Kurdele Çiçeği (Chlorophytum) Bitkisinin Tanımı ve Önemi
Chlorophytumun anavatanı Afrika ve Asya’nın tropik ve subtropik bölgeleridir. Tabiatta yaklaşık 220 türü vardır. Agavaceae ailesine mensup bir türdür. Ülkemizde kurdele çiçeği olarak bilinir. Bulunduğu yere çok kolay adapte olur. Yetiştirilmesi kolay ve zahmetsiz bir bitkidir.
Kurdele çiçeği
Genellikle sarkıcı formda olan türleri süs bitkisi olarak kullanılır. Çok güzel asma çiçek olarak kullanılırlar. Uzun ömürlü çiçek açan bu bitkinin bazı türleri her-dem yeşil, bazıları ise çok yıllıktır.
Kurdele çiçeği çiçekleri
Kökleri etlimsi, gövdesi toplu, yaprakları uzun şerit şeklindedir. Bu bitki, uzun bir rozet ile 10-60 cm boyuna kadar büyüyebilir. Yaprakları ince 15-75 cm uzunluğunda ve 0,5 – 2 cm genişliğindedir.
Kurdele çiçeği’nde kök yapısı
En fazla 120 cm uzunluğunda birleşik salkım üzerinde küçük, genellikle beyaz, seyrek çiçekleri vardır. Bazı türlerde yavru bitkiler oluşur ve bitki üzerindeyken kök salmaya başlar.
Birçok türü olan bu çiçeğin süs bitkileri yetiştiriciliğinde kullanılan çeşidi Chlorophytumun comosumdur. Bazı türleri ilaç sektöründe kullanılmaktadır.
Chlorophytumun bitkiler âlemindeki yeri aşağıdaki gibidir:
- Alem : Plantae
- Şube : Angiosperms
- Sınıf : Monocots
- Takım : Asparagales
- Familya : Agavaceae
- Cins :Chlorophytum
- Tür : Chlorophytum comosum
- Türkçe Adı: Kurdele çiçeği
Kurdele Çiçeği Çeşitleri
Tabiatta yaklaşık 220 türü bulunan Chlorophytum cinsinin süs bitkileri yetiştiriciliğinde en önemli türleri C. comosum ve C. capense’dir. Bununla birlikte yetiştiriciliği yapılan diğer türleri ise C. tuberosum ve C. borivilianum’dur
Chlorophytum Comosum
Anayurdu Güney Afrika’dır. Bitki uzun ve dar 20- 40 cm uzunluğunda ve 0,5–2 cm genişliğinde yapraklara sahiptir. Yaprakları beyaz ve yeşil renktedir.Bunlar merkez noktadan itibaren büyürler. Merkez noktada, yaprağın normalde büyüdüğü yerde bu bitki kök oluşturmakta, bu kök toprağa doğru uzamakta ve oradan yeni bitkiler çıkmaktadır.
Chlorophytum comosum
Uzun ve sarkık bir sap üzerinde çok küçük beyaz çiçekler açar. Ayrıca bitki dalı, küçük beyaz çiçek ve yavru bitkiciklerle beraber büyümektedir. Çiçek sapının uç ve ortalarında kendi kendine ortaya çıkan yaprak kümelerinden oluşmuş yavrular, toprağa değince köklenirler.
Çoğaltma işlemi bu yavrulardan kolaylıkla yapılır. Saksı yetiştiriciliğine uygundur. Bu bitki ev bitkisi olarak çok ünlüdür. Bahçelerde de yetiştirilen bu bitki özellikle kenar süslemelerinde de kullanılır.
Chlorophytum comosumun bilinen bir çok çeşidi vardır. Bunlar; C. comosum variegatum, C. comosum vittatum, C. comosum bonnie, C. comosum streaker’dır. Yaygın olarak yetiştirilen çeşit C. variegatum’dur.
Bunlarda her yaprak üzerinde sarımsı-beyaz çizgiler uzanmaktadır. Fakat doğal ortamda tamamen yeşil olan bitkiler de bulunmaktadır. Kanaatkâr bir türdür. Çok basit ve zahmetsiz şekilde her türlü ortamda yetiştirilebilir. Esas itibariyle dekoratif yaprakları için sarkan salon bitkisi olarak önem taşırlar.
Ayrıca bu bitkinin kapalı ortamlardaki kirli havayı da azalttığı görülmüştür.
C. comosum variegatum
C. comosum bonnie
C. comosum vittatum
CC. comosum streaker
Chlorophytum comosum çiçekleri
Chlorophytum Capense
Anayurdu Güney Afrika’dır. Bahçelerde ve asma saksılarda kullanımları yaygındır. Bitkinin dekoratif uzun, dar ve zümrüt yeşili kayış tipi yaprakları vardır. Yapraklar bitkinin merkezinden büyür. Çiçekleri beyaz veya krem rengidir. Uzun, sarkık saplarında yavru bitkiler üretir. Her-dem yeşillerdir. Chlorophytum comosum türü ile çok benzerlik gösterir.
Chlorophytum capense
Chlorophytum capense çiçekleri
Chlorophytum Tuberosum
Agave ailesine mensup çiçek açan bir bitkidir. Musli olarak bilinen tür olarak da geçmektedir. Anayurdu Afrika ve Hindistan’dır. Beyaz, narin ve güzel çiçekleri vardır. Tarımı yapılan bir türdür. Çiçekler boyuna uzayan dalda dizilidirler. Yaprakları uzun kayış gibi ve yeşildir. Bu türün en önemli özelliği sağlık alanında kullanılmasıdır.
Chlorophytum tuberosum
Bitki, Avurveda veya Avurvedik tıp (Hindistan’ın alt kıtasında ortaya çıkan antik bir sağlık sistemi) dalında uzun yıllardır tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Bu bitkinin sağlık alanında kullanımı çok eski tarihlere dayanmaktadır.
Chlorophytum tuberosum çiçekleri
Chlorophytum Borivilianum
Hindistan’ın bazı bölgelerinde yeşil yapraklı sebze olarak yenilmekte ve kökleri ilaç sektöründe bir tonik olarak Musli Safed adı altında kullanılmaktadır.
Tek yıllık bir bitkidir. Yakın tarihte bu bitkinin afrodizyak ürettiği anlaşılmıştır.
Chlorophytum borivilianum ve çiçekleri
Tropikal nemli ormanlardan bulunan bu bitkinin mızrak şeklinde yaprakları vardır. Tıbbi anlamda bitkiye talep arttığı için bu bitkinin üretimi arttırılmıştır. Tarımı yoğun olarak yapılmaktadır.
Bitkide bulunan saponinler ve alkaloitler, afrodizyakın kaynağıdır. Chlorophytum borivilianum aslında büyük ormanlarda doğal ortamda büyür ve geleneksel iyileştirici tıbbi bir bitkidir. Esas olan yumrulu kökler ayurvedik ilacında kullanılır. Kökleri besleyici tonik hazırlığında kullanılır.
Günümüzde, dünyanın her yerinde özellikle Körfez ülkeleri ve soğuk ülkelerde çok büyük talep vardır. Yoğun talep nedeniyle çok maliyetli ve pahalıdır.
Chlorophytum borivilianum kökleri
Kurdele Çiçeği Üretimi
Üretimi çelik ve ayırma yöntemiyle yapılır. Çelikle üretme ana bitkiden aşağıya doğru sarkan kollar üzerinde bulunana genç sürgünlerin nisan ayında sap kısmından kesilerek büyüme kompostuna köklendirilmesi ile yapılır. Bir başka yol ise çoğaltmak için yavruların ana bitkiden ayrılmadan küçük bir saksıya dikilmesidir. Köklenince sap kesilir. Ana bitkiden ayrılan yavru bitkiler de kolayca yetişir. Bu üretim türü için nisan ayı uygundur.
Kurdele çiçeği’ne bağlı yavru bitkiler
Gelişme ortamında hacim olarak eşit miktarlarda tınlı toprak, turba, yaprak çürüntüsü ve kumun karışımıyla elde edilen harç da kullanılabilir. Ayrıca kullanılan komposta besin maddeleri (N-P-K) ilave edildiğinde daha iyi gelişme gösterir. pH’sı 7,5-8 olan toprakları sever.
Kurdele çiçeği’nde dikime uygun köklenmiş yavrular
Yaşlı bitkilerin mart-nisan aylarında bölünmesiyle elde edilen yeni bitkilerin her biri, içerisinde büyüme kompostu bulunan saksılara alınarak ayırma yöntemiyle üretim yapılır.
Kurdele çiçeği’nde çoğalma için uygun ana bitki ve yavru bitkinin ayrılması
Kurdele Çiçeği’nin Yetişme İstekleri
Anavatanlarından getirilerek çoğaltımı yapılan Chlorophytumlar, oradaki iklim ve toprak şartlarına ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle Chlorophytum yetiştiriciliğinde sıcaklık, toprak-atmosfer nemi ve ışık istekleri dikkat edilmesi gereken önemli unsurlardır. Bitkinin iyi gelişip büyümesi için bu istekler en iyi şekilde yerine getirilmelidir.
Chlorophytum comosum
Kurdele Çiçeği’nde Sıcaklık
Güneşi severler. Ancak anavatanı tropik bölgeler olduğundan soğuğa karşı hassasiyet gösterebilirler. Çok fazla soğuk ve sıcak havada bırakmak çiçeğin yapraklarına zarar verebilir. Kış aylarınca sıcaklık 5 C°’nin altına düşerse bitki zarar görebilir. Bu nedenle Chlorophytumlar aşırı soğuklardan korunmalıdır.
Uygun sıcaklıkta yetişen kurdele çiçeği
Gelişme döneminde 15-18 C°, kışın ise 7 C°’nin üstünde bir sıcaklığa gereksinim duyar. En iyi gelişmeyi 18-20 C° arası sıcaklıklarda gösterir.
Kurdele Çiçeği’nde Orantılı Nem
Chlorophytum, yüksek orantılı nemi tercih eder. Yazın ara sıra yapraklarına su püskürtülebilir veya uygunsa yaprakları yıkanabilir.
Kurdele Çiçeği’nde Işık
Aydınlık yerleri seven Chlorophytum, yazın yakıcı güneş ışığını doğrudan almayan yerlerde bulundurulmalıdır.
Gölge yerlerde bulundurulmalıdırlar. Doğrudan güneş ışığı alan yerlerde kalırlarsa bitki yapraklarında bazı olumsuzluklar gözlenebilir. Kışın ısıtılan yerlerde bulundurulmaları durumunda aydınlık, güneşli yerleri tercih ederler. Doğrudan güneş ışığı istemeyen bu bitki dolaylı ışıklardan da yararlanabilir.
İç mekanda chlorophytum comosum ve chlorophytum capense
Kurdele Çiçeği’nin Bakımı
Chlorophytumların güzel bir şekilde yetiştirilmesi için bakımının en iyi şekilde ve zamanında yapılması şarttır.
Kurdele Çiçeği’nde Saksı Değiştirme
Bitkinin daha sağlıklı büyüyüp gelişmesi için gerektiğinde uygun toprak hazırlanarak saksısı bir numara büyüğü ile değiştirilmelidir. Saksı değiştirme işlemi 1–2 yılda bir yapılmalıdır. Saksı değiştirirken bitkiye zarar vermemeye dikkat edilmelidir.
Kurdele çiçeği’nin saksıdan çıkarılması
Chlorophytum yetiştiriciliğinde en uygun saksı değiştirme zamanı şubat-mart ayları arasındadır.
Kurdele çiçeği’nin yeni saksısı ve bitkinin dikilmesi
Kurdele çiçeği’nin sulanması
Kurdele Çiçeği’nde Gübreleme
Mart-eylül aylarında bitkinin daha iyi bir gelişme göstermesi için haftada bir kez 2-3 g/1 kompoze gübre verilmelidir.
Kurdele Çiçeği’nde Sulama
Mevsimsel özelliklere göre Chlorophytum’un sulama ihtiyacı değişir. Bitkinin aktif olduğu ilkbahar ve yaz aylarında kireçsiz su ile bolca sulanmalıdır.
Bitkinin iyi gelişme göstermesi için fazla nemden kaçınılmalıdır. Ekim ayından mart ayına kadar dinlenme döneminde ise verilen su miktarı azaltılmalıdır ancak bitki tümüyle kurumaya bırakılmamalıdır.
Chlorophytumlar soğuk yerde duruyorsa fazla sulandığı takdirde yaprakları kahverengileşir. Özellikle gelişme döneminde, sulama esnasında su bitkinin her yerine ulaştırılmalıdır.
Chlorophytum comosum
Su yavaş yavaş verilmelidir. Eğer su tazyikli bir şekilde verilirse bitkinin kökü görülebilir. Bununla birlikte hava akımlarından kolay etkilenen Chlorophytum bitkisi bu etkiden korunmalıdır.
Kurdele Çiçeği’nde Budama
Chlorophytum bitkisinde hakiki bir budamadan bahsedilemez ancak bitkinin kuruyan ve çürüyen yaprakları kopartılmalıdır.
Budama işlemi, bitkinin daha iyi gelişmesi ve daha iyi bir görünüm kazanması için gerekli görüldükçe yapılmalıdır.
Kurdele Çiçeği’nin Hastalık ve Zararlıları
Chlorophytum bitkisinde hastalık ve zararlılar genellikle büyük bir sorun olarak görülmez. Nadir olarak kök çürüklüğü, kurşini küf hastalıklarına, yaprak bitleri ve unlu bitlere rastlanabilir.
Kurdele Çiçeği’nde Siyah Kök Çürüklüğü
Bu hastalıktan etkilenen bitkilerde gerilmeler, yaşlı yapraklardan başlayan kloroz ve çoğunlukla solgunluk belirtileri görülür. Köklerde çürümeler olur. Korteks (kabuk tabakası) genellikle açık kahverengi, bazı hâllerde siyah renk alır. Hastalık etmeni olan fungus toprakta uzun süre yaşama yeteneğinde olan çok sayıda klamidosporlar oluşturur.
Mücadelesinde saksı toprağının patogen ile bulaşık olmamasına dikkat edilmeli ve saksı toprağı çok nemli bırakılmamalıdır.
Kurdele Çiçeği’nde Kurşuni Küf
Yaprak, gövde ve çiçeklerde etkilidir. Fazla nemli ortamlarda bu bitki kısımlarının üstlerini gri küf tabakası kaplar. Bulaşmalar çiçeklerde küçük koyu renkli lekeler hâlinde görülür. Uzun süre devam eden %85’in üzerindeki orantılı nem ve özellikle 15-25 oC sıcaklıklar hastalığın yayılması için en uygun ortamdır.
Mücadelesinde yayılma koşulları olan sıcaklık ve nem oranlarını uygun düzeyde tutmak ve hastalık parazit olduğu için bitkiyi yaralayan ve zarar veren her türlü faktörden kaçınmak gerekir.
Kurdele Çiçeği’nde Yaprak Bitleri
Yaprak bitleri, püseron, ballık adları ile tanınırlar. Vücutları yumuşak bazen hafif tozlu veya bir mum salgısı ile örtülü olabilirler. Renkleri yeşil, siyah, sarı, kırmızı, beyaz ve kahverengimsidir. Yaprak bitleri bitkileri sokup bitki öz suyunu emerek yaşar. Emme sırasında salgıladıkları toksik ve tahriş edici maddelerle yaprak kıvrılması veya şişkinlik gibi anormal oluşumlara neden olurlar. Yaprak sararır ve kurur. Virus hastalıklarını taşıyarak önemli zararlara yol açarlar.
Mücadelesinde uygun ilaçlardan birisi su ile karıştırılarak uygun bir pülvizatörle bitkiye püskürtülmelidir.
Kurdele Çiçeği’nde Unlu Bitler
Unlu bitler, kabuklu bitlerle akraba olmalarına rağmen süs bitkilerindeki önemleri dolayısıyla farklılık göstermektedir. Sarımsı renkte olan vücudun üzeri una benzer mumlu maddelerden oluşmuş bir örtü tabakasıyla kaplı olduğu için beyaz renkte görünür. Kabuklu bitlerle bitkilerde benzer zararlar göstermeleriyle uygun ilaçlarla preparat seklinde hazırlanıp bitkiye verilir.
Lütfen yorum bırakın.