Begonya (Begonia) Bitkisinin Tanımı ve Önemi
Dünyanın pek çok bölgesinde ticari amaçlı yetiştirilen saksı bitkisidir. Begonyalar, Santo Domingo’lu botanik uzmanı Begon’dan ismini almıştır. Bu bitkiler; çiçeklerinin rengi, dokusu ve hacmindeki çok değişiklik gösteren yapıları ile saksı bitkisi olarak yetiştirilir.
Begonya
Bazı türler, yanlızca yaprakları ve yapraklarının farklı özellikleri için yetiştirilir. Bunlar aynı zamanda en çok kullanılan parter bitkileridir. Türlerine göre güneşli veya gölgeli ortamlarda yetişirler. Dayanıklı yapısı ve rengini uzun süre korumasından dolayı pencere kenarlarında, bordürlerde ve makromelerde kullanılır.
Pencere kenarlarında kullanılan begonya’lar
Bazı türleri ise güzel desenli yaprakları ve değişik renkteki çiçekleri için yetiştirilirler. Bazı türlerinin çiçek renkleri çok değişiktir. Bazı türlerinin de çiçekleri kirli beyaz pembe olup estetik bir değeri yoktur.
Yaprakları ve çiçekleri için yetiştirilen begonya’lar
Begonyanın bitkiler âlemindeki yeri aşağıda sıralanmıştır:
- Alem : Plantae
- Şube : Magnoliophyta
- Sınıf : Magnoliopsida
- Familya : Begoniaceae
- Cins : Begonia
- Türkçe Adı : Begonya
Begonyanın ana vatanı Kuzeydoğu Hindistan’ın Assam Bölgesidir. Begonyaların aynı zamanda merkezi Asya’dan Güney Amerika’ya kadar yayılan 900 türü bulunmaktadır. Bunların 200’ü ticari amaçla kültüre alınmıştır.
Begonya Çeşitleri
Begonyaları aşağıdaki gibi çeşitlere ayırmak mümkündür;
Yumrulu Begonyalar (Begonia Tuberosa)
Yaprakları açık yeşil, hafif parçalı ve dişli, üst yüzü tüylüdür. Çiçekleri iri, yalınkat, yarı veya tam katmerli; çeşitli formlardadır. Beyazdan sarı, kırmızı ve pembeye kadar çeşitli renkleri olan bitkilerdir.
Begonia tuberosa
Begonia x Tuberhybrıda
B. boliviensis, B. davisii, B. pearcei ve B. veitchii gibi türleri arasında yapışan çeşitli melezleme sonucunda elde edilmiş bir çeşittir. Bu türden elde edilen melezlerin çiçekleri yalınkat, katmerli, çizgili veya kamelya çiçekli olabilir.
Begonia x tuberhybrıda
Yumru begonyalar 3-6 cm büyüklüğünde çiçeklere sahiptir. Yeşil ve mavi dışında her renkte çiçekleri vardır.
Yumru begonya’da kök
Üç tipine çok rastlanır:
Askı Begonya
Askı Begonyanın çiçekleri daha büyüktür. Buna daha çok Pendula (sarkık form) denir. 30 – 40 cm. sarkık sapları vardır.
Değişik renkteki sarkık begonya’lar
Begonya Grandiflora
Dümdüz büyüyen (Grandiflora) 30 – 45 cm yükselir.
Begonia grandiflora
Begonya Multiflora
Multiflora kültür çeşitleri, 20 – 25 cm yükselir ve çok küçük, 5 cm çiçek açarlar.
Begonia multiflora
Begonia Evensiana
Kışa dayanıklı Begonya çeşididir. Kök saplarından büyüyen, yazın gölgede açan çok güzel çiçekleri vardır. Kırağılara kadar çiçeklenirler. Aynı zamanda kesme çiçek olarak da kullanılır. 7,5 – 15 cm olan büyük yapraklarının alt kısmı kızılımsıdır. 2,5 cm. çapında et renginde çiçek açar. Bitki boyu yaklaşık 60 cm olur ve kışın toprakta ölür.
Begonia evensiana
Çiçekli Begonyalar (Begonia Semperflorens)
Daha çok dış mekân bitkisi ve evlerde balkonlarda saksı ve makromelerde kullanılan begonya türüdür. Yumru begonyaların aksine sürekli yeşil hâldedir. Devamlı ve kışın çiçek açan türleri vardır.
Ev saksılarında yetiştirilen begonya’lar
Pembe, kırmızı ve beyaz renkte çiçek açarlar. Çiçekleri yalınkat ve katmerlidir. Boyları 15 – 20 cm ve 30 – 40 cm arasında değişir.
Bu tür Begonyaların gerek yaprak gerekse çiçek renkleri bakımından çok fazla çeşitleri bulunmaktadır. Bunlar F1 hibrit tohumları olarak adlandırılır. Ancak bunlar; pembe, kırmızı, krem ve beyaz renkli olanlarla yalın veya katmerli çiçekli olanların çaprazlanması sonucu elde edilmiştir.
Begonyaların çiçek renkleri aynı olsa da yapraklarının renklerine göre ayırt etmek daha kolaydır. Yaprakları diğer Begonya türlerine göre küçüktür. Yapraklarının açık yeşilden, kırmızı kahverengiye kadar değişen renkleri vardır.
Begonyaları yaprak renklerine göre koyu, parlak yeşil ve açık, parlak yeşil renkli olmak üzere ikiye ayırabiliriz.
Çiçek renklerine göre açık yeşil renkli yapraklı Begonyalar şunlardır:
Çiçekli begonyalar
Yaprak Begonyalar
Bu türler, sadece göz alıcı ve dekoratif yaprakları için yetiştirilirler. Genellikle boyları kısa, çiçekleri gösterişsizdir. Ancak uzun boy yapabilen çeşitleri de vardır.
Begonya rex yaprakları
Yaprak begonya çeşitleri
Begonya Rex
En çok bilinen çeşididir. Yaprakları büyük, asimetrik, kalp ve yumurta şeklinde yuvarlaktır. Gerçek rex begonyalar, genellikle büyük düz kenarlı yapraklara sahiptir. Hibrit çeşitlerin ise yaprakları daha küçük, kenarları dişli veya parçalıdır. Yaprakları en koyu olan ve gelişimleri en hızlı begonya çeşididir.
Begonya rex
Ağaç Begonya (Begonia Corallina)
Evlerde en çok yetiştirilen Begonya çeşitlerindendir. Yaprakları uzun, silindirik ve üzerleri beneklidir. Diğer Begonyalara göre daha fazla boy yaparlar. Bu yüzden Ağaç Begonya adını almıştır.
Ağaç begonya
Çiçeklerinin rengi beyaz, kırmızı ya da pembe olabilir. Ancak çiçekleri küçük olduğundan gösterişli değildir. Yaprakları için yetiştirilir. Çınar yaprağına benzetildiğinden dolayı çınar begonya adı verilen çeşidi de vardır.
Çınar begonya
Begonya Paşaçadırı
Halk arasında bilinen bir çeşittir. Yaprakları için yetiştirilen hoş görünümlü bir begonya türüdür. Bunun gövde dalı (ana dal) toprağa paralel uzar. Saksı çevresinde dönmesi gibi bir özelliği vardır. Uzaktan bakınca gövdesinin olmadığı sanılır.
Begonya paşaçadırı
Begonia İmperialis
Yeşil kadifemsi yapraklıdır.
Begonia imperialis
Begonia Masoniana
Yeşil yaprakları göze çarpacak şekilde siyah (8 Hac) nişanlıdır.
Begonia masoniana
Begonia Ricinifolia
Bronz yapraklıdır.
Begonia ricinifolia
Begonia Metallica
Cilalı metalik yapraklıdır.
Begonia metallica
Begonya Üretimi
Begonya türleri, farklı özelliklere sahip olduğu için üretimleri de türlere göre farklılık gösterir. Genel olarak çelik, tohum ve yumrularla üretilir.
Begonya’nın Tohumla Üretimi
Yumru begonyalar ve çiçek begonyalar tohum ile üretilir.
Çiçek Begonya’nın Tohumla Üretimi
Çiçek Begonyaların nisan ayında çiçeklenmesi için aralık ve ocak aylarında tohum ekiminin yapılması gerekir. Hazırlanan tohum kasalarına tohumlar atılır. Begonya tohumları oldukça küçük olduğundan üzerleri kapatılmaz yalnız hafifçe bastırılır. Ancak son zamanlar kullanılan kaplama tohumlarının üzerleri kapatılabilir.
Kaplama begonya tohumları
Aynı zamanda bu tohumlar viyollare tek tek de ekilebilir. Çimlenme ortamının sıcaklığı 20 – 22°C olduğunda, tohumlar 14 – 20 gün içerisinde çimlenirler.
Çimlenen begonya tohumları
Fideler ekimden 5 – 7 hafta sonra 4 – 5 cm’ lik saksılara şaşırtılır. Daha sonra da 7 – 10 cm’ lik saksılara dikilir. Tohumdan çiçeklenmeye değin geçen süre 12 – 18 haftadır.
Begonya fidesi ve küçük saksılara dikilmesi
Yumru Begonya’nın Tohumla Üretimi
Yumru Begonya tohumları, tohum kasalarına ocak ve şubat aylarında ekilir. Ortam sıcaklığı 18 – 20 °C olduğunda, tohumlar 10 – 15 gün içerisinde çimlenir. Fideler iki kere viyollere şaşırtıldıktan sonra 8 cm2’ lik küçük saksılara alınırlar. Ekimden 6 ay sonra çiçekli bitki elde edilir.
Begonya’nın Çelikle Üretimi
Çiçek ve yaprak Begonyalar çelikle üretilir.
Yaprak Begonya’nın Çelikle Üretimi
Büyük yapraklı Rex Begonyalar, yaprak çelikleri ile üretilir. Yaprak çelikleri ile mayıs ve haziran aylarında yapılır. Bunun için olgun yaprakların alt yüzündeki ana damarlar, kesişme noktalarından keskin bir bıçakla çizilir.
Begonya üretiminde yaprak altında ana damarların kesilmesi
Daha sonra yaprak hacim olarak eşit miktarlarda turba ve kumun karışımından oluşan kompost veya perlite iyice temas edecek şekilde yatırılır. Temasın iyi olmasını sağlamak için yaprak üzerine çivi, sopa ya da küçük çakıl taşları serpilerek yara dokusu ile köklenme ortamının teması sağlanır.
Begonya üretiminde yaprağın ortama temas ettirilmesi
Köklenme yastıklarının üzeri, cam veya naylon örtü ile kapatılır. Ortam sıcaklığı 18 – 21 C°’de tutulur. Çeliklerin 5 – 6 hafta içerisinde köklendiği görülür. Yeni çıkan bitkicikler 2 – 3 yapraklı olunca ana yapraktan ayrılarak küçük saksılara dikilir.
Köklenen yeni begonya
Büyük yapraklı Begonyalarda uygulanan diğer bir yöntem de yaprakların 2,5 x 2,5 cm karelere veya yaprak damarların ortada kalacak şekilde üçgen parçalara ayrılmasır. Ayrılan bu parçaların teması sağlanarak komposta yatırılır ve aynı koşullarda köklendirilirler.
Begonya’da yaprakların kesilmesi, köklendirme ortamına yatırılması ve köklenmesi
Rex Begonyalar, aynı zamanda yaprak saplarının köklendirme ortamına yerleştirilmesiyle de üretilebilirler. Yaprak sapı ile birlikte alınan çelikler, köklendirme ortamlarına tek tek dikilirler. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, yaprağın büyük olmasından dolayı küçültülmesi gerekir. Yaprak, bitkinin fotosentezini sağlayacak küçüklüğe getirilir.
Begonya’da yaprak sapı ile alınan begonya’ların dikilmesi
Köklenme sonunda yaprakların dip kısımlarında yeni bitkiler görülür. Bu yeni bitkiciklerin görülmesinden sonra küçük saksılara alınırlar.
Köklenen begonya’lar
Çiçek Begonya ve yaprak Begonya çeşitlerinden bazılarını yeşil çelik ile üretmek mümkündür.
Çiçek Begonya’nın Çelikle Üretimi
Çiçek begonyalarda çelik ile üretim daha çok katmerli çeşitlerde yapılır. Çelikler, çiçeksiz sürgünlerden 5–10 cm uzunluğunda mayıs ve ağustos aylarında alınır. Alınan bu çelikler, hacim olarak eşit torf ve kum karışımına dikilir. Köklendirme ortamının sıcaklığı 18–21 C° olduğunda köklenme 7–10 günde gerçekleşir.
Gövde yapısına sahip yaprak Begonyalardan mayıs ve ağustos aylarında yeşil çelik almak mümkündür.
Çelik alınacak anaç begonya
Alınan çeliklerin uzunluğu 5–10 cm’dir. Alınan çelikler, köklendirme ortamına dikilir ve 7–10 gün içinde köklenme meydana gelir.
Begonya’da alınan çelikler ve köklendirme ortamına dikilmesi
Begonya’nın Yumrularla Üretimi
Yumrularla üretim: Yumru Begonyalarda kullanılır. Yumru gövdeler çok yıllıktır ve gelişimine toprak altında devam eder. İlkbahar aylarında dikilen yumru Begonyalar gelişimlerini tamamladıktan sonra kışı toprak altında geçirirler. Yerlerinde bırakıldığında ertesi yıl tekrar sürgün vererek gelişirler.
Begonya yumrusu
Eğer bu yumrular yerlerinden alınarak saklanacaksa kuru perlit veya torf içinde 4-10 ºC’ de kışın saklanır. Ertesi yıl tekrar dikilmek üzere bekletilir.
Bekletilen yerlerinden alınan Begonya yumruları üzerlerinde gözleri tespit edildikten sonra geniş ağızlı saksılara gözler yukarı gelecek şekilde yerleştirilir.
Dikime hazır begonya yumrusu ve saksıya yerleştirilmesi
Saksılara yerleştirilen yumruların üzeri hafif bir harç ile örtülür. Düzenli ve sürekli sulama ve bakım işlemleri yapılır. Bu işlemler sonucu 10-15 günde yeni yumrulardan sürgünler belirir. Daha sonra yapraklar oluşur ve yaklaşık 1 ayda yeni bitkimiz meydana gelir.
Begonya yumrusunun üzerinin örtülmesi, yeni sürgünler ve bitkinin oluşması
Gelişimi iyi olan birkaç yıllık yumrular ise bölünerek üretilirler.
Bölünmeye hazır begonya yumruları
Bunun için ilkbaharda, yumrularda büyüme başladığında her parçada bir göz bulunacak şekilde keskin bir bıçakla parçalara ayrılır. Dikimden önce parçaların kesim yüzeyleri, mantar zararlılarına karşı birkaç gün kurutulmaya bırakılır. Bu süre içinde kesit yüzeylerindeki yaralar kapanır. Böylece yumru parçası kuruma ve çürümeye karşı korunmuş olur.
Bölünen yumrulardan her birinde gözler yukarıya doğru bakmalıdır. Bölünen yumrular, küçük saksılara dikilmelidir. Yumruların tamamı toprak içerisine gömülmeli, toprak ağır olmamalıdır. Yumrularda yeni sürgünler görüldüğünde ise daha büyük saksılara dikilmelidir. Eğer bu yumrular bahçeye dikilecekse 30–35 cm ara ile dikilmelidir.
Begonya’nın Yetişme İstekleri
Begonya’da Sıcaklık
Yaprak Begonyalar, en iyi gelişmeyi 15-18 C°’de gösterir. Kışın sıcaklığın 13 C°’nin altına düşmemesi gerekir.
Çiçek Begonyalar dikimden sonra iki hafta süreyle gece sıcaklığı l8°C’ olan yerlerde tutulmalıdır. Daha sonra ortam sıcaklığı 15°C’ ye düşürülmelidir. Gündüz sıcaklığı genellikle 23°C dolayında olmalıdır.
Çiçek begonya üretim serası
Yumrular dinlenme döneminde 10–13 C°’de muhafaza edilirler, sürmeye başladıklarında sıcaklık 18 C°’ye yükseltilmelidir.
Begonya’da Orantılı Nem
Yumru Begonyalara % 60-70’lik orantılı nem yeterlidir. Yapraklarının üzerinden sisleme yapılmasının yararı vardır.
Yumru begonya’larda sisleme
Yaprak ve Çiçek Begonya için uygun orantılı nem değeri ise % 60-70’dir.
Begonya’da Işık
Yaprak Begonyalar, yarı gölge veya gölge yerlere yerleştirilir. Ancak bitkide fazla miktarda yaprak dökülmesi görüldüğünde saksıların daha aydınlık ama doğrudan güneş ışığı almayan bir yere alınmaları uygun olur.
Işık yönünden yaprak begonya
Çiçek Begonyalar, yan gölge alan yerlerde iyi gelişirler. Ancak doğrudan güneş ışığı alan yerlerde de zarar görmeden bulundurulabilirler. Dış mekânlarda kullanılacağı zaman en uygun dikim yerleri, gölgede bulunan çiçek parterleridir.
Çiçek begonya’da güneş ışığı
Yumru Begonyalar ise yarı gölgeden güneşli ortama kadar değişen yerlerde zarar görmeden bulunabilirler.
İç mekan ışığında yumru begonya
Begonya’nın Bakımı
Begonya’da Saksı Değiştirme
Genellikle tüm begonya çeşitlerinde saksı değiştirme, mart ve nisan aylarında yapılır. Saksı değiştirme sırasında kullanılacak olan harç hacim olarak 2 kısım tınlı toprak, 1 kısım turba, 1 kısım yanmış ahır gübresi ve 1 kısım kumun karışımından elde edilir. Son zamanlarda özellikle yalnız cocosa da dikim yapılmaktadır.
Saksısını değiştireceğimiz Begonya saksısı sol elin avuç içi ile tutulur. Saksı ters çevrilerek kenarı sert bir yere hafifçe vurulur. Bu sayede bitkinin kök yumağının saksı kenarından kolayca çıkması sağlanır.
Saksısı değişecek begonya, yeni saksı ve bitkinin saksıdan çıkarılması
Bundan sonraki işlem, yeni saksının dikim için hazırlanmasıdır. Yeni saksı eski saksıdan 1 – 2 numara büyük olmalıdır. Saksının dip kısmında mutlaka drenaj delikleri bulunmalıdır.
Yeni saksıya dikim sırasında bitki sol el ile saksı ortasına gelecek şekilde ve istenilen yükseklikte tutulur. Sağ elle kök yumağı ile saksı arasında kalan boşluğa yeni hazırlanan harç doldurulur.
Begonya’nın saksıya dikilmesi ve harç ile doldurulması
Boşluk kalmaması için harç çepeçevre parmakla bastırılır. Daha sonra saksı tabanı üzerinde birkaç kez yere vurularak harcın iyice oturması sağlanır. Saksı tümüyle toprakla doldurulmamalı sulama payı olarak saksı kenarı üst düzeyi ile toprak yüzeyi arasında 1,5 cm kadar bir boşluk bırakılmalıdır.
Yeni saksısına dikilmiş begonya ve sulanması
Saksı değiştirme işlemi bittikten sonra Begonya, önce toprak tümüyle nemli duruma gelinceye kadar sulanır. Daha sonra düzenli olarak sulanmalı ve sık sık su püskürtmelidir.
Begonya’da Gübreleme
Yumrulu Begonyalara; mayıs ve temmuz ayları arası haftada bir kez 3-4 gr kompoze gübre, 1 lt suda eritilerek verilmelidir.
Çiçek açan Begonyalarda yazın çiçek açanlar, mayıs ve eylül aylarında haftada bir kez 2-3 gr kompoze gübre 1 lt suda eritilerek gübrelenir. Kışın çiçek açanlara ise mayıs ve eylül aylarında haftada bir kez 3-4 gr kompoze gübre 1 lt suda eritilerek verilmelidir.
Yaprak Begonyalar ise mayıs ve eylül aylarında bir kez 2 gr azotça fakir gübre ile gübrelenmelidir.
Begonya’da Sulama
Yumru Begonyalar; gelişme ve çiçeklenme döneminde bol sulanmalı, kök bölgesi sürekli nemli tutulmalıdır. Yapraklarına da sık sık su püskürtülmelidir. Sonbahardan itibaren yumrulara hiç su verilmez. Dinlenme döneminde kuru bir yerde yumrular muhafaza edilirler. İlkbaharda saksı değiştirmeden sonra yumrularda yeni kök ve sürgüler oluşuncaya kadar az su verilir. Daha sonra azar azar su miktarı artırılır.
Çiçek begonyalara yazın bol su verilmelidir. Sıcak ve kuru havalarda yapraklarına su püskürtülmesinde yarar vardır. Kışın verilen su miktarı azaltılarak saksı toprağı orta nemli tutulmalıdır.
Çiçek begonya’ların sulanması
Yaprak Begonyalar, mart ve eylül ayları arasında kireçsiz suyla bolca sulanmalıdır. Özellikle orantılı nemin düşük olduğu yaz aylarında yapraklara su püskürtülmesinde yarar vardır. Kış aylarında, ekimden ocak ayına kadar olan dinlenme döneminde saksı toprağının kurumasına izin verilmeyecek şekilde azaltılarak su verilmesi gerekir.
Begonya’da Budama
Kuruyan, çürüyen yaprak ve çiçekler sapları ile birlikte kesilip uzaklaştırılmalıdır. Bu işlem, budamadan çok yaprakların temizlenmesi işlemidir.
Begonya yapraklarının temizlenmesi
Bazı Begonya çeşitlerinde budama da yapılır. Özellikle ağaç begonya gibi yüksek gövde oluşturan çeşitlerde bu mümkündür. Burada budamanın amacı hem bitkinin dallanmasını sağlamak hem de daha düzgün form almasına yardım etmektir.
Ağaç begonya’nın budanması
Budama sırasında gövde üzerinde 2-3 göz kalacak şekilde kesim yapılır. Kesim göze ters olarak yapılmalıdır. Budama sırasındaki gövde parçalarından aynı zamanda çelik olarak da yararlanılır.
Begonya’nın Hastalık ve Zararlıları
Begonya’da Yaprak Lekesi
Genellikle yaşlı yapraklarda görülür. Yaprağın alt kısmında ortaya çıkar. Camsı görünüşlü küçük lekelerdir. Daha çok ana damarlara yakın kısımlarda yoğunlaşır. Bazen de yaprak sapında ve gövdede görülebilir. Hastalık tohumla ve toprakla ertesi yıla geçer. Fazla nem ve az ışık hastalığın ilerlemesine neden olur. Hastalık sulama suyu ile daha fazla yayılır.
Mücadelesinde:
– Hastalıklı bitkiler ortadan kaldırmalıdır.
– Sıcak hava, fazla nem ve aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.
– Anaç olarak sağlam bitkiler kullanılmalıdır.
– Hasta bitkiler yok edilmelidir.
– Kullanılan saksılar ve aletler sterilize edilmelidir.
– Koruyucu olarak bakırlı preparatlardan biri ile ilaçlama yapılmalıdır.
Begonya’da Solgunluk
Bitkide ksilem (odun) borularını tıkayarak, işlevini bozmak suretiyle sürekli solgunluğa neden olur. Bitkinin aşağıdan yukarıya su iletimi dengesi bozulur. Solgunluk önce yaşlı yapraklarda başlar ve daha sonra bitkinin tamamına yayılır
Mücadelesinde:
– Konukçu bitkilerin çoğaltılmasında enfekte olmuş bitkilerden çelik alınmamalıdır.
– Toprak pH’ sının yüksekliği ve yapısının bozukluğu özellikle hastalığa neden olacağından toprak pH’sı iyi ayarlanmalıdır.
– Bitkinin istediği optimum sıcaklıklarda bulundurulmalıdır.
Begonya’da Siyah Kök Çürüklüğü
Bitki gelişmesinde gerileme, yaşlı yapraklardan başlayan kloroz ve çoğunlukla solgunluk belirtileri görülür. Köklerde çürümeler olur. Kabuk tabakası genellikle açık kahverengi, bazı hallerde siyah renk alır.
Mücadelesinde:
– Saksı toprağının patogen ile bulaşık olmamasına dikkat edilmelidir.
– Saksı toprağı çok nemli bırakılmamalıdır.
Begonya’da siyah kök çürüklüğü
Begonya’da Külleme Hastalığı
Bitkinin yaprak, yaprak sapı, çiçek, çiçek sapı ve gövdesinde görülür. Genellikle yaprakların üst yüzü pudra veya un serpilmiş gibi tozla kaplanır. Bu tozun rengi kurşuni kahverengiden beyaza kadar değişir. Yaprak, parlaklığını ve yumuşaklığını yitirir. Hasta bitkilerde büyüme ve çiçeklenme olmaz. Sıcak ve kurak koşullarda bu hastalığın etkisi daha çabuk görülür.
Begonya’da külleme hastalığı
Mücadelesinde:
– Sağlıklı bitkilerden çelik alınmalı,
– Uzun süre devam eden durgun, sıcak ve nemli koşullara engel olunmalı,
– Bitkilere gereğinden fazla su verilmemeli ve özellikle üstten sulama yapılmamalı,
– Hasta olan kısımlar ayıklanmalı,
– İlaçlı mücadeleye yaprakların üzerinde ilk lekeler görülür görülmez başlanmalıdır.
Begonya’da Kurşuni Küf
Yaprak, gövde ve çiçeklerde etkilidir. Fazla nemli ortamlarda yaprak, gövde ve çiçeklerin üstlerini gri küf tabakası kaplar. Bulaşmalar çiçeklerde küçük koyu renkli lekeler halinde görülür. Uzun süre devam eden yüksek orantılı nem ve özellikle 15-25 C° sıcaklıklar, hastalığın yayılması için en uygun ortamdır.
Mücadelesinde:
– Yayılma koşulları olan sıcaklık ve nem oranlarını uygun düzeyde tutmak gerekir.
– Hastalık parazit olduğu için bitkiyi yaralayan ve zarar veren her türlü faktörden kaçınılmalısı gerekir.
Begonya’da Kök Ur Nematodları
Toprak altında bitkinin kökleri içinde beslenirler. Bitkiyi emer ve bu emme sonucu gelişerek irili ufaklı urlar meydana gelir. Bitkinin su ve besin maddesini engeller. Bunun sonucunda bitkide bodurlaşma, sararma ve gelişmede gerilemeler görülür.
Mücadelesinde nematodlara karşı kullanılan ilaçlar bitkiye zarar verdiği için, bitkinin ekim ve dikiminden önce plastik örtü altında fümigasyon yapılmalıdır.
Begonya’da kökte ur nematodu
Begonya yumrusunda ur nematodu
Begonya’da Kırmızı Örümcekler
Bitkilerin yapraklarının özellikle alt kısmını sokup bitki öz suyunu emerler. Ayrıca emme sırasında salgıladıkları zehirli maddelerden dolayı yapraklarda beyaz, sarı ve kahverengimsi lekeler oluşur. Bitkinin yapraklarının tümü kurur.
Mücadelesinde akarları öldüren bir akarisitle bitkiler ilaçlanmalıdır. İlaçlama sırasında özellikle yaprakların alt kısmının ilaçlanmasına dikkat edilmelidir.
Begonya’da Tripsler
Bitkilerin yaprak, sap ve çiçeklerini sokup emerek yapraklarda beyaz lekelerin oluşmasına ve yaprakların sararmasına neden olurlar.
Mücadelesinde insektisitler kullanılmalıdır.
Begonya’da Yaprak Bitleri
Yaprak bitleri, bitkileri sokup bitki öz suyunu emerek yaşar. Emme sırasında salgıladıkları toksik ve tahriş edici maddelerle yaprak kıvrılması veya şişkinlik gibi anormal oluşumlara neden olurlar. Yaprak sararır ve kurur. Virus hastalıklarını taşıyarak önemli zararlara yol açarlar.
Mücadelesinde insektisitler kullanılmalıdır.
Lütfen yorum bırakın.