Fasulye ve Sulama
Fasulyelerde iyi bir gelişme, tatminkâr ve üstün kaliteli ürün alabilmede diğer faktörlerle beraber sulamanın büyük ölçüde etkisi vardır.
Fasulye bitkisinin yağmurlama sistemi ile sulanması:
Pratikte her ne kadar ilk meyveler görülünceye kadar mümkün olduğunca sulamadan kaçınılırsa da bu devrelerde hava şartlarının etkisiyle su vermek gerektiği takdirde fazla olmamak şartıyla 1-2 defa sulama yapmak gerekir. Çiçek açıp ilk mahsuller görülmeye başladıktan itibaren 4-5 gün ara ile yeterli miktarda bitki gövdelerini fazla su ile temas ettirmeden sulama yapılır.
Fasulye ve İlaçlama
Fasulye Hastalıkları ile Mücadele
Fasulye Antraknozu Hastalığı
Hastalık, ilk olarak yeni çıkan fidelerin ilk yapraklarında ve gövdelerinde koyu kırmızımtrak kahverengi, içe çökük lekeler halindedir. Böyle fideler, gelişmeden ölür. Daha sonra belirtiler yapraklarda, damarlarda yer yer uzunlukları değişik ölçülerde önceleri kırmızımtrak kahverengi sonraları siyah lekeler, şiddetli durumlarda da damarların birleştikleri yerlerde genellikle üçgenimsi kurumalar ve bu kısımların yırtılması, dallarda uzunlaşmama, içe çökük, tek tek veya birbirleri ile birleşmiş kahverengi-siyah lekeler, meyvede genellikle 1 -5 mm çapında etrafı başlangıçta kırmızımtrak-kahverengi, iç kısımları siyah, orta kısmı açık kahverengi ve içe çökük yuvarlak lekeler halinde görülür. Tohumlarda ise, beyaz, tanelerde siyah veya kırmızımtrak kahverengi, açık renkli tanelerde kırmızımtrak kahverengi yuvarlak lekeler oluşturur.
Genç fidelerde ölüme veya gelişmenin yavaşlamasına neden olur. Yaşlı bitkilerin yeşil aksamlarındaki kurumalar ve meyvelerdeki lekeler sonucu üründe kalite yönünden büyük kayıplar olur.
Etmeni, fungus (mantar) olup kışı, tohum içinde veya tarladaki hastalıklı bitki artıklarında geçirir. Bulaşık tohumların tarlada çimlenmesi sonucu belirtiler önce ilk yapraklarda görülür. Hastalık fidelerden etrafa çeşitli yollarla yayılır, uygun iklim koşullarında yaprak, dal veya meyvelerde bulaşmadan sonra 4–5 gün içinde leke oluşturur. Hastalığın gelişmesi için en uygun sıcaklık 17–23 C’dir.
Fasulye Antraknozu:
Fasulye Antraknozu Hastalığı ile Mücadele
– Fasulye Antraknozu Hastalığı için Kültürel Önlemler:
En ekonomik ve etkili yöntem, sağlam tohumluk kullanmaktır. Hastalıklı bitkileri tarladan uzaklaştırmak, toprağın bulaşık olduğu düşünülen tarlalarda en az 3 yıllık bir münavebe uygulamak,iyi bir drenaj, yabancı otları ortadan kaldırarak bitkilerin iyi havalanmalarını sağlamak önemli kültürel yöntemlerdir.
– Fasulye Antraknozu Hastalığı için Kimyasal Mücadele:
İlaçlama ortalama sıcaklığın 17-23 °C arasında olduğu, orantılı nemin de %92’nin üstünde çıktığı 2. ve 3. yaprakların açtığı zaman başlamak gerekirse de, hastalığın yörede görülmesi ile başlamak daha pratik bir yoldur. Birer haftalık aralıklarla ilaçlamaya devam edilebilir.
Fasulye Antraknozu Hastalığı için Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Fasulye Pası Hastalığı
İlk defa yapraklarda kahverengi lekeciklerin oluşması ile dikkati çeker. Lekeciklerin çevresinde açık sarı renkli bir halka bulunur. Vegetasyon devresi sonuna doğru lekeler, siyahımsı-koyu kahverengi rengi alır. Genellikle yapraklarda görülmekte ise de bitkinin diğer kısımlarında da zararlı olabilmektedir. Pas, erken çıktığı takdirde yaprakların kurumasına ve kıvrılarak dökülmesine sebep olur. Erken kuruma ve çökmeler nedeniyle ürün kayıplarına sebep olur. Kavuzlardaki lekeler de kalite düşüklüğü meydana getirir.
Fasulye pası etmeni, bütün dönemlerini konukçu bitkide tamamlayan bir fungustur. Yapraklar üzerinde kırmızımsı-kahverengi renkleriyle kolaylıkla tanınır. Hastalığın gelişmesi için sıcaklığın 20°C olması gerekir.
Fasulye pası hastalığı:
Fasulye Pası Hastalığı ile Mücadele
– Fasulye Pası Hastalığı İçin Kültürel Önlemler:
Hasat sonunda bitki artıkları toplanarak yakılmalı veya derin çukurlara gömülmelidir. Şiddetli görüldüğü yıllardan sonra mutlaka münavebeye yer verilmelidir.
– Fasulye Pası Hastalığı İçin Kimyasal Mücadele:
Çevrede fasulye bitkilerinin yapraklarında pas lekeleri görülmeye başlandığında ilaçlamaya başlanır. Birer hafta aralarla pasın şiddetine göre 3-5 uygulama yapılır.
Fasulye Pası Hastalığı İçin Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Fasulye Kök Çürüklüğü Hastalığı
Fasulye kök çürüklüğü hastalığı, tohumun çimlenme döneminden bitkinin ileri dönemlerine kadar kendini gösterebilir. Bitki, toprak yüzeyine çıkmadan ölebilir, bu durumda tarlada boş alanlar görülür. Fide veya bitkinin ileri dönemlerinde meydana gelen hastalıkta, bitkide genel bir bodurluk, yapraklarda dökülme, sonunda kurumalar görülür. Hasta bitkinin kök sistemi ya hiç oluşmamış veya toprak yüzeyine yakın ikinci bir kök gelişmesi oluşmuştur. Sapın içi boşalmış ve rengi kiremit kırmızısı veya kahverengi bir renk almıştır. Üst üste ekim yapılan yerlerde ve tohumun etmenlerle bulaşık olduğu, ayrıca taban suyu yüksek ve sık ekim yapılan yerlerde hastalığın epidemi yapması söz konusudur.
Fasulye kök çürüklüğü:
Etmenler toprakta ve topraktaki bitki artıklarında kışlarlar. Bazı etmenler tohuma geçer ve orada yaşamını sürdürür.
Fasulye Kök Çürüklüğü Hastalığı ile Mücadele
– Fasulye Kök Çürüklüğü Hastalığı İçin Kültürel Önlemler:
Kültürel önlemler için şu tedbirlere dikkat edilmelidir:
- Tohumluk, hastalık görülmeyen tarlalardan sağlanmalı,
- Hastalık görülen tarlada en az 2 yıl baklagil dışındaki bitkiler yetiştirilmeli,
- Dengesiz gübrelemeden, özellikle fazla azotlu gübre vermekten kaçınılmalı,
- Taban suyu yüksek olan yerlerde ekim yapılmamalı ve toprak drene edilmeli,
- Sık ekim ve aşırı sulamadan kaçınılmalı,
- Sulama suyu hastalıkla bulaşık olan tarlalardan geçirilmemelidir.
– Fasulye Kök Çürüklüğü Hastalığı İçin Kimyasal Mücadele:
Fasulye Kök Çürüklüğü Hastalığı İçin Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Fasulye Adi Yaprak Yanıklığı Hastalığı
Fasulye adi yaprak yanıklığının ilk ve tipik belirtileri, kotiledon yapraklarda görülür. Başlangıçta soluk yeşil renkte, zamanla turgor kaybı nedeniyle oldukça geniş olan solgunluklar oluşur. Zamanla bu lekeli yerler kurur. Kapsül lekeleri yağlı görünümlü, içe doğru çökük durumdadır. Zamanla kapsüllerde gelişmenin gerilemesi nedeniyle buruşmalar gözlenebilir. Etmen kapsüllerden tohuma geçer. Hastalık, görüldüğü bölgelerde önemli zararlara ve ürün kayıplarına neden olmaktadır.
Hastalık etmeni bakteri, kışı hastalıklı bitki artıkları üzerinde toprakta veya tohum içinde geçirir. Genellikle bir kış geçirdikten sonra ekilen tohumlarda hastalık tahripkâr olur. Etmen, sıcaklık ve nem faktörüyle yakın ilişkidedir. Yağışlardan sonra, havaların birden ısınması hastalığın şiddetinin artmasına neden olur.
Fasulye adi yaprak yanıklığı:
Fasulye Adi Yaprak Yanıklığı Hastalığı ile Mücadele
– Fasulye Adi Yaprak Yanıklığı Hastalığı İçin Kültürel Önlemler:
Temiz ve sertifikalı tohum kullanılmalı, enfekteli tohumları gözle ayırt etmek güç olduğundan şüpheli tarlalardan tohum alınmamalıdır. Mümkün olduğunca yağmurlama sistemi ile sulamadan kaçınılmalıdır.
– Fasulye Adi Yaprak Yanıklığı Hastalığı İçin Kimyasal Mücadele:
Mücadele tohum ve yeşil aksam ilaçlamaları olarak yürütülür. Hastalık görülmeden veya tek tük görüldüğünde koruyucu olarak hazır bakirli preparatlardan biri ile haftada bir kez olmak üzere 2-3 uygulama yapılmalıdır.
Fasulye Adi Yaprak Yanıklığı Hastalığı İçin Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Fasulye Hale Yanıklığı Hastalığı
Hastalığın ilk belirtileri kotiledon yapraklarda görülür. Küçük, köşeli, yeşilimsi-gri yağ lekeleri dikkat çekicidir. Gerçek yapraklarda ise kahverengi lekeler, bu hastalık için tipiktir. Gövde ve kapsüller üzerindeki lekelerde ise bazen krem renkli sızıntılar görülebilir. Kapsül etmen tarafından enfeksiyona uğratıldığı takdirde bakteri iletim sistemi yardımıyla tohumu enfekte etmektedir. Serin ve yağışlı iklim koşulları, hastalığın yayılması ve enfeksiyonun şiddetinin artması için çok uygundur. Hastalık, özellikle kuru fasulye çeşitlerinde önemli zararlara neden olmaktadır.
Hastalık etmeni olan bakteri, kışı tohum içinde ya da hastalıklı bitki artıkları üzerinde toprakta geçirir. Orantılı nem ve fasulye çeşitleri etmenin yaşamında etkilidir. Bulaşık tohumlarda bakteri 2-12 yıl canlılığını koruyabilmektedir.
Fasulye hale yanıklığı:
Fasulye Hale Yanıklığı Hastalığı ile Mücadale
– Fasulye Hale Yanıklığı Hastalığı için Kültürel Önlemler:
Bulaşık tarlalardan tohum alınmamalı, hastalıklı bitki artıkları tarladan uzaklaştırılmalı ve yağmurlama sulamadan kaçınılmalıdır. Hastalığa toleranslı çeşitlerin üretimine yönelinmelidir.
– Fasulye Hale Yanıklığı Hastalığı için Kimyasal Mücadele:
Mücadelesi tohum ve yeşil aksam ilaçlamaları olarak yürütülür. Yeşil aksam ilaçlamaları hastalık görülmeden koruyucu olarak bitkiler 2-3 yapraklı iken hazır bakirli preparadardan biri ile birer hafta ara ile 2-3 uygulama şeklinde yapılmalıdır.
Fasulye Hale Yanıklığı Hastalığı için Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Fasulye Zararlıları ile Mücadele
Baklagil Tohum Böcekleri
Larvalar, baklagil tanelerinde beslendikleri süre içinde oyuklar meydana getirerek tanenin besin değerini düşürdükleri gibi, dışkı ve vücut artıkları ile de taneleri kirletir. Çok döl veren türlerin devamlı üremeleri sonucu delinmiş ve içinin büyük kısmı yenilerek besin değerlerini tamamen kaybetmiş olan taneler, hayvan yemi ve gübre olarak dahi kullanılamaz.
Larvalar, beslenmeleri sonucunda tanelerde kalite, çimlenme gücü, ağırlık kayıplarına neden olur. Zarar görmüş, baklagillerin, pazarlama değeri de düşer.
Baklagil tohum böcekleri:
Baklagil Tohum Böcekleri ile Mücadele
– Baklagil Tohum Böcekleri için Kültürel Önlemler:
Temiz tohumluk kullanılmalıdır. Hasat ve harman geciktirilmeden zamanında yapılmalı, tarlada kalan artıklar derine gömülmeli veya yakılmalıdır.
Ağır zarar gören yerlerde geç ekim yapılması önerilir.
Tarlada gerekli önlemleri alınmış ürün, çuvallar içinde temizliği yapılmış, ilaçlanmış olarak ambara yerleştirilmelidir.
– Baklagil Tohum Böcekleri için Kimyasal Mücadele:
Tarlada, yılda tek döl veren baklagil tohum böceklerine karşı mücadeleye, çiçeklenme başlangıcından başlayarak, 10 gün ara ile 2 ilaçlama yapılmalıdır.
Çok döl veren fasulye tohum böceği ile bulaşık olduğu bilinen sahalarda, fasulye çeşidinin gelişmesi ve ekim zamanı göz önünde tutulmak kaydı ile, fasulye bitkilerinde alt kapsüller kuru oluma girer girmez önerilen ilaçlardan birisiyle 10-14 gün ara ile 2-3 ilaçlama yapılarak tarla dönemindeki bulaşmalar önlenebilir.
Boş ambar ilaçlaması, her zaman yapılabilir; ürün konulmadan 15-20 gün önce ilaçlamanın yapılması gereklidir.
Koruyucu ilaçlama; ambarlarda döl vermeye devam eden türlerin zararını önleme ve tek döl veren türlerde de çıkan erginlerinin ertesi yıla geçişini önlemek amacıyla, hasat edilmiş veya çok döl veren tohum böceklerine karşı, fümigasyona tabi tutulmuş ürüne, ürün ambara konurken uygulanır.
Baklagil Tohum Böcekleri için Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:
Fasulye ve Gübreleme
Leguminosae (Baklagiller) familyası sebzelerinin köklerinde havanın serbest nitrojenini (azotunu) tutan nodozitelerin bulunması bu grup sebze için olduğu gibi kendilerinden sonra gelecek kültür bitkileri içinde avantajdır; ancak çimlenmeyi takip eden gelişmenin yeni başladığı devrelerde bitkilerin özellikle nitrojene ihtiyaçları fazladır. Buna karşılık fosfor ve potas gibi besin maddeleri ise özellikle çiçeklenme ve olgunlaşma devrelerinde çok önemlidir.
Fasulyeler için tavsiye edilecek tabii ve ticaret gübresi miktarları, her şeyden önce topraktaki besin maddeleri miktarıyla ilgilidir. En uygun fasulye toprağı olarak kabul ettiğimiz kumlu-tınlı topraklarda dekara 2-3 ton çiftlik gübresi ve yardımcı olarak da toprakta potas eksik ise dekara 40-50 kg %40 potas ihtiva eden bir gübre, 40 kg fosforlu ve azotlu gübrelerden de ortalama olarak dekara 15 kg hesap edilir.
Fasulye ve Destek Sağlama
Sırık fasulyelerinde yerine getirilmesi gereken önemli bir bakım işi de bunların askıya alınmasıdır. Askıya almanın nedeni; sürekli olarak taze olarak toplanması gereken fasulye meyvelerinin daha rahat toplanmasının sağlanması ve yüksek verim elde etmektir. Askıya alınmayan sırık fasulyeleri rastgele uzayacaklarından aralarına girip fasulye toplamak mümkün olamaz. Bu amaçla bitkiler hereklere, kafes tellerine, mısır bitkilerine ve birbirine 1,5-2 m ara ile paralel olarak çekilmiş teller arasında pamuk ipliği ile sık gerilmiş ipler üzerine yılanvari sardırılmak suretiyle askıya alınabilir.
Fasulyeyi mısıra sardırma:
Fasulyeyi sırığa sardırma:
Fasulyeyi ipe sardırma:
Fasulye ve Yabancı Otlarla Mücadele
Fideler tamamen toprak yüzünde görülünce ilk çapalama yapılmalıdır. Yağış, yabani ot ve toprağın durumu dikkate alınarak 2-3 hafta sonra ikinci çapa yapılır ve hafifçe boğaz doldurulur. Böylece sulama için karıklar açılmış ve masuralar oluşturulmuş olur. Fasulyeler gelişip sıra aralarında çapa yapılmayacak hale gelinceye kadar imkânlar ölçüsünde 2-3 hafta arayla çapa yapmak çok faydalıdır.
Fasulye sürme işlemi:
Lütfen yorum bırakın.