Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Üretimi

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Yetiştiriciliği

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Bitkisinin Genel Özellikleri

Bilimsel Sınıflandırma

• Âlem: Plantae
• Şube: Magnoliophyta
• Sınıf: Magnoliopsida
• Takım: Rhamnales
• Familya: Vitaceae
• Botanik adı: Amphelopsis
• Türkçe adı: Amerikan Sarmaşığı

Kuzey Amerika’da ve Asya’da doğal olarak yaşayan 15 kadar türü vardır. Genellikle yazın yetişen yeşil ve tırmanıcı bitkilerdir.

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) bitkisinin genel görünüşü:

Yapraklar sonbaharda çiçeklenen bir bitkidir. Çiçekleri sarı-yeşil renklidir. Mayıshaziran aylarında çiçek açar. Ancak dikkat çekmez. Meyveleri mavi veya siyah renklidir.

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Bitkisinin Üretimi

Tohum ve çelikle üretimi yapılır. Tohumlar toplandıktan sonra 4 C°’de katlanır. Katlanan tohumlar ilkbaharda ekilirler.

Üretimde daha çok çelikle üretim kullanılır. Çelikler temmuz-eylül aylarında yumuşak odun çeliği olarak 7,5–10 cm uzunluğunda hazırlanır. Alınan çelikler % 8’lik toz IBA ile muamele edilerek yastıklara dikilir. Yastıklarda 1 kısım peat + 1 kısım kum karışımı kullanılır. 4 hafta sonra % 100 oranında köklenme elde edilir. Köklenen çelikler 8’lik saksılara veya tüplere dikilir. Çelikle üretimde kullanılan diğer bir yöntem de ilkbaharda hazırlanan odun çeliklerinin açık araziye dikilmesidir.

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Bitkisinin Ekolojik İstekleri

Yer ve toprak istekleri bakımından fazla seçici değildirler. Yalnız yetiştikleri yerler kuru olmamalıdır. Besin maddesince zengin, hafif, derin, iyi drene edilmiş ve verimli toprakları severler. Donlara dayanıklıdırlar.

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Bitkisinin Peyzajda Kullanımı

Ev ve binaların örtülmesi ve bezenmesi için uygundur. Çok hoş olan sonbahar renklenmeleri bol güneşli olan yerlerde daha etkilidir.

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) bitkisinin peyzajda kullanımı:

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Bitkisinin Önemli Türleri

Amphelopsis quinquefolia ( virjinya sarmaşığı, beş yaprak, yalancı asma) Türü
Haziran ayında açan çiçekler yeşilimsi veya beyaz renklidir. Çiçekler gösterişsiz ve beş taçlı olup çiçek sapı çok kısadır. Meyveler bezelyeden küçük, iki gözlü ve koyu mavi renklidir. Sonbaharda yapraklar karmen kırmızısı renk alır. Yapraklar el ayası gibi geniş, 5 loplu, parlak koyu renkli, yaprakçıklar sivri uçludur. Kenarları dişli, yumuşak, oval ve 5-12 cm uzunluğunda olup sürgünleri tırmanıcı antenler içerir.

Besin maddesince zengin, hafif, derin, iyi drene edilmiş ve verimli toprakları severler. Kuraklığa dayanıklıdır. Aşırı sıcak ve soğuğa dayanır. Hızlı bir büyüme gösterir ve yaklaşık 15 m kadar tırmanabilir.

Tohum ve çelikle üretilir. Tohum ekimi kış veya erken ilkbaharda yapılır. Pergolaların ve duvar yüzeylerinin kapatılmasında kullanılır. Tırmanmak için kaba yüzeylere gerek duyar. Dekoratif sonbahar renklenmesi için tercih edilir.

Amphelopsis quinquefolia türünün genel görünüşü ve yaprak yapısı:

Ampelopsis veitchii ( Amerikan sarmaşığı, Amerikan yabani asması) Türü
Sonbaharda olgunlaşan meyveler küremsi ve olgunlukta mavimsi siyah renklidir. Çiçekler hermafrodit, son durumlu, beyazımsı renkli ve büyükçe salkım kuruluşundadır. Yaşlı sürgünlerdeki çiçekler kırmızı renklidir. Yapraklar yaz yeşili renginde ve beş yaprakçıklıdır. İlkbaharda eflatun, yazın yeşil ve sonbaharda kızıl renk alan yapraklar bir elin parmağını andırır. Genç sürgünler kırmızı renktedir.

Hafif, nemli, iyi drenajlı ve gübreli topraklardan hoşlanırlar. Kayalık yerlere uyum sağlarlar. Ilıman ve nemli iklimleri sever. Aşırı sıcak ve kuraktan hoşlanmazlar. Güneşli ve aydınlık yerlerde hızlı büyürler ve maksimum 8–12 m tırmanabilirler.

Amphelopsis veitchii türünün genel görünüşü ve yaprak yapısı:

Tohum ve çelikle üretilir. Tohumlar toplanır toplanmaz sonbaharda veya katlamadan sonra erken ilkbaharda kasalara ekilirler. Erken ilkbahar çelikleri veya 2–3 göz içeren yarı odun çelikleri yaz sonunda, kışın odun çelikleri ve sonbaharda seralarda daldırma ile üretilir.

Duvarların, çit ve çardakların örtülmesinde kullanılırlar. Beton ve demire tırmanma özellikleri vardır. Sonbaharda renklenerek ile dekoratif görünüm kazanırlar. Yer değiştirmekten hoşlanmazlar.

Amerikan Sarmaşığı (Amphelopsis) Bitkisinde Karşılaşılan Önemli Hastalık ve Zararlılar

Kışı sıcakta geçirirse kırmızı örümcek zararlısı görülebilir.

---