Havuç ve Sulama
Bütün bitkiler, hayatsal faaliyetlerini devam ettirebilmek için sıcaklık, ışık, hava gibi faktörlerin yanında suya da ihtiyaç duyar. Gelişim evresinin her aşamasında etkin rol oynadığı için su, bitkiler için çok önemlidir.
Bu aşamalardan başlıcaları şunlardır:
Çimlenme: Tohumların çimlenebilmesi için suyla temas etmesi gerekir. Tohum bulunduğu ortamdan bünyesine su alarak çimlenmeye başlar. Su, öncelikle tohumu şişirir ve besi dokularındaki özel enzimler yoluyla parçalanmasını sağlar.
Bitki besin maddelerin alımı: Fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum ve kükürt gibi bitki besin maddeleri toprakta, suda çözünebilir tuzlar halinde bulundukları için kökler tarafından bitki bünyesine alınır.
Fotosentez: Bitkilerin fotosentez yapabilmeleri için topraktan kökleri ile su alarak yapraklara taşıması gerekir. Su özümleme için gerekli bir maddedir.
Dik durma: Bitki hücrelerinin içerdiği öz suyunun yoğunluğuna bağlı olarak, hücreler arasında meydana gelen turgor basıncı , otsu bitkilerin dirençli olması ve dik durmasını sağlayan bir kuvvettir.
Bitkilerin gelişme dönemleri boyunca toprakta yeterli su bulunduğu taktirde verimde belirgin bir artış meydana gelir. Ancak toprakta yeterli su bulunmaması halinde ve kötü drenaj sonunda verim olumsuz yönde etkilenir.
Toprakta suyun az olması durumunda verimin azalmasının nedeni, su moleküllerinin toprak zerrecikleri tarafından tutulma gücünün artarak bitkinin suyu alabilmesi için kökleri tarafından daha yüksek basınç uygulamak zorunda kalmasıdır. Bu da bitkinin ürün yapmak için kullanacağı enerjiyi su alımı için kullanmasına neden olur. Böylece verim azalması gerçekleşir.
Toprakta aşırı su bulunduğunda ise toprakta oksijen azalması sonucu kök hücrelerinin gelişimi yavaşlar. Aynı zamanda bitki kök hastalıklarının gelişimi için uygun bir ortam meydana gelir. Bu etkenler de bitki gelişimini olumsuz etkileyerek verimin azalmasına sebep olur.
Havuçta karık usülü sulama:
Bu olumsuz etkenlerle karşı karşıya kalmamak için toprakta yeterli düzeyde su bulunması gerekir.
Havuçta iyi bir gelişme, tatminkâr ve üstün kaliteli ürün alabilmede diğer faktörlerle beraber sulamanın büyük ölçüde etkisi vardır. Düzenli sulamanın kök gelişiminin primer ve sekonder dönemlerinde önemli rolü vardır. Primer dönemdeki sulamanın havuç boyuna sekonder dönemdeki sulamanın ise havucun kalınlığına etkisi vardır. Yeterli sulamanın yapılmaması, havucun çatlamasına ve kalite kaybına neden olur.
Havuç ve İlaçlama
Havuç Hastalıkları ile Mücadele
Havuç Siyah Çürüklüğü: Toprakta aşırı su bulunduğunda toprakta oksijen azalması sonucu kök hücrelerinin gelişimi yavaşlar. Aynı zamanda bitki kök hastalıklarının gelişimi için uygun bir ortam meydana gelir. Bu etkenler de bitki gelişimini olumsuz etkileyerek verimin azalmasına sebep olur. Çürüyen doku zayıf ıslak ve siyahtır. Bu siyahlık depolama sırasında sık sık olur ve yumru iç kısmına sirayet eder.
Havuç siyah çürüklüğü:
Havuç Yaprak Yanıklığı: Hastalık önce yaprak saplarını sonra yaprakları sarar. Lekeler daire şeklinde uzar. Lekelerin etrafı soluk çizgilerle sınırlanır. Hastalığın yaygınlaşması ile tüm yapraklar ölür. Bu mantari hastalığı altenerya yaprak yanıklığı ile karıştırmamak gerekir.
Havuç yaprak yanıklığı:
Havuç Beyaz Kök Çürüklüğü: Bulaşık havuçlar üzerinde üreyen siyah sclerotiaların beyaz miselleri görülür. Bu mantar komşu tarladan da geçebilir. Özellikle serin ve yağışlı mevsimlerde ve depolama esnasında görülür.
Havuç beyaz kök çürüklüğü:
Havuç Kızıl Yaprak Virüsü: Bu virüs genellikle cavariella aegopodi gibi bazı yaprak bitlerinden geçen değişik virüslerin biraraya gelmesinden oluşur. Yeşil aksam önce sararır ve sanki mineral noksanlığıymış gibi kendini gösterir. Sararan yeşil aksam zamanla kırmızıya döner.
Havuç kızıl yaprak virüsü:
Havuç Galeri Sineği: Bu sinek, yaprak ve yaprak sapları üzerine yumurtalarını bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar ise yumrudan beslenir ve yumruda kanallar açar.
- Havuç Galeri Sineği Mücadelesi: Herşeyden önce toprak derince işlenip pupların derinde kalması sağlanır. Tarlaya taze çiftlik gübresi verilmez. Kimyasal ilaçlarla sinekler ilaçlanmalıdır.
Havuç galeri sineği:
Havuç Kök Ur Nematodları: Bu nematodlar esasen kök uçlarında beslenirler. Kökler bodur ve pençe şeklini alır. Yan kök ve kökçüklerde sayısız urlar gözükür. Bu nematod, komşu tarladaki diğer bitkilerden de geçebilir. Mümkün mertebe münavebe ve tek evcikli bitkilerin ekilmesi tavsiye edilir.
Havuç kök ur nematodları:
Havuç ve Gübreleme
Bitkinin büyüme hızını belirleyen faktörler, solunum hızı ve fotosentezdir. Fotosentez ile karbondioksit üretilmekte ve bu üretilen karbondioksit solunum yoluyla tüketilmektedir. Fotosentez ve solunum hızı enzimlerin aktivitesine bağlıdır. Enzimlerin görevlerini iyi bir şekilde yapabilmeleri ise topraktan bitkinin mineral madde almasına bağlıdır. Bunun için fotosentez ve diğer metabolik olayların meydana gelmesi için toprakta yeterli mineral besin kaynağı bulunmalıdır.
Havuç yetiştiriciliğinde azotlu ve potasyumlu gübrelerin büyük önemi vardır. Bu iki madde, verim ve kaliteyi önemli ölçüde etkiler. Potasyum havuçta şeker oranını artırır. Havuç taze çiftlik gübresinden hoşlanmaz. Bu nedenle bir önceki üründe kullanılması uygundur.
Toprak yapısına göre değişmekle birlikte dekara 8-12 kg azot, 8-10 kg fosfor, 12-18 kg potasyum verilmelidir. Azotlu gübrelerin 2-3, potasyumlu gübrelerin 1-2 seferde bitkiye verilmesi uygundur.
Havuç ve Yabancı Otlarla Mücadele
Havuç tohumları diğer birçok sebzeye nazaran geç çimlenir. Ekim derinliğine ve iklim şartlarına göre 3-4 hafta içinde tohumlar çimlenerek toprak yüzeyine çıkarlar. Bitki 3-4 yapraklı olunca 1. çapalama yapılır. Yabancı otun durumuna göre değişmekle birlikte 7-8 yapraklı olunca 2. çapa yapılmalıdır.
Lütfen yorum bırakın.