Larva Sonrası Dönemde Bakım ve Besleme
Pul Yemler
Akvaryum balıkları diğer türlerine nazaran daha çok tanınan ve yaygın olarak beslenen türlerdir. Akvaryum balıkları, çok çeşitleri bulunmasına rağmen genel olarak yüzen veya yavaş batan tipte karma yemler ile beslenmektedir.
Akvaryum balıklarının beslenmesinde kullanılan yemlerde yüzerlik ekstüzyon ile sağlanmaktadır.
Pul yem üretiminde ise yüzerlik, yemin çok ince bir tabaka halinde imal edilmesi sonucu özgül ağırlığının düşürülmesi ve geniş yüzey alanı oluşturulması ile sağlanmaktadır.
Pul yem üretiminde kullanılan makine, birbirine ters istikamette ağır hızda dönen, içten ısıtmalı ve birbirlerine olan uzaklıkları ayarlanabilir yapıda olan iki silindirik tamburdan ve bıçaklarından oluşmaktadır. Kapasite, tamburların büyüklüğü ve dönüş hızlarına güre değişmekte, yemin kalınlığı tamburların arasındaki mesafe değiştirilerek ayarlanmaktadır.
Akvaryum balıklan diğer balıklara göre daha küçük boy ve ağız açıklığına sahip olduklarından bunlara ait olan yemlerin yapımında kullanılan ham maddeler çok iyi öğütülmeli ve karmada mutlaka yemin dağılmaması için jelatinleşme özelliği gösteren nişasta içeren ham maddeler kullanılmalıdır. Bunun yanında akvaryum balıklarının yaygın olarak beslenme sebeplerinin başında gelen renk ve görünüşlerini sağlamak amacıyla yemlerin renklendirici maddeler içermesi tercih edilmektedir.
Bu özellikler gözetilerek seçilen ham maddeler diğer karma yem yapım tekniklerinde olduğu gibi işlemlerden geçirilerek şekil verilmeye hazır hale getirilir.
Pul yemlerinin yapımında karma, önce su ile karıştırılarak bulamaç haline getirilerek dönen tamburlar arasına dökülmektedir. Tamburlar arasında ezilerek incelen ve tamburların yüzeyine yapman karma, sıcaklığın etkisiyle kurur ve bıçakların yardımıyla tambur yüzeyinden sıyrılır. Böylece pul yemler elde edilir. Karmaya konulan su miktarı gereğinden fazla olursa yemin kuruması zorlaşmakta ve yemin kalitesinin bozulmasına sebep olmaktadır. Bu yüzden karma, bulamaç haline getirilirken tamburların sıcaklığı, dönüş hızı ve çapı göz önüne alınmalıdır.
Pul yem yapımında tamburların ısınması buhar veya elektrikli ısıtıcılar sayesinde sağlanmaktadır. Yemdeki besin maddelerinin, özellikle vitaminlerin kaybolmaması ve yemin yanmaması için tambur yüzeyindeki sıcaklığın 80 0C civarında olması gerekmektedir.
Pelet Yemler
Peletleme, önceden öğütülmüş ve karıştırılmış en az iki yem ham maddesinin nem, sıcaklık ve basınç etkisi altında mekanik araçlar kullanılarak, yemin verileceği türün yapısına uygun bir silindirik şekle getirilmesidir. Pelet yemlerin diğer yemlere göre birçok üstünlüğe sahip olması, kullanım alanlarını genişletmiş ve pelet yem yapımında kullanılan mekanizasyonların gelişmesine neden olmuştur.
Pelet yemlerin diğer yemlere üstünlükleri;
- Peletlenmiş yemler, üretim sırasında belli sıcaklık, nem ve basınç etkisi altında kaldığından kendine has lezzet ve kokuya sahip olmakta bu da yemin, verildiği hayvanlar tarafından istekle tüketilmesine sebep olmaktadır.
- Peletleme sonucu homojen bir besin maddesi içeriği gösteren yemler oluşmakta bu da bu yemle beslenen canlının eksiksiz olarak beslenmesini sağlamaktadır.
- Peletleme, yemlerin toz yemlere göre dış etkilerden (nem) % 95 oranında daha az etkilenmesine ve yemlerin oksidasyonunun geciktirilmesine neden olmaktadır.
- Pelet yemlerin taşınması ve depolanması daha kolaydır.
- Tüm bu üstün yönlerine karşı pelet yemlerin de bazı olumsuz yönleri bulunmaktadır. Ancak bunlar uygulanacak iyi bir planlama ve yönetimle azaltılabilmektedir. Bunlar:
- Pelet yemler pahalı yemlerdir. Fakat iyi bir rasyon planlaması ile beslenen türün ete dönüşüm oranı artırılarak bu açık kapatılabilmektedir.
- Pelet yemlerin besin maddesi içerikleri (protein, vitamin) uygulanan sıcaklığın etkisiyle bir miktar azalmaktadır. Fakat son yıllarda vitamin gibi katkı maddelerinin sıcağa karsı dayanıklı formlarının kullanılmaya bağlamasıyla bu olumsuz durum da en aza indirilmiştir.
Granül Yem
Küçük boya ve ağız açıklığına sahip türlerin ve larvaların beslenmesi için kullanılan yemlerin aynı ölçüde küçük bir ölçüye sahip olması gerekmektedir. Bu boyda bir yem yapımının zor ve pahalı olması, üreticileri daha büyük çaptaki pelet yemlerin öğütülerek küçültülmesi yoluna yönlendirmiştir.
Granül yemler genellikle 2 numara pelet yemlerin kırılmasıyla oluşturmaktadır. Kullanılan öğütücüler çoğunlukla valz’li tipte olup granüllerin boyları, öğütücü içerisindeki tamburların aralıkları değiştirilerek ayarlanmaktadır. Sistem içerisinde istenilen boydan küçük veya büyük olan yemleri granül boydakilerden ayırmak için sarsak bir elek bulunmaktadır. Büyük olan yem parçaları tekrar öğütücüye geri gönderilmekte, küçük olanlar ise ya tekrar peletleme işlemine tabi tutulmakta ya da toz yem olarak kullanılmaktadır.
Canlı Yemler
Beyaz Kurt
1mm uzunluğa kadar büyüyebilen bir kurttur. Küçük kurtlar, tekneler ve saksılar içinde yetiştirilir. Üretim için bir kap içerisine çakılsız, gevşek nemli, bahçe toprağı konulur. 2 ölçü toprağa 1ölçü elekten geçirilmiş turba toprağı ilave edilir. Turbo bilindiği gibi çürümüş ağaç veya bitkilerden oluşan, kömür olma safhasında olan bir çeşit topraktır. Bu yok ise organik maddelerce zengin, çürümüş yapraklar ihtiva eden toprak kullanılabilir. Başlangıçta her üretme kutusuna 1 kaşık dolusu yem konabilir. Bu üretim yerine bir miktar kurt aşılanır ve üst kısmına da bir cam veya tahta örtü olarak konulur. Bu örtü toprak ile temas etmelidir. Üretim yapılan yerin sıcak olması lazımdır. En uygun sıcaklık 12 derece dolaylarıdır. Beyaz kurt üretimi için çeşitli yemler önerilmiştir. Yemlemede sulu süt ile pişirilmiş çavdar unu, süt içinde yumuşatılmış ekmek veya geniş üretimlerde fazla haşlanmış sebze artıkları kullanılabilir. Verilen yem eğer 3 gün içerisinde tüketilmez ise alınır ve yerine tazesi verilmelidir. Profesyonel yetiştiricilikte üretim kabında eski yem kalmamasına büyük özen gösterilir. Çünkü çürümeye ve kokuşmaya başlayan yem, kurtların gelişmesini engeller ve neticede tüm kurtçukların ölmesine neden olabilir.
Beyaz kurt üretiminin ele alındığı yerlerde 2-3 kutu ile çalışmaya başlamak lazımdır. Böylece 1 kutuda kurtlar gelişirken diğerleri yem olarak kullanılır. Beyaz kurt üretimi bahçede de yapılabilir. Bunun için bahçenin bir yerinde tahta ile 0.5 x 0.5 ebatlı bir yer ayrılır. Bu kısım bir miktar yerden yüksek yapılabilir. Üst kısmı düzeltilen toprağa bir avuç kadar süt ile ısıtılmış ekmek konulur. Beyaz kurt ile aşılama yapılır ve bu kısım düz bir taş ile kapatılır. Üzerine çuval veya keçe örtülür, toprağın devamlı rutubetli kalmasına dikkat edilir. Bir süre sonra pek çok beyaz kurt ürediği görülecektir.
Dışarıda yapılan üretimde bazı problemler doğabilir. Özellikle toprak solucanları da burada süratle çoğalır ve beyaz kurtların yiyeceği yemi tüketilebilir.
Balıkları sadece beyaz kurt ile beslemek çok yanlıştır. Çünkü tek yönlü yemleme şişmanlığa neden olur. Özellikle yavru üretiminde kullanılan damızlıklarda şişmanlık, yumurta ve yavru verimine önemli derece de ters etki de bulunur. Genelde beyaz kurt, kuru yemle birlikte kullanılırsa iyi sonuç verir. Büyük balıklar beyaz kurdu iştahla yer. Küçük balıklara ise jiletle doğranarak verilebilir ve çok yararlı olur.
Mikro Kurtlar (Anguillula Silusiae)
Sirke kurtları gibi sadece bir kaç milimetre boyunda olan ve akvaryum balıkları için çok değerli olan canlı yemlerden bir tanesidir. Özellikle yavru balıklar için çok yararlıdır. Evlerde de kolayca fazla miktarda üretilebilir. Yalnız yetiştirebilmek için başlangıçta aşılamada kullanılacak bir miktar kurda ihtiyaç vardır. Dış ülkelerde bunu akvaryumculardan kolayca temin etmek mümkündür. Ülkemizde ise pek pazarlandığı söylenemez. Üretim için 25 x 25 x 10 boyutlarında olan plastik kaplar kullanılabilir. Doğal olarak sahip olunan herhangi boydaki bir kutu da yetiştirme kabı olarak kullanılabilir. Sadece üretim kabının uygun bir kapağı olması yararlı olacaktır.
Yem olarak süt içinde bekletilmiş daha sonra pişirilmiş yulaf unu bulamacı kullanılır. Bu bulamaç kabın dip kısmına 2 cm kalınlığında yayılır ve bunun üzerine kurt ile aşılama yapılır. Sıcaklığın 20-25 derece olduğu ortamda kurtlar süratle üreyecektir. Üreyen kurtlar kabın yan kenarına doğru gelir ve tırmanmaya çalışır. Buralarda biriken kurtların bir sulu boya fırçası veya jiletle toplanması ile yem için kullanılacak kurtlar elde edilmiş olur. Akvaryuma atılan kurtlar uzun süre canlı kalabilir. Bu nedenle fazla da atılsa balıklar bulduklarında yiyebilir. Yem olarak kullanılan hamur ekşimeye başlar ise üretimi yenilemek gerekir.Yeni üretim aşılama yolu ile kolayca yapılabilecektir.
Grindal Kurt (Enichytraeus Buchholzi)
Yumurta ile üretilen ve canlı yemler ile beslenmeleri gerekli olan bazı balık yavrularının yetiştiriciliğinde özel konular için önem kazanmış olan bir kurt türüdür. Yavru balıklar 15 günlük olduktan sonra bu yavrulara artemia salina larvası verilmesi külfetli olabilir. Aynı zamanda bu yaşa ulaşan yavrular için artemia larvası yeterli bir yem olamıyacaktır. Tubifeks ve beyaz kurtlar ise bu yaştaki yavrular için oldukça büyük gelecektir. İşte artemia salina larvası verilmesinin sona erdiği ve yavruların tubifeks veya beyaz kurt yiyebilecekleri döneme kadar bu kurtçuk ile besleme yapılması çok yararlı sonuçlar verecektir.
Bu kurtlar üretimi için plastik çiçek saksıları kullanılabilir. Saksının dip kısmına turba toprağı yerleştirilir. Turba toprağı bulunamaz ise normal toprak kullanılabilir. Bunun üzerine kuru yulaf unu serpilir. Kurt aşılanır ve üzerine bir cam ile bastırılır. Bir süre sonra kurtların fazla miktarda ürediği görülecektir. Camın kaldırılması ve üzerine toplanan kurtların bir jiletle kazınması yolu ile yem olacak kurtlar elde edilmiş olur. Bazı yazarlar bu kurdun yetiştirilmesinde yem olarak yulaf ununun çorba gibi pişirilerek verilebileceğini bildirmektedirler. 20-24 derece üretim için en uygun sıcaklıktır
Tubifeks
Akvaryumlarda kullanılan canlı yemler arasında en değerli olanlarından bir tanesidir. Bunun ana nedeni temininin kolaylığı yanında, ince yapılı olması, pek çok balık tarafından sevilerek tüketilmesi ve gıda değerinin yüksekliğidir. Bu kurtlar 0.5-1 mm kalınlık ile 1.5-2 cm uzunlukta açık kırmızımsı renklidir. Ilık lağım sularının aktığı yerlerde, ortam koşullan uygun olur ise milyonlarca ürer. Bir tarafı çamura bağlı olarak bir kırmızı kadife gibi çamur yüzeyini kaplarlar. Vücutları su içinde devamlı yılanvari hareket eder.
Balıkların çoğunluğu bu kurdu çok severek tüketir. İri balıklara bütün olarak parçalanmadan verilir. Yavru balıklara ise kıyılarak verilir ise gelişmede de çok yararlı olur. Kendilerinden yavru alınacak damızlık balıklara kondisyon kazandırmada vazgeçilemeyecek bir gıdadır. Akvaryumculardan temini mümkündür.
Tübifex, organik maddelerin bol olduğu lağım sularının aktığı çamurlu ortamda bol miktarda oluşur. Toplanmaları oldukça kolaydır. Bol olarak bulundukları yerlerden çamur ile birlikte alınır. Çamur içerisindeki kurtların toplanmasında çeşitli yollar önerilebilir.
- İçi kurt dolu çamur, sudan çıkarıldıktan sonra kurumaya terk edilir. Çamur dıştan kurudukça (genellikle 24 saat sonra) kurtlar çamur kitlesinin ortasında bir topak halinde toplanmaya başlar. Bir gün sonra dıştaki az kurumuş çamur atılır ise diğer gün orta kısımdaki kurtlar temiz bir toprak halinde elde edilebilir.
- Kurt ile toplanan çamur su altında çok ince gözlü bir elekte yıkanır. Bu işlemin çok çabuk yapılması lazımdır. Aksi halde su ile kurtlar elekten geçerek kaçabilir. Uygun bir yol değildir.
- Elde edilen kurtlu çamur susuz olarak ılık (alttan çok hafif ısıtılarak veya sıcak suya tepsi konularak) bir tepsiye konulur. Isının etkisi ile kurtlar süratle çamurun üst kısmına gelir ve bir topak teşkil eder. Buradan toplu halde alınırlar.
- Kurtlu çamur bir kovaya konur. Çamurun üst hizasına kadar az su konulur ise bir süre sonra kurtlar topak halde üste yakın toplanır.
Her türlü tubifeks genellikle kirli sulardan elde edildiğinden zararlı mikrop ve bakteri taşımaları çok mümkündür. Bu nedenle temiz su altında uzun süre tutulduktan sonra kullanılması en uygun yoldur.
Tubifeks (Tubifeks tubifeks) besin açısından çok değerli bir yem olmasına karşın çok sayıda bakteri içerebilir:
Amhipodslar
Ülkemizde kanallarda ve birçok su birikintilerinde bulunan bu canlılar bazı ortamlarda çok fazla miktarda ürerler. Boyları 1 cm kadar olan bu canlıları birçok balık severek yer. Özellikle iri balıkların beslenmesinde su piresinden daha değerli bir yemdir. Çünkü belirli bir et yapıları vardır ve etlerinin besin değeri karides eti kadar kıymetlidir. Pek çok yerde fazla miktarlarla bulunduklarından kepçeler ile kolayca toplanır. Taşınmaları kuru olarak yapılır. Islak bir bez içerisinde konulacak su bitkileri ile istenilen yerde canlı tutulabilmesi için bir kap içerisinde doldurulacak 15 cm yüksekliğinde su gerekir ve su iyi bir şekilde havalandırılır. Eğer su kabı serin bir yerde tutulur ve su iki günde bir değiştirilir ise aylarca canlı olarak tutulabilirler. Ara sıra çok az yem verilir ise yaşatılmaları daha kolay olur.
Sivrisinek ve Diğer Uçan Böcek Larvaları
Tatlı sularda pek çok sinek larvaları ürer ve bunların çoğunluğu balıklar ve diğer su canlıları için çok uygun birer yemdir. Bunlardan özellikle sivrisinek larvaları hepimizin tanıdığı bir canlı olup durgun sularda bol olarak bulunur. Su içerisinde bitkisel planktonlar ve artıklar ile beslenen bu canlılar, su yüzeyinde asılmış gibi durur. Tehlike anında süratle suyun içine kaçan larvalar kısa süre sonra hava almak için tekrar su yüzüne çıkmak zorunda kalır. Akvaryum balıklarının çoğunluğu tarafından sevilerek yenilen bir yemdir. Özellikle 34 cm ‘yi geçen balıklar için uygundur. Beta, gromi gibi yüzeye yakın gezen balıklara diğer yemler ile verildiğinde, balıkların sivrisinek larvalarını tercih ettikleri ve diğer yemleri yemek istemedikleri görülecektir.
Durgun suların yüzeyinde tüp kepçeler ile bol miktarda toplanabilir. Su içinde fazla miktarda nakletmeye çalışmak doğru değildir. Rutubetli bir bez içerisinde 2-3 saat ölmeden yaşayabilirler. Yine sularda yaşayan chironomus ve corethra larvaları da akvaryum balıklarına verilebilecek böcek larvalarıdır.
Toprak Solucanları
Çok çeşitli toprak solucan türleri var ise de burada söz konusu edeceğimiz, hepimizin bildiği tarla solucanlarıdır. Bu canlı, pek çok hayvan ve balık tarafından sevilerek tüketilir. Özellikle büyük akvaryum balıkları örneğin Japon, tilapia, çiklit ve iri çöplü balıkları için çok değerli bir yemdir.
Bahçelerde bir kürek ile kaldırılacak toprak altında her yerden toplanabilirler. Eğer her gün birkaç tane lazım ise bellenecek yerlerden kolayca sağlanır. Veya fazla miktarda toplanıp içi topraklı, nemli,bir naylon torbada fazla miktarda tutulabilir. Bina içinde de basit bir yöntemle fazla miktarda üretmek mümkündür.
Bu amaçla 50x50x30 cm boyutlu (veya benzer) bir kasa hazırlanır. Humuslu gevşek yapılı toprak ile doldurulur. Bu toprağa bir kova dolusu çürümüş yaprak ve 2-3 adet doğranmış çiğ patates ilave edilir, üzeri nemli bir çuval ile örtülür ve içerisine 100 kadar olgun solucan konulur. Haftada 1 veya 2 kg yulaf veya patates ezmesi de yem olarak verilir ise birkaç ay sonra çok sayıda genç solucan elde edilmiş olur ve yıl boyu buradan solucan sağlanabilir. Sadece toprağın devamlı ılık yerde ve rutubetli kalması sağlanmalıdır.
Çok küçük balıklara verilmek istendiğinde kaynar suda haşlanıp çok küçük doğranır ise yine çok yararlı bir yem olarak kullanılabilir.
Taze Yemler
Yaş- Gordon Formülü
Akvaryum balıklarının beslenmesi ile ilgili birçok kitapta gordon formülü ismi altında bir yem karışımı verilir. Özellikle doğurgan balıkların beslenmesinde çok başarılı bir sonuç veren bu yem iki şekilde hazırlanabilir. Bunlardan biri yaş ve yumuşak olarak kullanılan diğeri ise kuru yem olarak kullanılandır.
Özellikle fazla miktarda lepisdes ve benzeri balık yetiştirenler pahalı piyasa yemlerini yapmaları mümkündür.
Bu yemin yapılması için gerekli olan malzemeler (orantılanarak az veya çok yapılabilir).
- Yarım kg sığır ciğeri
- 20 çorba kaşığı nişasta veya herhangi bir hububat unu
- 2 çay kaşığı tuz
Yemin hazırlanması için bir adet kikidayzır (karıştırıcı) bir litre ölçüsü için ve kap gerekecektir.
Önce karaciğerin üzerindeki zar ile içindeki sinir dokuları ve damarlar temizlenir. İri kan pıhtıları var ise bunlar da atılır. Ciğer 2 ‘şer cm boyutlu kesme küp şeker şeklinde dilimlere doğranır. Bir kalıp içerisine ciğer doldurulur. Kaba boşaltılır, aynı hizada su doldurulur ve ciğer in üzerine dökülür. Sulu karaciğer bir karıştırıcı (mikser) içine konulur ve ciğer ince parçalar haline gelinceye kadar makine çalıştırılır. Tuz ilave edilir ve yine iyice karıştırılır. Sonra 20 kaşık un veya nişasta ilave edilir. Eğer karışım sulu ise bir miktar daha un ilave edilerek karışım yumuşak tereyağlı kıvamın getirilir.
Daha sonra bu hamur 20-30gr gelecek kadar veya bir günde kullanılacak miktarda alttan üste genişleyen cam kaplara veya su bardaklarına konulur. Bu bardakların sıcak suya dayanıklı olmaları şarttır. Camlar bir tepsiye veya büyük tencereye yerleştirilir. Bardakların etrafı su ile doldurulur ateşe konulur. Su kaynağı an ateş kesilir ve bu şekilde kaplar yarım saat sıcak suda bekletilir. Su dökülür ve kaplar soğumaya bırakılır. Cam kaplar soğuduktan sonra bir çeşit muhallebi gibi bardaklar çevrilir ve yemler kalıplar halinde çıkarılarak buzdolabının buzluk kısmına konularak kalıplar halinde dondurulur. Buradan da günlük ihtiyaç kadar alınarak balıklara yedirilir.
Her yemlemede balıkların tüketebileceği kadar bir parça akvaryuma atılır. Eğer balıklar bu yemi bitiremezler ise aynı gün alınarak akvaryumdan atılması lazımdır. Bu yemi yapan ve kullanan gordon özellikle lepistesler üzerinde çok olumlu sonuçlara ulaşmıştır. Bu yemin 25- 30 dakikada tüketilmiş olması gerekir. Birçok kitapta akvaryumlara verilen yemin 5 dakikada bitirilmesi gerektiği kaydedilir. Bu günde 4- 5 kez yemleme yapılan bir akvaryum için belki doğrudur. Fakat günde 1-2 kez yemleme yapılan akvaryumlarda yem alma süresi bir miktar daha uzayabilir.
Bazı kişiler yukarıda açıklanan yem hazırlamada suda kaynatmayı ihmal etmeyi düşünebilirler. Fakat yem kaynatılmaz ve kaynatılmadan dondurulur ise akvaryuma atıldığında dağılır ve ciğer zerrecikleri ayrılarak suda bulanmaya neden olurlar. Bu nedenle pişirmek şarttır.
Bu yem ile yapılan yemleme yanında ara sıra canlı yem verilmesi yolu ile balıkların dengeli bir şekilde beslenebileceği birçok kez ispatlanmıştır.
Kurutulmuş Tubifeks
Axelrod, tubifekslerden yapılabilecek ve yavru balıklar için ideal olduğunu önerdiği bir yem yapma yolu göstermektedir. Bir sanayi kolu olarak yapılan bu yemin hazırlanması şu şekilde olmaktadır:
Tubifeks bilindiği gibi organik atıkların hatta şehir lağımlarının aktığı kanal kıyılarında bulunan çamurumsu artıklar içerisinde bol olarak bulunur. Bu gibi yerlerden, tercihen suyu nispeten temiz olan yerlerden elde edilen tubifeksler akan su içerisinde 2- 3 gün süre ile tutulur. Bu zaman içerisin de tubifekslerin iç organları boşalacak ve balıklar için zararlı olabilecek birçok bakteri temizlenmiş ve ortadan kalkmış olacaktır. Sonra kurtlar bol su ile yıkanır ve dönerli bir kurutma( santrifüjlü, tıpkı çamaşır makinelerinin dönerek suyu alan alet gibi) kabında suyu alınır ve nispeten yüzeysel suyunu kaybetmiş olur. Bu kurutma sadece 1- 2 dakika sürmelidir. Bundan sonra kurtlar 1- 1,5 cm kalınlıkta yayılır. Küçük kareler halinde kurtlar kesilir (tercihen 5x 5 ) ve buzlukta bu kalıplar halinde dondurulur. Bu kaplar bir kurutma dolabında özel bir yöntemle çok düşük sıcaklıkta kurutulur. Böylece tubifekslerdeki suyun % 96’ sı buharlaşmış olur. Bu şekilde elde edilen tubifeks fazlası uzun süre saklanabilir ve her türlü balık ve balık yavrusu için ideal bir yem olarak kullanılabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nde sadece 1966 yılında 2 milyon paket ( her biri 5 gr ‘lık) bu yemden pazarlandığı bildirilmektedir.
Balık Etleri
Bilindiği gibi bir balık için en iyi yem bir balıktır. Fakat devamlı aynı tür balık eti ile bir balığı beslemek bazı problemler yaratabilir. Örneğin sazan balığının çiğ eti balıklar için tehlikeli olabilir. Çünkü çiğ sazan balığı eti bir enzim olan thiaminoze içerir. Bu enzim önemli bir vitamin olan thiamine’i etkisiz hale getirir. Böyle bir gıda ise balıkta vitamin noksanlığına neden olabilir.
Akvaryum balıkçılığında eve balık alındığında özellikle beyaz renkli balık etlerinden bir parça iyice ezilerek balığın büyüklüğüne göre verilebilir. Doğal olarak verilecek miktarın fazla olmaması gerekir. Özellikle kuru yem yanında bazı balıklar için balık etini yem olarak vermek çok olumlu sonuçlar verebilir. Bazı balık etleri de haşlandıktan sonra yem olarak kullanılabilir. Fakat küçük boylu akvaryum balıklarına ancak çok güç durumda kalındığında taze balıketi verilebilir. Çiğ verilen et hemen yenilmezse kısa sürede bozulur ve kokuşur. Bazı balık etleri de yağlıdır. Bunlar su üzerinde yağ lekeleri oluşturur.
Mercan Eti
Buffalo başlı kırmızı Japon balıklarının üretiminde çipura, mercan ve benzeri balık eti kullanmanın bu balığın üretimindeki başarıda en önemli bir sır olduğu bilinir. Balık eti kemiklerinden temizlenir iyice kaynatılarak pişirilir. Tuz kullanılmaz ve etler balıklara yedirilir.
Karides Teke Etleri
Karides ve benzeri canlıların kurutulmuş et ve kabukları akvaryum balıkları için çok değerli bir yemdir. Proteince ve balıkların iskelet yapısı için çok gerekli olan kalsiyumca zengindir. Ülkemizde tatlı, yarı tuzlu sulardan veya denizlerden toplanan küçük boylu karidesler ( teke) kurutularak pazarlanır. Bu yemler un haline getirilerek yedirilir.
Tatlı Su ve Deniz Midyesi Etleri
Etleri yumuşak ve proteince çok zengindir. Bu nedenle pek çok akvaryum balığı için değerli bir yemdir. Canlı midyeler kaynatılarak öldürülür ve haşlanarak pişirilir. Etler balıkların büyüklüklerine göre parçalanarak yedirilir. Özellikle iri balıkların beslenmesinde kullanılır.
Su Piresi Kurusu
Aynen tubifekste olduğu gibi su piresinin bol olduğu zamanda bir tül üzerine kurutulması ile elde edilir.
Yumurta Sarısı
Yumurta, yeni doğmuş yavrular balıklar için ilk yem olarak kullanılabilir. Çok sert pişirilmiş yumurta sarısı bir fincan içinde bezde sıkılarak eritilir. 80 – 100 litrelik akvaryuma 1-2 çay kaşığı 2-3 saatte bir yavru sayısına bağlı olarak verilebilir. Yumurta sarısı zerreleri yavru balıklar tarafından yenilmese bile yumurta akvaryumda infusaria üremesini hızlandıracak bunlar da yavru balıklara yem olacaktır.
Ispanak
Özellikle doğurgan balıklar ve birçok sazangiller familyası için haftada bir kez verilmesinde yarar vardır. Haşlanmış ve damarları çıkarılmış ıspanakla balık cüssesine göre kıyılarak yemleme yapılır. Kurutularak kullanılabilir. Aynı amaçla marul kullanmak da mümkündür.
Dalak ve Karaciğer
Gordon formülünde açıklandığı gibi damar ve zarları temizlenmiş haşlanmış veya haşlanmamış dalak veya karaciğerden yem olarak yararlanılır. Öz suyu çıkarılarak az miktarda, yeni doğan yavrular için kullanılır.
Diğer Kırmızı Etler
Sığır ve diğer yağsız kırmızı etler zorunlu hallerde yem olarak verilebilir. Yalnız bu tür etlerin çok ince kıyılmış veya ezilmiş hatta jiletle kazınarak verilmeleri uygundur. Balık eti var ise her zaman kırmızı etlere tercih edilir.
Karışık Yemler
Birçok kişi balıkların insanlar için çok değerli bir gıda olduklarını bilerek, insanlar için kullanılan gıdaların da balıklar için mutfak artığı ile insan gıdası olan besinlerin hepsini birlikte karıştırarak balık yemi hazırlama yoluna giderler. Bu tür bir davranışın gerçekten yararlı ve doğru olduğu söylenebilir. Fakat insanların vitamin ihtiyaçları balıklara oranla daha azdır.
Yediğimiz gıdalardaki vitamin düzeyi balıklar için yeterli değildir. Bu nedenle sadece insan gıdaları ile yapılacak yemler ile devamlı bir besleme, balıklarda vitamin noksanlığı nedeni ile deformelere sebep olabilir. Bunu önlemek için en emin yol bebekler için hazırlanmış ve vitamin ihtiva eden kedi ve köpek mamalarını da devreye sokarak yem hazırlamasıdır. Örneğin bir kutu kedi maması, bir kutu köpek maması, bir kutu çocuk maması, bir miktar sofra artığı balık, patates, ıspanak, bezelye, az ekmek hepsi birlikte bir çırpıcı içerisine konulur ve şurup haline gelinceye kadar karıştırılır. Bu karışım düz bir kap içerisine dökülerek buzdolabının dondurucu kısmına konulur ise çok yararlı bir yem olarak kullanılabilir. Örneğin balıklara sabahleyin kuru yem verilirse akşamüzeri bu yemden bir miktar verilerek balıklar beslenir. Yalnız yemin fazla verilmemesi gerekir. Aksi halde çözünerek suyun kirlenmesine neden olur. Bu tür yemlerin beslenecek balık türüne göre planlanması da mümkündür. Lepistes ve siyah moli gibi balıklar için karışım içerisine marul ve ıspanak kullanılabilir. Sığır ciğeri ve kalbi de bu amaçla ele alınabilecek çok değerli yem maddeleridir.
Artık ve yenilmeyen yemler akvaryumdan, görüldüğünde hemen uzaklaştırılması uygun olacaktır. Yemlerin birçok temel maddeyi ihtiva etmesi gerekmektedir.
Lütfen yorum bırakın.