Kayın (Fagus) Üretimi | Süs Ağaçları

Kayın (Fagus) Yetiştiriciliği

Bilimsel Sınıflandırma

Âlem: Plantae
Bölüm: Magnoliophyta
Sınıf: Magnoliopsida
Takım: Fagales
Familya: Fagaceae
Cins: Fagus sp.

Kayın (Fagus) Bitkisinin Genel Özellikleri

Avrupa, Asya, Kuzey ve Güney Amerika, Japonya ve ülkemizde doğal olarak yaşar. Boylu, geniş kubbeli ve güçlü tepeli ağaçlardır. Düzgün, gri kabuklu ve yazın yeşil ağaçlardır. Bol sayıda kökleri vardır. Yaprakları sade, oval biçimli, kenarları dişli veya tamdır. Erkek çiçekler alt yaprakların, dişi çiçekler üst yaprakların koltuğunda bulunur. Çiçekleri küçük ve gösterişsizdir. Meyveleri ilginçtir ve alman fıstığı olarak bilinir. Güneşi sevseler de gölgeye de dayanıklıdırlar. Güzel gelişebilmeleri için geniş yere ihtiyaç duyarlar. Bu yüzden kayınlara “ormanın kraliçesi” adı verilir.

Kayın (Fagus) Bitkisinin Üretimi

Tohum ve aşı ile üretilirler. Kayınların tohumları sonbaharda toplanır ve hemen ekilir. Tohum temini sırasında dikkat edilecek nokta kayınlar her yıl tohum bağlamazlar. 5–6 yılda bir tohum bağlamaktadırlar. Aşı ile üretimde ise yandan aşı ya da yarma aşı yöntemi kullanılır.

Kayın (Fagus) Bitkisinin Ekolojik İstekleri

Işık isteği azdır. Derin, serin ve kireçli toprakları severler. Çukur bölgelerde ilkbahar donlarından etkilenirler. Kökleri derine kadar inebilmektedir.

Kayın (Fagus) Bitkisinin Peyzajda Kullanım

Rüzgâra dayanıklıdır. Kirli havada yetişebilmektedir. Kayınlardan özellikle yaprakları koyu kırmızı olanı dekoratiftir.

Kayın (Fagus) Bitkisinin Önemli Türleri

Fagus orientalis, Doğu kayını türü
Avrupa, Balkanlar ve ülkemizde Karadeniz, Ege ve Marmara bölgelerinde yayılış gösterir.

Besince zengin topraklarda ve iyi drenajlı yerlerde gelişimi iyidir. Kumlu ve kireçli topraklarda da gelişimi iyidir. Deniz ikliminden hoşlanır. Soğuğa dayanıklıdır. Yayvan geniş bir tepe oluşturur. Yarı gölgeden hoşlanır. Yazın yeşil bitkilerdir. Tohumla üretilir. Sonbaharda toplanan tohumlar iki ay kadar soğuk katlamadan hemen sonra vakit kaybetmeden erken ilkbaharda ekilmelidir. Park ve bahçelerde grup veya tek olarak kullanılır. Kirli havaya dayanıklıdır.

Fagus orientalis, Doğu kayını türü:

Fagus sylvatica, Batı kayını türü
Tüm Avrupa’ da doğal olarak yetişmektedir. Genellikle her toprakta yetişir. Ancak iyi drenajlı topraklarda güzel yetişmektedir. Geç donlara karşı duyarlıdır. Yarı gölge ortamlardan hoşlanır. Meyveleri kasım gibi olgunlaşır. Tohumla üretilir. Bir kilogramda 3000 adet tohum bulunur. Tohumlar üç köşeli, koyu kahverenkli ve sert kabukludur. Tohumlar çimlenme yeteneğini çabuk kaybederler.

Fagus sylvatica, Batı kayını türü: