Klasik Türk Müziği’nde Koma
İsmail Hakkı Özkan’nın “Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri” kitabında koma; “Sesin kulakla fark edilebilen çok küçük bir parçasıdır.” cümlesi ile tanımlanmıştır. Batı müziği Tampere Sistemine göre bir (1) tam sesin 1/9’u (dokuzda biri), koma olarak tanımlanabilir.
T.S.M.’nde İkili Aralık, Diyez ve Bemol Kavramları
Koma Aralığı: 1 koma’dır. Simgesi “F” harfidir. Diyez ve bemol işareti tabloda görüldüğü gibidir.
Eksik Bakiye Aralığı: 3 koma’dır. Simgesi “E” harfidir. Diyez ve bemol işareti bulunmamaktadır.
Bakiye Aralığı: 4 koma’dır. Simgesi “B” harfidir. Diyez ve bemol işareti tabloda görüldüğü gibidir.
Küçük Mücennep Aralığı: 5 koma’dır. Simgesi “S” harfidir. Diyez ve bemol işareti tabloda görüldüğü gibidir.
Büyük Mücennep Aralığı: 8 koma’dır. Simgesi “K” harfidir. Diyez ve bemol işareti tabloda görüldüğü gibidir.
Tanini Aralığı: 9 koma’dır. Simgesi “T” harfidir. Diyez ve bemol işareti tabloda görüldüğü gibidir.
Artık İkili Aralığı: 12 veya 13 koma’dır. Simgesi “A12” veya “A13” harfidir. Diyez ve bemol işareti bulunmamaktadır.
Not: Türk Halk Müziğinde (T.H.M.) koma kavramı teorik ve pratik açıdan biraz daha farklıdır. “Sib2” notası 2,125 koma, “f#2” notasının ise 2,375 koma aralığı civarında olduğu söylenebilir.
Aslında T.S.M.’nde de pratik uygulanışı, teorik bilgiden farklılık gösterir. Uşşak Makamı adlı yazımızın, yine not bölümünde bu konuya değinilmiştir.
Mükemmel bir bilgi dizisi…günümüzde az rastlanan , her müzisyenin aramadığı önemsemediği, fakat önemli olan bilgi dizeleri…