Greyfurt Üretiminde Kültürel İşlemler | Meyve Yetiştirme

Greyfurt ve Sulama

Tüm turunçgiller gibi, greyfurt ağaçlarının yıllık su gereksinimi toprak, iklim ve ağacın gelişme durumuna göre 800-1.200 mm arasında değişir. Sulama dönemi olan nisan ortası ve ekim ortasıdır. Bu 7 aylık sürede, havaların çok sıcak ve kurak olduğu zamanlarda ağaçlara 600-700 mm arasında değişen miktarda suyun verilmesi gerekir.

Greyfurt bahçesinde sulama işlemi:

Greyfurt bahçesinde sulama işlemi.

Greyfurt bahçesinde sulama damla sulama yöntemi ile yapılır. Sulama yetersiz olursa ağaç su bulabilmek için köklerini yayar. Bitkinin gelişimi yavaşlar, ürünün verimi ve niteliği düşer. Aşırı sulamada kökleri havasız kalacağından, kök çürüklüğü hastalığı oluşur. Gene meyve verimi ve niteliği düşer.

Greyfurt ağacının sulama zamanının gelip gelmediği şöyle anlaşılır: Ağacın yaprakları akşam saatlerinde güneş batmadan önce solgunluk gösteriyor ve geceleri canlanıyorsa ağacın sulama zamanı gelmiş demektir. Öğle saatlerinde meydana gelen geçici solgunluğa aldanmamalıdır.

Greyfurt ve İlaçlama

Turunçgillerde karşılaşılan pek çok hastalık ve zararlı mevcuttur. Kaliteli bir ürün alınabilmesi için mutlaka zamanında ve uygun bir yöntemle mücadele etmek gerekir.

Greyfurt Bitkisinde Görülen Turunçgil Hastalıkları

Uçkurutan Greyfurt Hastalığı
Yapraklar aniden solar, dalcıklar kurur. Greyfurt ağaçlarının büyük dallar ve daha sonra bir veya iki yıl içinde ağacın tamamı kurur.

Greyfurt Yaprağında ve ağacında uçkurutan hastalığı:

Greyfurt Yaprağında ve ağacında uçkurutan hastalığı.

Uçkurutan hastalığı için alınacak kültürel tedbirler şunlardır:

  • Bahçeye dikilecek fidanlar hastalıksız olmalıdır.
  • Hasta fidanlar imha edilmelidir.
  • Hastalıklı dallar budanmalıdır.
  • Gübreleme zamanı iyi ayarlanmalıdır.

Greyfurt Gövde Zamklanması ve Kahverengi Meyve Çürüklüğü Hastalığı
Hastalık, bitkinin toprağa yakın kök boğazı ve gövdesinde meydana geldiği zaman “gövde zamklanması” meyvelerde olduğu zaman “kahverengi çürüklük” adını alır.

Kimyasal mücadelede gövde ve meyve, enfeksiyona karşı ilaçlanmalıdır.

Greyfurt gövde zamklanması ve kahverengi meyve çürüklüğü:

Greyfurt gövde zamklanması ve kahverengi meyve çürüklüğü.

Mavi ve Yeşil Küf, Greyfurt Hastalığı
Genel olarak yeşil küf ve maviküf aynı meyve üzerinde karışık olarak bulunur. İlk olarak maviküf kendini belli eder. Bunun üzerine kısa zamanda yeşil küf kaplar. Yeşil küf ve maviküf sporları havada her yana kolayca yayılır, meyveye yaradan girer. Yeşil küfle bulaşık meyve, maviküfle bulaşık olana nazaran temas ettiği meyveyi daha çabuk hastalandırır.

Greyfurt meyvelerinde görülen mavi küf ve yeşil küf:

Greyfurt meyvelerinde görülen mavi küf ve yeşil küf.

Mavi ve yeşil küf hastalığı için alınacak kültürel tedbirler şunlardır:

  • Hasattan önce çeşitli hastalık ve zararlılara karşı iyi bir mücadele yapılmalıdır.
  • Hasat sırasında meyveler yaralanmamalı ve yere düşen meyveler toplanmamalıdır.
  • Paketleme evlerinde fazla yığın yapılmamalı ve çürük veya yaralı olanları ayırmalıdır.
  • Ambalaj sandıklarına meyveler sıkışık istif edilmemelidir.

Kimyasal mücadele ise hasattan hemen önce veya sonra yapılarak meyvelerin ambalajlara ilaçlanmış olarak girmesi sağlanmalıdır.

Turunçgil Dal Yanıklığı, Greyfurt Hastalığı
Turunçgillerin genel bir hastalığıdır. Etmen bakteri bitkiyi yaprak sapındaki bir yara veya bir çatlaktan girer.

Turunçgil dal yanıklığı için alınacak kültürel tedbirler şunlardır:

  • Gübreleme ve sulamanın ayarlanmasıyla yeni sürgünlerin kışa odunlaşmış olarak girmesi sağlanmalıdır.
  • Bahçe rüzgârlara karşı rüzgâr kıranlarla korunmalıdır.
  • Aşırı hasta dallar kesilip yakılmalıdır.

Kimyasal mücadele kasım ve aralık sonunda %1-1,5’luk bordo bulamacıyla ilaçlama yapılmalıdır. Bununla birlikte çiçek tomurcuklarının teşekkülüne kadar havalar hastalığın çıkışına elverişli olduğu takdirde ilaçlamaya devam edilmelidir.

Greyfurt Turunçgilinde Alternaría Yanıklık Hastalığı
Hastalık, genellikle genç sürgün, genç yaprak ve yeşil meyve kabuğu üzerinde ortaya çıkar. Başlangıçta 1 mm veya daha küçük olan lekeler zamanla büyür. Hastalık yaprakların delinmesine, yırtılmasına, sararıp dökülmesine, genç sürgünler üzerinde yanıklık biçiminde kurumuş kısımların meydana gelmesine neden olur. Daha ileri durumlarda ise bitkinin genç kısımları tamamen kurur.

Hastalık, yaşlı yapraklarda genç yapraklardaki kadar etkili değildir. Genç yaprakların hasta kısımlarındaki lezyonlar siyahlaşır, buna karşılık daha yaşlı yapraklarda ise etrafı sarı halka ile çevrili kahverengi lekeler oluşur. Yaşlı yapraklar hastalığa oldukça dayanıklıdır.

Greyfurt yaprağında ve meyvesinde alternaria yanıklık hastalığı:

Greyfurt yaprağında ve meyvesinde alternaria yanıklık hastalığı.

Meyvelerdeki belirtileri ise ilk bulaşmadan yaklaşık 4 gün sonra meydana gelir. Çukurlaşmış kahverengi veya siyah lekeler şeklinde görülür. Bu lekelerin etrafı sarımsı yeşil halka ile çevrilir. Bu çukurlar dolu zararını andırır. Şiddetli hastalanan meyveler olgunlaşmadan dökülürler.

Alternaría yanıklık hastalığı için alınacak kültürel tedbirler şunlardır:

  • Yeni kurulan bahçelerde sık dikimden kaçınmalı, hava akımının kolayca oluşacağı dikim şekli uygulanmalıdır.
  • Hızlı sürgün gelişimini teşvik eden sık ve fazla azotlu gübrelemeden kaçınılmalıdır.
  • Sürgün gelişimini artıran aşırı budamadan kaçınmalıdır.
  • Sık sık sulama yapılmamalıdır.
  • Islaklık oluşturacağı için sık sık yağmurlama sulama yapılmamalıdır.

Kimyasal ilaçlama zamanı sürgün gelişimi ve iklim özellikleri dikkate alınarak sürgünlerin gelişme başlangıcından veya ilk hastalık belirtisi görüldüğünde yapılmalıdır. Özellikle genç sürgün, genç yaprak ve yeşil meyvelerin iyice ilaçlanmasına dikkat edilmelidir. İlaçlamalara sürgün gelişiminin durduğu, yağışların azaldığı, sıcakların arttığı ve meyvenin enfeksiyona duyarlı olduğu dönem tamamlanıncaya kadar kullanılan fungisitin etki süresi de dikkate alınarak devam edilmelidir. Ayrıca çiçeklenme döneminde, çiçeklenme ve döllenmeye zarar vermeyecek şekilde ilaçlamalar ayarlanmalıdır.

Greyfurt Turunçgilinde Gözenek Viroidi Hastalığı
Hastalık ağacın yaprak ve gövdesinde değişik belirtiler gösterir. Yapraktaki belirtiler genellikle aşılamadan 2-3 yıl, bazen de 8-10 yıl sonra sararma, bazı hallerde yaprağın damar aralarında çinko eksikliği belirtisini andıran, sarı küçük benekler meydana gelir. Hastalığın ilerlemesi halinde yaprakların bir kısmı dökülür.

Gövdedeki ilk belirtileri, aşının anaçla birleştiği noktadaki kabukta 2-3 mm kalınlığında kahverengi küçük lekeler halinde görülür. Bu lekeler ağaç yaşlandıkça, aşının kabuk kısmından yukarıya doğru ilerler ve kabuk kısmının içi tamamen kahverengileşerek kalınlaşır. Bu kabuğun iç kısmında testere veya balık dişi şeklinde çıkıntılar ve gövde kısmında da bu çıkıntıların karşıtı olan çöküntüler vardır.

Greyfurt turunçgilinde gözenek viroidi hastalığı:

Greyfurt turunçgilinde gözenek viroidi hastalığı.

Hastalanan ağaçların gelişmesi yavaşlar, ağaçlar bodurlaşır ve taç büyüklükleri yaklaşık olarak sağlamların yarısı veya 1/3’ü kadar olurlar. Hastalık, her türlü aşı materyali ile taşınabilir. Ayrıca, budama aletleri ve aşı bıçağı ile mekanik olarak da taşınır.

Kültürel önlemler olarak hastalık etmenlerinden an sertifikalı fidan kullanılmalı ve ekonomik özelliği olmayan hasta ağaçlar sökülmelidir.

Greyfurt Bitkisinde Görülen Fizyolojik Hastalıklar

Greyfurt Bitkisinde Çinko Noksanlığı
Yaprakların damar araları sararır. Damarlar yeşil kalır. Yapraklar normale göre küçük ve şekilleri bozuktur. Meyveler gelişemez ve küçük kalır. Verim ve kalite düşer. Meyvenin içi kuru sert lifli ve tatsız olur.

Çinko noksanlığı çoğunlukla kumlu, çakıllı, rutubeti çok yerlerde kendini gösterir. Yüksek asitli, ağır ve killi topraklarda fazla sulanan rutubetli bahçelerde de görülür. Ayrıca fazla miktarda organik madde verilen topraklarda da çinko noksanlığına rastlanmaktadır.

Greyfurt bitkisinde çinko noksanlığı:

Greyfurt bitkisinde çinko noksanlığı.

Çinko noksanlığının giderilmesi için uygulanması gereken kültürel uygulamalar şöyledir:

  • Toprak ve iklimin uygun olmadığı yerlerde greyfurt bahçesi tesis etmemeli,
  • Gübreleme analiz sonuçlarına göre yapmalı,
  • Su tutan ağır toprakları sık işlenmeli
  • Toprak kireçli ise bol çiftlik gübresi ve yeşil gübre ile ıslah etmelidir.

Kimyasal uygulama genellikle ilkbaharda gelişmenin en hızlı olduğu devrede veya hemen bu devreyi takiben yapraklara pülverizasyon şeklinde yapılmalıdır.

Greyfurt Bitkisinde Demir Noksanlığı
Klorozunun tipik belirtisi yapraklarda görülür. Bitki yapısında kolay taşınmayan demir yapraklarda sarıdan sarımsı beyaza kadar değişen bir renk bozulmasına neden olur. Başlangıçta damarlar yeşil kalmasına rağmen ileri hallerinde yaprağın her tarafı sararır. Daha çok genç yapraklarda kendini gösterir. Çok şiddetli noksanlıklarda meyvelerin küçükken sarardığı da görülmüştür. Verim ve kalitedeki bozukluk da dikkati çeken önemli bir husustur.

Greyfurt bitkisinde demir noksanlığı:

Greyfurt bitkisinde demir noksanlığı.

Çoğunlukla kireçli ve alkali topraklarda kendini gösterir. Asit karakterli topraklarda fosfor düzeyi yüksek olduğu takdirde ortaya çıkar.

Demir noksanlığının giderilmesi için:

  • Uygun olmayan yerlerde turunçgil dikimi yapılmamalıdır.
  • Sulama düzenli yapılmalıdır.
  • Kireçli, fosfatlı gübreler aşırı dozda kullanılmamalıdır.
  • Organik gübre kullanılmasına özen gösterilmelidir.
  • Toprak sürülerek havalandırılmalıdır.

Kimyasal uygulamalar mart-nisan aylarında yapılır. Ayrıca demir içeren yaprak gübreleri de çiçek dökümünden sonra 15 gün ara ile iki defa pülverize edilebilir.

Greyfurt Bitkisinde Görülen Turunçgil Zararlıları

Greyfurt Bitkisinde Görülen Kırmızı ve Sarı Kabuklu Bitler
Ağaçların dal, gövde, yaprak ve meyvelerinde bitki özsuyunu emerek zararlı olurlar. Meyveler küçük kalır, yapraklarda klorofil oluşamaz, gözenekleri kapattığı için özümlemeye engel olurlar. İleri zararlanma durumunda dalları hatta ağacı tamamen kurutabilirler.

Greyfurt meyvesinde kırmızı kabuklu bit zararı:

Greyfurt meyvesinde kırmızı kabuklu bit zararı.

Zararlının varlığı ve yoğunluğu kışın yapraklarda, ilkbaharda fındık büyüklüğüne ulaşan meyvelerde, sürgün veya yapraklarda, daha ileri dönemlerde iri meyvelerde yapılan kontrollerle belirlenerek mücadele zamanına karar verilir.

Unlu Bit, Greyfurt Zararlısı
Bazen tek başına daha çok koloni halinde, yumaklar şeklinde çanak yaprakların altında, bitişik meyve ve yaprak aralarında bulunurlar.

Greyfurt meyvesinde unlu bit zararı:

Greyfurt meyvesinde unlu bit zararı.

Unlu bit zararlısı için kültürel önlemler:

  • Budama, gübreleme, sulama gibi bakım işleri yerinde yapılarak ağaçların kuvvetli bulundurulması,
  • Yabancı ot mücadelesi yapılması,
  • Ağaç taçları arasında aralık bırakılarak hava akımının sağlanması, gibi yerine getirilmesi gerekir.

Beyazsinekler, Greyfurt Zararlısı
Beyazsinekler bitki özsuyunu emerek ağaçların gelişmesinin azalmasına, meyvelerin küçük kalmasına, şeker oranının düşmesine, çıkardıkları tatlı maddeler ağaçların isli bir görünüm almasına ve ağaçların verimlerinin düşmesine neden olur.

Greyfurt bitkisinde beyazsinek zararı:

Greyfurt bitkisinde beyazsinek zararı.

Beyazsineklerle mücadelede bahçe tesis edilirken bu zararlılarla bulaşık alanlardan yapraklı fidanlar getirilmemeli, eğer getirilecekse etkili bir ilaçla ilaçlanmalıdır.

Torbalı Koşnil, Greyfurt Zararlısı
Bitkinin özsuyunu emerek gelişmesini yavaşlatır, hatta kurutur. Çıkardıkları tatlı madde ile yaprak ve meyvenin islenmesine neden olur.

Bahçede bakım işlemleri usulüne uygun yapılarak ağaçlar kuvvetli bulundurulmalıdır. Zararlı özellikle gövde ve kalın dallarda görüldüğünde bez parçası ile sıyrılarak temizlenmelidir.

Turunçgil Kırmızı Örümceği, Greyfurt Zararlısı
Yaprak ve meyve üzerinde emme ile beslenerek zararlı olurlar. Zarar gören yapraklar çabuk kurur ve erken dökülürler. Kuru ve sıcak havalarda yoğunluğu artar. Daha çok geniş etkili ilaçların kullanıldığı bahçelerde ortaya çıkar ve zararlı olurlar.

Kırmızı örümcek zararlısının greyfurt bitkisindeki zararı:

Kırmızı örümcek zararlısının greyfurt bitkisindeki zararı.

Greyfurt ve Gübreleme

Tüm turunçgiller gibi, altıntop ağaçları da topraktan yıl boyunca fazla besin kaldırdığından gübreye gereksinimleri fazladır. Ağaçlara, bulunduğu ortama, yaşına ve gelişmesine uygun olan dengeli gübreleme yapmak gerekir. Bunun için yaprak ve toprak analizleri yapılmalıdır.

Alınacak sonuçlara göre, ağaçlara verilecek azotlu, potaslı ve fosfatlı kompoze gübre miktarları saptanır. Ayrıca eksikliği duyuluyorsa magnezyum, demir, mangan ve çinko mineralleri verilir. Altıntop ağacına, bu mineral gübrelerden başka 2-3 yılda bir iyi yanmış çiftlik gübresi verilmesi de yarar sağlar.

Tam verime yatmış bahçelere yıllık uygulanması gereken kompoze gübre miktarı aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Greyfurt bahçelerine uygulanması gereken kompoze gübre miktarı:

Greyfurt bahçelerine uygulanması gereken kompoze gübre miktarı.

Fosfor ve potasyum gübresi çiftlik gübresi ile beraber kış öncesinde (kasım-aralık ) ağacın taç iz düşümüne 15-20 cm derinliğinde açılan 5-6 adet çukurlara verilerek üzeri kapatılmalıdır. Azotlu gübreler ise erken ilkbaharda (şubat sonu-mart başı) başlamak üzere iki ya da üç defa da sulama suyu ile birlikte verilmelidir. Azotlu gübreyi toprağa gömmeye gerek yoktur. Ağaç gövdesinden 50 cm uzakta daire şeklindeki alanın dışında kalan ağaç tacı altına serpilip tırmıkla toprağa karıştırılmalıdır. Kireçli topraklarda gübrelerin sülfat formu kullanılmalıdır.

Greyfurt Bitkisinde Budama ve Destekleme Sistemi

Greyfurt Bitkisinde Budama İşlemi
Greyfurt ağaçlarında şekil ve ürün budamaları uygulanır. Genellikle ağaçlara kâse biçimi verilir. Greyfurt ağaçları uç kurutan hastalığına hassas olduğundan yaz aylarında budama yapılmaz. Dikimde terbiye budaması yapılan fidanlara 2-3 yıl budama yapılmamalıdır. İlk 2-3 yıl sadece taçlandırma yerinin alt kısmından çıkan sürgünler alınmalıdır. Fidan meyveye yatıncaya kadar yalnız ana dallara ve ana dallardan çıkan diğer dallara müdahale edilmelidir.

Şekil budamasına, ağaçların ürün vermesi ile birlikte başlanır. Özellikle dikine büyüyen obur dallar büyümeden kesilmelidir. Don zararında yeni sürgünler çıkıncaya kadar beklenmeli; kesim, yeni sürgünün hemen üstünden yapılmalıdır. Budama son donlardan sonra başlayıp ilkbahar sürgünleri başlamadan bitirilmelidir.

Greyfurt Bitkisinde Destekleme (Herekleme)
Ağaçlar büyüyüp yaşlandıkça dallar, yaprak ve meyvelerin olgunlaşması ile aşağı doğru sarkar. Ürünün fazla olduğu özellikle olgunluğa doğru dalların kırılma tehlikesi daha da artar. Bunu önlemek için dallara herek vererek kırılmaları önlenir.

Greyfurt bitkisinde destekleme:

Greyfurt bitkisinde destekleme.

Greyfurt Üretiminde Yardımcı Kültürel İşlemler

Greyfurtta yardımcı kültürel işlemler olarak seyreltme yapılır.

Greyfurt ağaçları meyveyi taç içinde verir. Bu nedenle iç ışıklanma için seyreltme yapılmalıdır. Etek dalların yere değmemesi için uçları alınmalıdır. Ağaçlar yaşlandığında tepede seyreltme yapılmalıdır.

Greyfurt bitkisinde seyreltme yapılmış dallar:

Greyfurt bitkisinde seyreltme yapılmış dallar.


İlginizi Çekebilir!
Facebooktwitterpinterestlinkedin

ilk yorumu siz yazın

Lütfen yorum bırakın.

E-mail ve isim zorunlu değildir.