarafındaki çeşnilerde karışık gezindikten sonra, güçlü üzerinde Hicaz çeşnisi ile yarım karar yapılır. Bu arada gereken yerlerde gereken asma kararlar da gösterilir. İstenirse genişlemiş kısımda da dolaşılarak ya Karcığar dizisiyle veya Beyati dizisiyle Dügah perdesinde tam karar yapılır.

Not: Karcığar makamı nadiren inici olarak da kullanılmıştır. Bir çeşit Beyati Araban makamı da böyledir.