Notaya Karşı İki Nota Sıkı Kontrpuan
Bu tür yazıda, bire karşı iki nota kullanılır. Ölçünün 2. notası geçit veya armoni notasıdır. Çoğunlukla geçit notası olarak kullanılır.
İki Partili 2. Tür Sıkı Kontrpuan Kuralları
1-) Geçit notaları CF’ye yabancı olan disonans (uyumsuz) aralıklardır. Geçit notaları basamak notalardır. İkili aralıklarla yaklaşıp veya uzaklaşıp armoni notalarını bağlarlar.
Kontrpuan’da geçit ve armoni notaları
2-) Armoni notaları CF ile uyumlu aralık oluştururlar. Sadece armoni notaları ikili aralıktan büyük aralıklarla atlamalı hareket edip, CF’ye yaklaşıp veya uzaklaşırlar.
Kontrpuan’da armoni notalarının hareketi
3-) Her ölçünün ilk ikiliği mutlaka uyumlu aralık oluşturmak zorundadır.
4-) Paralel 5’li ve 8’li hataları aynı yöne hareket eden 2 parti arasında olduğu kadar, her ölçünün ilk ikilik notaları arasında da oluşabilirler.
Kontrpuan’da doğrudan 5’li paralel hareket hatası
Kontrpuan’da dolaylı 5’li ve 8’li paralel hareket hatası
5-) İkinci ikilikler arasında paralel hareket hataları aşağıdaki formül dışında yine yasaktır. Aşağıdaki örnekte do notası geçit notası gibi tınlamaktadır.
İkinci ikilikler arasında paralel 5’liye izin verilen özel durum
İkinci ikilikler armoni notası olarak kullanılırsa paralel 5’li ve 8’li yasaktır.
İkinci ikilikler arasında paralel 5’linin yasak olduğu durum
Fakat 2. ikilikler armoni notası olupta, ters hareketle kullanılıyorsa ortaya çıkacak paralel 5’li ve 8’li affedilir.
Armoni notası olarak kullanılan 2. ikiliklerde paralel 5’linin ve 8’linin doğru kullanımı
Aşağıdaki paralel sekizli örneği oktava aynı yönde gelindiği için yanlıştır. Yine paralel 5’liye aynı yönde gelindiği için bu kullanım da yanlıştır.
Armoni notası olarak kullanılan 2. ikiliklerde paralel 5’linin ve 8’linin yanlış kullanımı
6-) İki partili 2. tür yazıda (CP) kontrpuan daima ikilik sus ile başlar. Oluşturulan aralık tam beşli veya oktav gibi tam uyumlu bir aralık olmalıdır.
7-) İki partili 2. tür kontrpuan’da bitiş ölçüleri (Kadans):
CP sansibl’den toniğe çıkarsa (VII → I); CF 2. dereceden karar sese iner (II → I). O halde kadans formülleri yalnız aşağıdaki gibi olabilir. Bu kadanslar ilk ikilikler tam dörtlü oluşturacağı için çevrilemezler.
İki partili 2. tür kontrpuan’da kadans örnekleri
8- İmitasyon (Imitation – Taklit) nota süreleri farklı olduğundan imkansızdır. Fakat küçültülmüş taklitler her zaman için mümkündür.
9-) İkiliklerle hareket ederken ortaya çıkacak melodik ezginin yumuşak bir karakter taşıması, atlamalı hareketlerin mecbur olmadıkça yapılmaması ve armoni yürüyüşlerinin bu konuda yardımcı olabileceğini dikkate almak gerekir.
Kaynak: Öğr. Gör. Ali ERAL “Kontrpuan Ders Notları”
Lütfen yorum bırakın.