5’li Akorların Çevrimleri ve Şifrelendirilmesi


Esas halde 5’li akorların dizilerin dereceleri üzerinde üst üste iki üçlü yada, bir üçlü ve yine aynı sesin üstüne bir beşli alınarak kurulduğunu görmüştük. Bu akordan en kalın sese kök ses (esas ses) adı verilir. Diğer sesler kök sese olan mesafeleri ile isimlendirilirler.

Kök Pozisyon
Eğer en kalın ses akorun kök sesi ise akor esas haldedir.

Kök pozisyonda do majör akoru
Kök pozisyonda do majör akoru.

1. Çevrim
En kalın ses akorun 3’lüsü ise akor 1. çevrimdir.

1. çevrim do majör akoru
1. çevrim do majör akoru.

2. Çevrim
En kalın ses akorun 5’lisi ise akor 2. çevrimdir.

2. çevrim do majör akoru
2. çevrim do majör akoru.

5’li Akorların Rakamlanması (5, 6 ve 6/4)

Do majör akorunun beşli, altılı ve dört altı pozisyonları
Do majör akorunun beşli, altılı ve dört altı pozisyonları.

Akorlar seslerin kalın sese mesafeleri ile rakamlanır.

Do majör akorunun beşli (5/3), altılı (6/3) ve dört altı (6/4) pozisyonları
Do majör akorunun beşli (5/3), altılı (6/3) ve dört altı (6/4) pozisyonları.

Yukarıda esas halde ve 1. çevrimde 3 rakamı kullanılmaz. Bunun nedeni 3’lünün genel olarak akorların bünyesinde temel aralık olması, hemen hemen her akorda bulunmasıdır. Rakamlar; Beşli, Altılı, Dört Altı olarak okunurlar.

Modern Müzikte Akorların Şifrelendirilmesi

Akorlar üzerinde bulundukları tonlara ait harfler ile şifrelendirilir. Daima ton için büyük harf kullanılır. Akorun cinsini belirtmek için Majör’e herhangi bir işaret koyulmaz, minör için bu harfe ‘ m ‘ yada ‘ – ‘ ilave edilir. Eksilmiş 5’li akoru için ‘ ° ‘ yada ‘ dim ‘, artmış 5’li akoru için ‘ + ‘ yada ‘ aug ‘ işareti yada hecesi ilave edilir.

Modern müzikte akorların şifrelendirilmesi
Modern müzikte akorların şifrelendirilmesi.

Akorların pozisyonlarını belirtmek için ise akorun sağ alt yanına Eğik dikey bir çizgi koyulur (/). Akor 1. çevrim ise 3’lü, ikinci çevrim ise 5’li bu çizginin altına yine harf ile yazılır.

Modern müzikte akorların pozisyonları
Modern müzikte akorların pozisyonları.

Yatay çizginin altındaki harf bas partisinde (en kalın ses) hangi sesin olacağını gösterir ve bu şekilde yazılmış akorlar; Do majör akoru basta Mi yada La bemol Majör akoru basta mi bemol olarak okunur.

Kaynak: Nail Yavuzoğlu, “Uygulamalı Müzik Teorisi-2”

Facebooktwitterpinterestlinkedin

ilk yorumu siz yazın

Lütfen yorum bırakın.

E-mail ve isim zorunlu değildir.